قرارداد آپشن چیست؟

جهت آشنایی با معاملات OTC بر روی لینک کلیک کنید.

آشنایی با مفاهیم اساسی اختیار معامله در قالب 10 سوال

(این محتوای آموزشی توسط پایگاه خبری بورس کالای ایران (کالاخبر) تهیه و به صورت پراکنده منتشر شده است و دنیای زعفران، صرفا آن را تجمیع، بازتنظیم و جهت استفاده مخاطبان به صورت یکجا در اختیار قرار می دهد)

خلاصه:

آموزش (گام اول)؛ انواع اختیار معامله؛ اختیار خرید چیست؟

قرارداد اختیار معامله یکی از انواع اوراق مشتقه است. در دست داشتن اطلاعات کافی در مورد نحوه کارکرد قراردادهای اختیار معامله به افراد کمک می‌کند تا بتوانند به درستی وارد این معاملات شوند و با ریسک‌ها و مزایای آن آشنا شوند. قرارداد اختیار معامله، نوعی قرارداد است که در آن خریدار این حق را پیدا می‌کند که مقدار مشخصی از دارایی پایه را با مبلغ معین در زمان مشخصی در آینده از فروشنده خریداری کند و یا به او بفروشد. به عبارت دیگر خریدار، حق خرید و یا فروش دارایی پایه را از فروشنده خریداری می‌کند.

با این تعریف ممکن است این سوال مطرح شود که تفاوت قرارداد اختیار معامله با قرارداد آتی چیست؟

در قرارداد آتی اگر کسی کالایی را خریداری کند و تا سررسید قرارداد موقعیت خود را نگه دارد، متعهد به ایفای تعهدات خود بوده و در سررسید می‌بایست مبلغ ارزش قرارداد را به حساب خود واریز نموده و دارایی را تحویل بگیرد. اما قرارداد اختیار معامله، برای خریدار اجباری در پی ندارد، خریدار می‌تواند در صورت تمایل از حق خرید و یا فروش خود استفاده نماید و به همین علت است که به این معاملات اختیار می‌گویند.

آموزش (گام دوم)؛ انواع اختیار معامله؛ اختیار خرید چیست؟

در یادداشت قبل با مفهوم قراردادهای اختیار معامله آشنا شدیم، در بخش‌های بعدی به توضیح انواع اختیار معامله خواهیم پرداخت. اختیار معامله ها به دو نوع کلی، اختیار خرید و اختیار فروش تقسیم می‌شوند که در این قسمت به توضیح اختیار خرید می‌پردازیم؛

اختیار خرید: این نوع اختیار معامله به خریدار این حق را می‌دهد که مقدار مشخص از یک دارایی را در زمانی مشخص در آینده و به قیمتی معین خریداری نماید. در واقع اختیار خرید این حق را به خریدار می‌دهد تا دارایی را در صورت تمایل در سررسید قرارداد، خریداری کند.

به طور مثال فرض کنید یک شرکت تولید کننده داروهای گیاهی برای فروردین ماه ۹۸ نیاز به زعفران دارد و پیش بینی می‌کند که برای فروردین ماه روند قیمت ها افزایشی باشد. برای مثال قیمت نقدی زعفران در بازار در حال حاضر به ازای هر گرم ۱۲۵۰۰ تومان است و در بورس کالای ایران قرارداد اختیار خرید با قیمت اعمال ۱۳۰۰۰ تومان برای سررسید فروردین ماه تعریف شده است، بنابراین چون این شخص پیش بینی افزایش قیمت را دارد، می‌تواند با پرداخت ۶۰۰ تومان، قرارداد اختیار خرید با قیمت اعمال ۱۳۰۰۰ تومان را خریداری کند. به عبارت دیگر شخص مذکور ۶۰۰ تومان به فروشنده پرداخت می‌کند و این حق را برای خود قائل می‌شود که در سررسید، چنانچه قیمت بازار نقدی به طور مثال به ۱۳۸۰۰ تومان برسد، از حق خود برای خرید زعفران به قیمت هر گرم ۱۳۰۰۰ تومان استفاده کند.

