بررسی عوامل تأثیرگذار بر جریان سرمایه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در ایران
بدین منظور دادههای هفتگی و ماهانه مربوط به جریانهای سرمایة صندوقهای سرمایهگذاری، شاخص کل بورس، نرخ دلار و سکه در بازار آزاد، نرخ سود سپردة بانکی کوتاهمدت و نرخ تورم از ابتدای سال 1388 تا پایان شهریور ماه سال 1391 جمعآوری شده و پس از انجام محاسبات اولیه جهت استخراج سریهای زمانی مربوط به میزان رشد و بازدههای هفتگی و ماهانه و آزمونهای ریشة واحد و همخطی در رابطه با متغیرهای پژوهش، مدل نهایی تحقیق به روش الگوی پویای خودرگرسیونی با وقفههای توزیعی (ARDL) برآورد گردید. نتایج پژوهش نشان میدهد که بر مبنای دادههای هفتگی، بازده بازار سهام در هفتة قبل (یک وقفه) ،تأثیر مثبتی بر خالص جریان سرمایه در هفتة جاری دارد. همچنین، خالص جریان سرمایه در هفتة قبل و همچنین دو هفتة قبل (وقفة اول و دوم)، تأثیر مثبتی بر خالص جریان سرمایه در هفتة جاری دارند. اما بازده بازار سکه و نرخ تورم تأثیر منفی بر خالص جریان سرمایه دارند. بر مبنای دادههای ماهانه، خالص جریان سرمایه در ماه قبل (وقفة اول) تأثیر مثبت بر خالص جریان سرمایه در ماه جاری دارد. اما خالص جریان سرمایه در دو ماه قبل (وقفة دوم)، بازده سکه و نرخ تورم تأثیر منفی بر خالص جریان سرمایة صندوقهای سرمایهگذاری در ماه جاری دارند. در هر دو مدل هفتگی و ماهانه شواهدی مربوط به تأثیرگذاری نرخ سود بانکی و بازده بازار دلار بر خالص جریان سرمایه یافت نشد.
کلیدواژهها
- خالص جریان سرمایه
- صندوقهای سرمایهگذاری
- بازده بازار. طبقهبندی JEL: 23 G
عنوان مقاله [English]
A Study on Factors Influencing Mutual Joint Investment Fund Flows in Iran
نویسندگان [English]
- Hasanali Sinaie 1
- Edris Mahmoodi 2
- Majid Abouali 3
In this study, we collected weekly and monthly data for net capital flow, Tehran Exchange Index, Dollar prices and gold coins in free market, bank deposit interest rates and the inflation rate over a period of three and a half years from March 21 st , 2009 to September 21 st , 2012. After the initial calculations for extracting time series related to growth rate, weekly and monthly returns, and conducting Unit Root and multicollinearity Tests, our decision on the final model for this study was the dynamic Autoregressive-Distributed Lag (ARDL). Results showed that based on weekly gathered data, stock market returns in the previous week, the first interval, positively affect current week’s net capital flow. In addition, net capital flow in the previous two weeks, the first and the second intervals, positively influences current week’s net capital flow. However, coin market returns and the inflation rate negatively influence net capital flow. Based on monthly gathered data, net capital flow in the previous month, the first interval, positively affects the net capital flow in the current month. However, net capital flow of the last two months, the inflation rate, and coin market return have a negative impact on net capital flow of investment funds in the current month. In both weekly and monthly models, no evidence supporting the influence of interest rates and dollar market return on net capital flow was found.
بازدهی کدام سهام بورسی در شهریور بیشتر بوده است؟
شاخص بورس تهران در شهریور ماه ۱۴۰۱ کاهش داشت اما نمادهایی در این میان با بازدهی بالایی ماه ششم سال را به اتمام رساندند. در بین این نماد ها بیشترین رشد را گشان با ۵۵ درصد رشد قیمت داشته است.
به گزارش صدای بورس,بازار سهام تهران در ششمین ماه سال ۱۴۰۱ در مسیر نزولی قرار گرفت. تا روز ۵ شهریور ماه هنوز اثری از حمایت های خبر های برجامی در بازار دیده می شد اما با برخورد شاخص کل بورس تهران با سقف یک میلیون و ۴۵۰ هزار واحدی و کاهش امید فعالان بازار سرمایه نسبت به نهایی شدن مذاکرات روندی نزولی در بازار ایجاد شد که تا پایان شهریور ۱۴۰۱ تغییر نیافته است.