آموزش (گام سوم( انواع اختیار معامله؛ اختیار فروش چیست؟

اختیار فروش

این نوع اختیار معامله به خریدار خود این اجازه را می‌دهد که مقدار مشخصی از یک دارایی را در زمانی مشخص در آینده و با قیمتی معین به فروشنده اختیار معامله بفروشد. در واقع اختیار فروش به خریدار آن، حق فروش دارایی را می‌دهد.

در ادامه با ذکر یک مثال به توضیح نحوه کارکرد آن می‌پردازیم.

فرض کنید کشاورزی قصد دارد تا برای فروردین ماه ۹۸ محصول زعفران خود را به فروش رساند و نگران است تا در زمان فروش، قیمت زعفران کاهش یافته و نتواند محصول خود را به قیمتی که در نظر دارد، بفروشد. در حال حاضر قیمت نقدی زعفران به ازای هر گرم ۱۲۵۰۰ تومان می‌باشد و قرارداد اختیار فروش با قیمت اعمال ۱۳۰۰۰ تومان برای سررسید فروردین ماه ۹۸ در بورس کالای ایران تعریف شده‌است.

از آنجایی که این کشاورز پیش‌بینی کاهش قیمت را دارد، به طور مثال، می‌تواند با پرداخت ۶۰۰ تومان، قرارداد اختیار فروش با قیمت اعمال ۱۳۰۰۰ تومان را خریداری کند. به بیان دیگر شخص مذکور ۶۰۰ تومان به فروشنده پرداخت می‌کند و این حق را برای خود قائل می‌شود که در سررسید، چنانچه قیمت نقدی در بازار کاهش یافته و به ۱۲۰۰۰ تومان برسد، از حق خود برای فروش زعفران به قیمت هر گرم ۱۳۰۰۰ تومان استفاده نماید.

آموزش (گام چهارم) – اصطلاحات رایج در قراردادهای اختیار معامله

در یادداشت قبلی به توضیح قرارداد اختیار فروش و نحوه کارکرد آن پرداختیم، در این بخش به شرح برخی اصطلاحات رایج در قراردادهای اختیار معامله خواهیم پرداخت.

1. قیمت اعمال

قیمتی که در آینده، خرید و فروش کالای مورد نظر بر مبنای آن انجام می‌گیرد. این مبلغ در سررسید قرارداد و هنگام استفاده از اختیار باید پرداخت شود. قیمت اعمال توسط بورس تعیین می‌شود.

۲. قیمت اختیار

مبلغی است که خریدار اختیار معامله بابت خرید اختیار معامله به فروشنده پرداخت می‌کند.

۳. زمان سررسید

بازه زمانی است که در انتهای آن بازه، خریدار اختیار معامله در صورت تمایل می‌تواند از حقی که اختیار معامله برای او قائل شده است استفاده نماید.

مثال؛ فرض کنید قرارداد اختیار معامله خرید با دارایی پایه زعفران، با قیمت اعمال ۱۳۰۰۰ تومان و سررسید اردیبهشت ماه ۹۸ در شرکت بورس کالای ایران قابل معامله می‌باشد. چنانچه فردی اختیار خرید مذکور را به قیمت ۸۰۰ تومان( قیمت اختیار معامله) از فروشنده خریداری نماید، در پایان اردیبهشت ماه(سررسید قرارداد) این حق را خواهد داشت که زعفران را به قیمت هرگرم، ۱۳۰۰۰ تومان از فروشنده خریداری نماید.

آموزش (گام پنجم)؛ اختیار معامله ها از نظر سبک اعمال

اختیار معامله‌ها از نظر سبک اعمال به دو دسته کلی تقسیم می شوند: اختیار معامله اروپایی و اختیار معامله آمریکایی که در ادامه به توضیح هریک می‌پردازیم.