بورس تهران در این ماه با رکود در معاملات روزانه نیز مواجه بود و تنها خبر هایی در صنایع مختلف مثل خبر تغییر نرخ انرژی و صدور مجوز صادرات زغال سنگ توانست تأثیر مثبت اندکی در بازدهی ماهانه بازار سهام صنایع ایجاد کند. حمایت دیگری که در تعدادی از روز های بازار به چشم می خورد از دو دستگی صنایع سبک و سنگین نشأت می گرفت. صنایع سبک بازار در دو هفته ابتدایی شهریور ماه از شرایط بهتری به نسبت صنایع سنگین بهره مند بودند. با تمام این تفاسیر نوسانات ماه ششم سال بازدهی ماهانه بازار سهام جاری را می توان اصلاحی در جهت رشد مرداد ماه دانست که از روند صعودی مرداد ماه بازار قوی تر بود و تراز شاخص کل را در انتهای شهریور از کف تاریخی سال جاری نیز پایین تر برد.
بیشترین بازدهی شهریور ماه
به گزارش اکو ایران,در بین نماد های بورس تهران در ششمین ماه سال، نماد گشان از صنعت هتل و رستوران با ۵۵ درصد رشد قیمت جایگاه اول بازدهی ماهانه را کسب کرد. نماد زمگسا نیز از صنعت زراعت با ۴۸ درصد افزایش قیمت توانست رشد صنعت سبک زراعت را در این ماه به نمایش بگزارد و دومین جایگاه بازدهی ماهانه را داشته باشد. نمادهای فمراد، سفاسی، حپترو و گدنا نیز با رشد قیمت ۴۰ تا ۴۵ درصدی بازدهی ماهانه قدرتمندی داشتند.
بیشترین بازدهی های شهریور ماه نشان داد که نمادهای سبک بورس تهران بازدهی بیشتری را به نسبت سایر نماد ها در این ماه داشته اند. با این وجود در دو هفته انتهایی ماه سهم هایی توانستند در بازدهی ماهانه بازار سهام رشد قیمت به نسبت سایر سهام ها پیش بگیرند که با جریان خوبی از پول حقیقی حمایت می شدند. با توجه به پیش بینی های تحلیلگران بازار سرمایه، تا زمانی که بازار در روند رکودی و نزولی قرار دارد احتمال دست یابی به بازدهی کوتاه مدت برای سهم هایی وجود دارد که جریان مشکوکی از پول حقیقی به آن ها وارد می شود و درصورتی که اهداف بلند مدت در نظر سرمایه گذاران قرار دارد بهتر است به دنبال سهم هایی باشند که از نظر ارزش بنیادی شرایط مناسبی دارند و ارزش سهام آن ها نیز در کف قیمتی قرار دارد.
بررسی تاثیر تغییرات بازار بورس اوراق بهادار بر راندمان شرکت ها
هدف این تحقیق بررسی تاثیر نوسانات بازار سهام بر عملکرد شرکتها است .معیارهای مورد نظر برای اندازه گیری عملکرد شرکتها بازده سهام(ROE)˓بازده دارایی ها (ROA)˓ سود خالص و ارزش افزوده اقتصادی و معیار موردنظر برای نوسانات˓ سهم بازده ماهانه سهام می باشد . علاوه بر آن˓در این پژوهش به دنبال رابطه بین اندازه شرکت و عملکرد و همچنین رابطه بین رشد تولید ناخالص ملی و عملکرد نیز می باشیم. نمونه این تحقیق در بر گیرنده شرکتهای سیمانی حاضر در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که با در نظر گرفتن محدودیت های موردنظر˓ 15 شرکت انتخاب شده و در طی یک دوره 9 ساله (1390-1400د) مورد بررسی قرار گرفته اند. روش آماری مورد استفاده جهت تحلیل مدل ها در این پژوهش روش GMM بوده و نتایج به دست آمده به شرح زیر است: 1- با افزایش نوسانات بازار سهام عملکرد شرکت در هر چهار بعد (بازده دارایی ها˓ بازده سهام˓ سود خالص و ارزش افزوده اقتصادی) کاهش خواهد یافت. لذا با عنایت به اطلاعات جمع آوری شده، فرضیه پژوهش مبنی بر اینکه "نوسانات بازار سهام رابطه معناداری با عملکرد شرکتها دارد" در سه مورد ارزش افزوده و سود خالص و بازده دارایی ها پذیرفته شد. اما فرضیه مربوط به ROE تایید نشد. 2- رشد تولید ناخالص ملی ( رابطه معناداری با عملکرد شرکتها دارد. 3- اندازه شرکت رابطه معناداری با عملکرد شرکت از لحاظ سه شاخص بازده سهام˓ بازده دارایی ها و سود خالص دارد اما از لحاظ ارزش افزوده این رابطه ناچیز است.