اختیار معامله اروپایی

به گزارش «کالاخبر»، اختیار معامله اروپایی، اختیار معامله‌هایی هستند که اعمال آن‌ها فقط در زمان سررسیدِ مقرر شده، صورت می‌پذیرد و خریدار اختیار معامله هیچ‌گاه قبل از زمان سررسید قید شده در اختیار معامله، مجاز به استفاده از اختیار معامله خود نیست. قراردادهای اختیار معامله در بورس کالای ایران با سبک اعمال اروپایی راه‌اندازی می‌شود.
اختیار معامله آمریکایی

تفاوتی که این نوع اختیار معامله ها با اختیار معامله‌های اروپایی دارند در زمان مجاز برای اعمال این اختیار معامله‌ها است. اختیار معامله‌های آمریکایی برخلاف اختیار معامله‌های اروپایی در هر تاریخی قبل از زمان سررسید قابل اعمال هستند. مثلا اگر یک اختیار معامله آمریکایی برای مدت ۶ ماه بسته شده باشد، چنانچه قبل از ۶ ماه (مثلا بعد از ۳ ماه از زمان انعقاد اختیار معامله)، خریدار اختیار معامله احساس کند که با اعمال اختیار معامله خود، از سود خوبی برخوردار می‌شود می‌تواند در همان زمان اختیار معامله را اعمال و از حق خود استفاده کند.

آموزش (گام ششم( وضعیت اختیار معامله از لحاظ بازدهی

یک قرارداد اختیار معامله از نظر بازدهی می‌تواند در یکی از سه حالت زیر باشد:

اختیار معامله در سود

یک اختیار معامله را در سود می‌نامیم اگر چنانچه فرد خریدار با اعمال آن به سود برسد. به عنوان مثال اگر در قرارداد کال، قیمت نقدی کالا بیشتر از قیمت اعمال قرارداد اختیار باشد، بدین معنی است که خریدار با اعمال اختیار، کالای مورد نظر را با قیمتی کمتر از قیمت نقدی، از فروشنده اختیار خواهد خرید و در نتیجه سود خواهد برد. در این حالت گفته می‌شود که اختیار معامله در سود است.

اختیار معامله بی تفاوت

یک اختیار معامله را بی‌تفاوت می‌نامیم اگر چنانچه فرد خریدار با اعمال آن نه به سودی برسد و نه زیان کند. برای مثال اگر در قرارداد کال، قیمت اعمال قرارداد اختیار برابر با قیمت نقدی کالا باشد، برای خریدار اختیار فرقی ندارد که کالا را از بازار نقدی تهیه کند یا قرارداد را اعمال کند. در نتیجه در این حالت گفته می‌شود که اختیار معامله بی‌تفاوت نسبت به سود یا زیان است.

اختیار معامله در زیان

یک اختیار معامله را در زیان می‌نامیم چنانچه خریدار آن با اعمال اختیار معامله زیان کند. طبیعی است که اختیار معامله‌های در زیان هیچ‌گاه اعمال نمی‌شوند. به عنوان مثال اگر در قرارداد کال، قیمت نقدی کمتر از قیمت اعمال قرارداد باشد، خریدار با اعمال آن زیان می‌کند. در نتیجه منطقی نیست که از اختیار خود استفاده کند چرا که می‌تواند کالای مورد نظر را با قیمتی کمتر، از بازار نقدی تهیه کند. در این حالت گفته می‌شود اختیار معامله در زیان است.

آموزش (گام هفتم)؛ وضعیت اختیار معامله از لحاظ بازدهی

در مطلب قبلی آموزش معاملات قراردادهای اختیار معامله (آپشن) زعفران در بورس کالای ایران، وضعیت در سود یا در زیان بودن اختیار معامله از نگاه خریدار آن را در سه حالت مختلف معرفی کردیم. در این مطلب به بررسی دو نمونه معاملاتی روی محصول زعفران می پردازیم.

فرض کنید یک شرکت تولید کننده داروهای گیاهی برای فروردین ماه ۹۸ نیاز به زعفران دارد و پیش بینی می‌کند که برای فروردین ماه قیمت‌ها افزایشی باشد.

قیمت نقدی زعفران در بازار در حال حاضر به ازای هر گرم ۱۲۵۰۰ تومان می‌باشد و در بورس کالای ایران قرارداد اختیار خرید با قیمت اعمال ۱۳۰۰۰ قرارداد آپشن چیست؟ تومان برای سررسید فروردین ماه تعریف شده است، بنابراین چون این شخص پیش بینی افزایش قیمت را دارد، می‌تواند با پرداخت ۶۰۰ تومان، قرارداد اختیار خرید با قیمت اعمال ۱۳۰۰۰ تومان را خریداری کند.