درآمد ثابت ها چرا زیانده شدند؟
کارشناس بازار سرمایه گفت: با ادامهدار شدن منفیهای بورس، در ۶ ماهه گذشته ۲ صندوق درآمد ثابت بازدهی منفی و ۸ صندوق دیگر بازدهی صفر درصدی داشتهاند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، کوروش آسایش گفت: ۹۸ صندوق با درآمد ثابت در بازار سرمایه فعال است که ۳۲ صندوق به صورت ETF (قابل معامله در بورس) و ۶۶ صندوق دیگر سود ثابت پرداخت میکنند. اکنون ارزش کل ۹۸ صندوق درآمد ثابت، بیش از ۳۸۷ هزار میلیارد تومان است. در یک سال گذشته میانگین بازده این نوع صندوقها ۱۶.۷۵ درصد بوده و به طور متوسط میانگین بازدهی ماهانه ۱.۲۶ درصد را به ثبت رسانده اند.
به گفته کارشناس بازار سرمایه، بین ۸۰ تا ۹۵ درصد از داراییهای این صندوقها در اوراق بدون ریسک و با درآمد ثابت از جمله صکوک، اوراق دولتی و سایر نهادها، سرمایهگذاری میشود. حدود ۵ تا ۲۰ بازدهی ماهانه بازار سهام درصد آن نیز در بخشهای پرریسک مانند سهام سرمایهگذاری میشود.
در ۱۹ ماه گذشته با بحرانی شدن وضعیت بازار سرمایه، بخشی از داراییهای این صندوقها با سرمایه گذاری سهام، دچار زیان و کاهش ارزش کل داراییهای این صندوقها شده است. به طوری که در ۶ ماهه گذشته ۲ صندوق بازدهی منفی و ۸ بازدهی ماهانه بازار سهام صندوق دیگر بازدهی صفر داشتهاند. بیش از ۵ صندوق نیز، بازدهی منفی ماهانه داشتهاند.
سیستمهای مالی در تمامی دنیا به یکدیگر وابستگی بالایی دارند و سرایت پذیری در ساختار مالی در بسیاری از بحرانهای مالی دیده میشود. در ایران نیز با بحرانی شدن وضعیت سهام، به مرور شاهد سرایت این بحران به صندوقهای مختلف از جمله صندوقهای درآمد ثابت هستیم که در صورت ادامهدار بودن این روند، میتوان سرایت این بحران را در بخش بانکی و پولی کشور نیز مشاهده بازدهی ماهانه بازار سهام کرد.
صنایع بزرگ بورسی گزارش عملکرد خوبی را منتشر نکردند
سیاستهای انقباضی بانک جهانی، سیاستگذاری مبهم دربخش کلان و عوامل تکنیکال، مهمترین دلایل اصلاح شاخص بازار سهام بودند.
بررسی معاملات بازار سهام یکماهه منتهی به خردادماه ۱۴۰۱ نشان میدهد که ارزش کل معاملات این بازار در این ماه نسبت به ماه گذشته با ۱۴.۴۵ درصد کاهش، از یک میلیون و ۲۲۶ هزار و ۲۹۲ میلیارد ریال به یک میلیون و ۴۹ هزار و ۱۰۴ میلیارد ریال رسید. حجم کل معاملات این بازار هم از ۲۰۱ میلیارد و ۱۰۳ میلیون سهم در ماه گذشته به ۱۶۹ میلیارد و ۲۶۷ میلیون سهم رسید که کاهش ۱۵.۸۳ درصدی را نشان میدهد. واقعیت این است که درخردادماه، تمامی بازارها نسبت به ماه گذشته روندی کاهشی داشتند، هرچند حجم معاملات صندوقهای سرمایهگذاری از وضعیت صعودی برخوردار شد. شاخص کل بورس در ماه منتهی به خرداد نسبت به ماه گذشته افت ۲.۵۴ درصدی را تجربه کرد و از یک میلیون و ۵۷۹ هزار واحد به یک میلیون و ۵۳۹ هزار واحد کاهش یافت که افت ۴۰ هزار و ۵۴ واحدی را نشان میدهد. با این همه، آیا بازار سهام ماه ابتدایی فصل تابستان را نیز همچون روند خردادماه دنبال خواهد کرد؟
«داوود رزاقی» تحلیلگر بازارهای مالی در گفتوگو با روزنامه «ایران»، تحلیل خود را از وضعیت کنونی بازار سهام ارائه کرده که با هم مرور میکنیم.