اگر در زمان سررسید قرارداد، قیمت نقدی زعفران برای هر گرم به ۱۳۸۰۰ تومان برسد. این شخص به ازای هر گرم ۲۰۰ تومان سود خواهد برد؛ ۸۰۰ تومان اختلاف قیمت اعمال(۱۳۰۰۰ تومان) با قیمت نقدی(۱۳۸۰۰ تومان) که با کسر مبلغ ۶۰۰ تومان که شخص بابت خرید اختیار پرداخت کرده‌است، سود وی در مجموع معادل ۲۰۰ تومان خواهد شد.

حال اگر قیمت نقدی کاهش یافته و در سررسید قرارداد، قیمت به ۱۲۰۰۰ تومان برسد، در این حالت خریدار از حق خود استفاده نخواهد کرد و در نتیجه زیان وی معادل ۶۰۰ تومان است که بابت خرید اختیار پرداخت کرده بود.

آموزش (گام هشتم)؛ روش های خروج از بازار

در مطلب قبلی آموزش معاملات قراردادهای اختیار معامله (آپشن) زعفران در بورس کالای ایران، وضعیت اختیار معامله از لحاظ بازدهی را بیان کردیم. در این مطلب به بررسی روش های خروج از بازار می پردازیم. دارنده موقعیت خرید اختیار معامله کال و پوت می‌تواند به یکی از سه روش زیر از قرارداد خارج شود:

1. موقعیت خود را ببندد (Offset): خریدار قرارداد اختیار، چون قبلا یک قرارداد را خریده پس می‌تواند با فروش عین آن قرارداد به شخص دیگر، موقعیت باز خود را بسته و از بازار خارج می‌شود.
2. از حق خود استفاده کند (Exercise): خریدار قرارداد اختیار می‌تواند از حق خود برای فروش یا خرید کالا استفاده نماید و قرارداد را اعمال کند. اعمال بر اساس اختیار معامله اروپایی در تاریخ سررسید ممکن خواهد بود.
3. از حق خود استفاده نکند: خریدار قرارداد اختیار در صورتی که استفاده از حق اختیار به سودش نباشد در تاریخ سررسید از حق خود استفاده نخواهد کرد و خود به خود قرارداد باطل خواهد شد.

دارنده موقعیت فروش اختیار معامله کال و پوت نیز چون به عنوان فروشنده در قرارداد شرکت کرده است، در طول دوره معاملاتی و تا قبل از سررسید می‌تواند قرارداد را به شخص دیگری واگذار کند (یعنی موقعیت معکوس اخذ کند)، موقعیت خود را ببندد و از بازار خارج شود.

آموزش (گام نهم)؛ تفاوت وجه تضمین اولیه و وجه تضمین لازم چیست؟

در مطلب قبلی آموزش معاملات قراردادهای اختیار معامله (آپشن) زعفران در بورس کالای ایران، روش های خروج از بازار را بیان کردیم. در این مطلب به تفاوت وجه تضمین اولیه و وجه تضمین لازم می پردازیم.

وجه تضمین اولیه

با توجه به اینکه دارنده موقعیت خرید در قراردادهای اختیار، حق اعمال دارد، در هر دو قرارداد کال و پوت، نیاز به تودیع وجه تضمین ندارد لیکن جهت ثبت سفارش خرید فقط باید ارزش معامله به همراه کارمزدهای مربوطه را در حساب عملیاتی خود داشته باشد. ارزش معامله برابر است با قیمت اختیار مورد نظر ضربدر اندازه قرارداد.

ولی از آنجایی که مشتری فروشنده ملزم به ایفای تعهدات در قبال مشتری خریدار می‌باشد، مشتری برای ثبت سفارش فروش باید مبلغی تحت عنوان وجه تضمین اولیه، در حساب عملیاتی خود داشته باشد. مبلغ محاسبه شده برای وجه تضمین اولیه فقط در زمان ثبت سفارش فروش کاربرد خواهد داشت. این مبلغ ممکن است در روزهای مختلف، متفاوت باشد. لذا مبلغ آن توسط بورس محاسبه و در تابلو معاملاتی قابل مشاهده است.