بازار سهام در خردادماه نسبت به اردیبهشت ۲.۳ درصد از بازدهی خود را از دست داد، چرا؟
بازار سهام در شرایطی خردادماه را به پایان رساند که با افت ۲.۵۴ درصدی روبهرو شد و دلایل ریزش آن را میتوان به چند عامل کلیدی و مهم نسبت داد که شامل سیاستهای انقباضی بانکهای جهانی، سیاستگذاری نامشخص و مبهم و عوامل تکنیکالی است. اقتصاد جهانی درچند ماه گذشته ارقام بالای تورم را نشان میدهد، از اینرو بانک مرکزی امریکا و حوزه یورو با حساسیت بالایی سیاستهای ضد تورمی را در هفتههای گذشته دنبال کردهاند. سایه سنگین این سیاستها سبب شده تا در کنار سایر تحولات رخ داده در این دوره، افزایش نرخهای بهره که با هدف کنترل تورم انجام میشود، بسرعت در قیمت داراییها یا در بازارهای کالایی لحاظ شود. این اثرات تصمیمات فدرال رزرو، باعث قرارگیری نرخ کامودیتیها در مدار منفی شد و با توجه به حجم بالای نمادهایی که تأثیرپذیری زیادی از نرخ کامودیتیها دارند، این کاهش بسرعت در قیمت سهام در بازار سرمایه از سوی سرمایهگذاران اثر گذاشت. شرکتها بخصوص صنایع بزرگ، گزارش عملکرد خوبی را منتشر نکردند و فعالان بازار، با سودآوری کم این شرکتها مواجه شدند، بنابراین تقاضا برای خرید سهام کاهش یافت و اثر منفی بر شاخص بازار ایجاد کرد. تصمیمات غیرکارشناسی سیاستگذاری، مانند عدم تأیید معاملات در بورس کالا، فاصله زیاد بین نرخ نیما و نرخ بازار آزاد و قطعی برق صنایع باعث شد که ریسک سرمایهگذاری در بازار سرمایه بالا برود و این بازار نتواند همگام با دیگر بازارها دارایی خود را بالا بکشد. در کنار عوامل ذکر شده، مقاومت روانی ۱.۶ میلیون شاخص کل در کنار کاهش ارزش معاملات خرد و خروج پول حقیقی در افت قیمت سهام و شاخص نیز نقش مهمی داشت.
آیا ریزش ارزش کل بازار از ۷۷۵۷ هزار میلیارد تومان به ۷۳۶۰ هزار میلیارد تومان در انتهای خردادماه رابطهای با ایجاد رونق در بازارهای موازی دارد؟
با توجه به ریسک بالای سرمایهگذاری در بازار سهام، در ماههای اردیبهشت و خرداد به ترتیب شاهد خروج پول اشخاص حقیقی به مبالغ ۱۸۷۲ و ۷۹۷۴ میلیارد تومانی بودیم که جذاب بودن بازارهای موازی دیگر از جمله دلار، مسکن و سکه عامل خروج پول از بازار است، اما برخی از این بازارهای موازی نیز در خردادماه بازدهی منفی داشتند. دلار بازار آزاد در خردادماه توانست از سقف تاریخی خود عبور کند، ولی پس از آن با کاهش روبهرو شد و این ماه را با بازدهی ۴.۲۷ درصدی به پایان رساند. بازار مسکن در اردیبهشتماه ۱۴۰۱، رشد ۲۰۶.۱ درصدی را در تعداد معاملات آپارتمانهای مسکونی داشت که این روند برای خردادماه نیز ادامه داشت. بازار طلا و مسکوکات گرانبها نیز در این ماه ۸.۲۴ درصد افزایش قیمت داشت و ارزش معاملات بازدهی ماهانه بازار سهام گواهی سکه و صندوق طلا در بازار سرمایه نیز با رشد قابل توجهی همراه بود.