وجه تضمین لازم

مبلغ وجه تضمین اولیه فقط برای ثبت سفارشات فروش کاربرد دارد. ولی برای سفارشات فروشی که ثبت و معامله شده‌اند و در واقع موقعیت باز فروش محسوب می‌شوند، در پایان جلسه معاملاتی، بورس مبلغ نهایی وجه تضمین را تحت عنوان وجه تضمین لازم، اعلام و براساس آن وضعیت مشتریان داری موقعیت باز فروش را مشخص می‌نماید. بدین معنی که بورس هر روز وجه تضمین لازم را محاسبه و در سامانه معاملاتی اعلام می‌کند. در نتیجه بر اساس مبلغی که هر روز اعلام می‌شود مشتری می‌بایست حداکثر ۷۰ درصد از مبلغ اعلام شده را در حساب عملیاتی خود داشته باشد در غیر این صورت اخطاریه افزایش وجه تضمین دریافت خواهد کرد. در صورت دریافت اخطاریه، باید حساب عملیاتی خود را شارژ نماید یا موقعیت خود را ببندد

آموزش (گام دهم)؛ فرآیند تحویل در قرارداد آپشن

در مطلب قبلی آموزش معاملات قراردادهای اختیار معامله (آپشن) زعفران در بورس کالای ایران، تفاوت میان وجه تضمین اولیه و وجه تضمین لازم را بیان کردیم که در این مطلب به چگونگی فرآیند تحویل در قرارداد اختیار معامله زعفران می پردازیم.

همان طور که در مطالب قبلی توضیح داده شد، در سررسید قرارداد، خریدار می‌تواند درخواست اعمال خود را به بورس ارائه دهد که ارائه درخواست اعمال به معنی آغاز انجام فرآیند تخصیص می‌باشد. ارائه در خواست اعمال فقط در قراردادهای در سود امکان پذیر است و درخواست اعمال ارائه شده خریداران در نمادهای در زیان وارد فرآیند تحویل نخواهد شد.

به این ترتیب وقتی خریدار «اختیار خرید» در موعد قرارداد در سود باشد، اختیار خود را اعمال می کند، فروشنده «اختیار خرید» موظف به تحویل دارایی پایه است. همچنین اگر خریدار «اختیار فروش»، قرارداد در سود خود را اعمال کند، فروشنده «اختیار فروش» نیز موظف به واریز ارزش قرارداد است. در صورتی که فروشنده چه در قرارداد اختیار خرید و چه در قرارداد اختیار فروش تعهدات خود را ایفا نکند (بدین معنی که فروشنده اختیار خرید، کالا را تحویل ندهد و فروشنده اختیار فروش نیز ارزش قرارداد را به حساب خود واریز نکند)، درصدی از ارزش قرارداد به عنوان جریمه، به همراه مابه‌التفاوت قیمت اعمال و قیمت نقدی کالا در روز سررسید از حساب فروشنده برداشت به حساب خریدار واریز خواهد شد.

اختیار معامله در مقابل معاملات آتی

اختیار معامله (Crypto Options) و معاملات آتی (Crypto Futures) ابزارهای فوق العاده مفیدی برای معامله گران ارزهای دیجیتال هستند و در آینده محبوب تر نیز می شوند. در واقع، مجموع حجم معاملات بیت کوین و اتریوم در سال گذشته به 387 میلیارد دلار رسید. اما اختیار معامله در مقابل معاملات آتی ارزهای دیجیتال چه شباهت ها و تفاوت هایی دارند و چگونه کار می کنند؟ این مطلب به بررسی و پاسخ این سوالات و موارد دیگر می پردازد. همچنین توضیح مفصل و کاملی از اختیار معامله و معاملات آتی‌، نحوه کار آنها و تفاوت‌های بین آنها را ارائه می‌دهد.

توضیح مختصری از اختیار معامله در مقابل معاملات آتی

اختیار معامله و معاملات آتی، محصولات مالی هستند که معامله گران از آنها برای ایجاد سود یا محافظت از سرمایه گذاری خود در برابر نوسانات بازار استفاده می کنند. برای آشنایی بیشتر اختیار معامله در مقابل معاملات آتی و مقایسه این دو به شباهت و تفاوت های هرکدام به صورت مختصر اشاره می کنیم. سپس هرکدام را به تفصیل توضیح می دهیم.

شباهت های اختیار معامله و معاملات آتی ارزهای دیجیتال

در مقایسه اختیار معامله و معاملات آتی باید گفت هر دو جزئی از بازار مشتقه هستند، به این معنی که ارزش خود را از دارایی‌های زیربنایی مانند سهام، کالاها یا ارزهای دیجیتال به دست می‌آورند.

با این حال، نه اختیار معامله و نه قراردادهای آتی به شما مالکیت بر دارایی قرارداد آپشن چیست؟ پایه نمی‌دهند که در واقع یک مزیت محسوب می‌شود زیرا می‌توانید از نوسانات قیمت در بازارهای کریپتو بدون خرید هیچ ارز دیجیتالی سود ببرید.

در حالی که اختیار معامله و قراردادهای آتی شباهت‌های زیادی دارند اما از چندین جهت مهم نیز با هم تفاوت دارند. اختیار معامله در مقابل معاملات آتی چه تفاوتی دارد؟

تفاوت اختیار معامله و معاملات آتی در ارزهای دیجیتال

اختیار معامله به شما امکان (البته نه به صورت یک الزام) خرید یا فروش یک ارز دیجیتال با قیمت از پیش توافق شده قبل از قرارداد آپشن چیست؟ یک تاریخ مشخص را می دهد. در ازای این تضمین، هنگام خرید قرارداد باید حق بیمه پرداخت کنید.

از سوی دیگر، قراردادهای آتی، شما را ملزم به خرید یا فروش یک ارز دیجیتال با قیمت توافقی در زمان پایان قرارداد می کنند. با این حال، در آنها شما نیازی به پرداخت حق بیمه ندارید.

در مقایسه اختیار معامله در مقابل معاملات آتی باید بدانید که اختیار معامله نسبتاً کم خطرتر در نظر گرفته می‌شوند زیرا همانطور که از نام آن پیداست، فقط «اختیار» خرید یا فروش دارید و نه تعهد.

بررسی عمیق تر اختیار معامله و معاملات آتی در ارزهای دیجیتال

هم اختیار معامله و هم قراردادهای آتی راهی مفید برای معامله‌گران فراهم می‌کنند تا نقاط منفی خود را پوشش دهند و در برابر نوسانات بالاتر از میانگین موجود در بازارهای ارزهای دیجیتال محافظت کنند.

اختیار معامله (Crypto Options) و قراردادهای آتی (Crypto Futures) تا حدودی شبیه به هم هستند اما اگر قصد استفاده از هر یک از آنها را دارید، مهم است که دقیقاً بدانید اختیار معامله در مقابل معاملات آتی چه تفاوتی دارند و چه زمانی باید از هر یک استفاده کنید. بیایید با بررسی عمیق اختیار معامله شروع کنیم.

اختیار معامله یا option trades چیست؟

در موضوع اختیار معامله در مقابل معاملات آتی باید ببینیم اختیار معامله یا معاملات آپشن دقیقا چیست؟ اختیار معامله قراردادهای مشتقه ای هستند که به خریدار این حق را می دهند که قبل از تاریخ انقضای توافق شده، دارایی را به قیمت تعیین شده بخرد یا بفروشد. وقتی معامله ای را به صورت اختیار معامله برای خرید یک ارز دیجیتال یا فروش آن انجام می دهید، مالک خود رمزارز نیستید. به این ترتیب، آپشن ها به شما این امکان را می‌دهند که تقریباً در معرض هر ارز دیجیتالی بدون خرید واقعی آن قرار بگیرید.