سهام نیروگاهیها در خردادماه با ۹ درصد بازدهی در صدر معاملات قرار داشت، دلیل آن چه بوده است؟
علت افزایش تقاضا در صنعت نیروگاهی در خردادماه شایعاتی در خصوص افزایش نرخ برق و توجیهپذیری اقتصادی برای سرمایهگذاری در صنعت نیروگاه بود.
سهمهای صنایع سیمان و گچ و آهک و چاپ و نشر به ترتیب با ۷.۷ درصد و ۷.۶ درصد در رتبههای بعدی بازدهی خردادماه قرار دارند، این اعداد نشانه چیست؟
در این ماه براساس نامهای که وزارت نیرو به شرکتهای سیمانی در خصوص آغاز قطعی برق ابلاغ کرد، نرخ سیمان در بورس کالا با رقابت سنگینی روبهرو شود. از طرفی صنعت سیمان با توجه به فروش نقدی که در بورس کالا دارد، بهترین جریان نقدی را بین شرکتهای بازار سرمایه دارد و این موارد باعث افزایش اقبال سهامداران به این صنعت شد. در صنعت چاپ و نشر نیز گزارش ماهانه خوب شرکتهای این حوزه در کنار عدم رشد قیمت سهام تا پیش از ماه خرداد باعث افزایش اقبال سهامداران به این صنعت بود.
دو گروه معاملاتی خودرو و ساخت قطعات و شرکتهای سرمایهگذاری در صدر بیشترین حجم معاملات قرار گرفتند، چرا خودروییها با زیان انباشته ۱۲۴ هزار میلیارد تومانی همچنان مورد توجه هستند؟
در سالهای گذشته ساختار لیدرمحور بودن کلیت بازار سهام بههم ریخته و نگاه به سودآوری صنعت و سهام بیشتر شده و آن دیدگاه سنتی لیدرمحوری کمرنگتر و لیدرمحوری بازار صنعت به صنعت شده است. اما افزایش ارزش معاملات صنعت خودرو و قطعات در فصل بهار ناشی از شایعات فروش بلوکی سهام ایرانخودرو و سایپا و عرضه خودرو در بازدهی ماهانه بازار سهام بورس کالا بود.
فضای کنونی بازار را چگونه میبینید؟
با توجه به اینکه روند کلی بازار سرمایه ناپایدار است و از طرفی ریسکهای قیمتهای جهانی، ریسک نرخ بهره و ریسک نرخگذاری دستوری باعث شده که روند بازار با ابهام زیاد روبهرو باشد، بر این اساس پیشبینی ما بر این است که روند شاخص بین اعداد ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ تا مجامع شرکتهای صنعت پالایش و فلزات اساسی نوسان داشته باشد و پس از آن با کاهش P/E ttm بازار، رشد تا ۱۸۰۰ را تجربه کند.
معاملهگران حقیقی در بازار دنبال کسب سود کوتاهمدت هستند، آیا این نگاه آثار مخرب بر بازار دارد؟
تمایل به کسب سودهای کوتاهمدت، در تمام بازارهای دنیا وجود دارد و باعث افزایش نقدشوندگی و کارایی بیشتر بازار میشود، این نوع معاملات بر روند کلی و بلندمدت بازار تأثیر چندانی ندارد، زیرا در بلندمدت سودآوری شرکتها است که جهت بازار را تعیین میکند. اما به هرصورت ناآرامی معاملات و ورود و خروجهای متوالی نقدینگی سبب میشود که سرمایههای جدید دچار سردرگمی شده و از ورود به بورس خودداری کنند.
مهمترین اقدام دولت برای حمایت از بازار سهام چه بوده است؟
مهمترین حمایت دولت از بازار سهام در بازدهی ماهانه بازار سهام فصل بهار ثبات نرخ بهره است و در شرایط فعلی با اصلاح ساختار اقتصادی، عدم دستکاری و سیاستگذاری نادرست میتواند در بلندمدت از بازار سرمایه حمایت کند.
دیدگاه شما