اختیار معامله ها یک تاریخ انقضا دارند: نقطه‌ای را که قرارداد باید در آن انجام شود و یک قیمت تعیین می‌کند: قیمتی را تعیین می‌کند که قبل از انقضای تاریخ، اختیار خرید یا فروش دارایی را تعیین می‌کند.

معاملات اختیار معامله به دو سبک متمایز ارائه می‌شوند: آمریکایی، که در آن می‌توانید قرارداد را در هر نقطه‌ای قبل از انقضاء آن اعمال کنید، یا اروپایی، که می‌توانید آن را فقط در لحظه انقضا اجرا کنید. اینکه برای هر معامله ای به کدام سبک اختیار معامله نیاز دارید بیشتر به میزان ریسکی که مایل به پذیرش آن هستید و میزان اطمینان شما در مورد جهت بازار بستگی دارد.

بسته به اینکه معتقدید ارزش دارایی افزایش یا کاهش پیدا می کند، به کال (call) یا خرید نیاز دارید.

اختیار معامله به صورت call به شما این امکان را می دهد تا قبل از انقضای قرارداد، دارایی پایه را با قیمت معینی خریداری کنید. این معاملات زمانی سودآور هستند که بازار صعودی باشد اما از شما در برابر نوسانات محافظت نمی کنند.

از طرف دیگر، اختیار معامله قراردادی (put option) به شما اجازه می‌دهد تا زمانی که قرارداد پایان می‌یابد، دارایی را به قیمت توافقی بفروشید. این نوع معامله به شما امکان می دهد یک دارایی را با قیمتی زودتر و بالاتر بفروشید و در هنگام نوسانات بازار، در پول شما صرفه جویی می کند.

جهت آشنایی با معاملات OTC بر روی لینک کلیک کنید.

هر زمان که اختیار معامله ای را خریداری می کنید، باید حق بیمه بپردازید. اگر این حق بیمه را قبل از انقضا استفاده نکنید، از دست خواهید داد. قیمت حق بیمه بسته به مدت زمان باقیمانده از قرارداد، نوسانات دارایی پایه و قیمت فعلی دارایی متفاوت خواهد بود.

اختیار معامله چگونه در عمل کار می کنند؟

در اینجا یک مثال برای نشان دادن نحوه کار اختیار معامله آورده شده است.

بیایید تصور کنیم که یک اختیار معامله call اتریوم را با قیمت 3000 دلار خریداری می‌کنید که در 90 روز منقضی می‌شود، با حق بیمه 300 دلاری. این آپشن به شما امکان می دهد تا در نود روز آینده، اتریوم را با قیمت 3000 دلار خریداری کنید. اگر قیمت اتریوم به 4000 دلار افزایش یابد، می توانید قرارداد را اجرا کنید و سود 1000 دلاری خود را منهای حق بیمه 300 دلاری بگیرید.

اگر قیمت اتریوم به کمتر از 3000 دلار کاهش یابد، پرداخت حق بیمه 300 دلاری خود را از دست خواهید داد اما نیازی به خرید اتریوم کمتر از ارزش واقعی آن ندارید، بنابراین حداکثر ضرر شما حق بیمه ای است که پرداخت کرده اید، یعنی 300 دلار.

در عوض، فرض کنید یک اختیار معامله قراردادی (put) اتریوم 90 روزه خریداری کرده اید، باز هم با قیمت 3000 دلار با حق بیمه 300 دلاری. در این صورت، می‌توانید اتریوم را در نود روز آینده به قیمت 3000 دلار بفروشید.

اگر قیمت اتریوم به 4000 دلار افزایش یابد، از اختیار خود استفاده نمی‌کنید زیرا انجام این کار 1000 دلار ضرر خواهد داشت. در عوض، شما فقط اجازه می دهید این آپشن منقضی شود و حق بیمه 300 دلاری را از دست بدهید.

با این حال، اگر بازارها کاهش یابد و اتریوم به 1500 دلار کاهش یابد، اختیار معامله فروش به شما این امکان را می دهد که اتریوم را به قیمت 3000 دلار بفروشید و به شما کمک می کند تا برخی از ضررها را پوشش دهید.

فروش اختیار معامله

تا اینجا ما فقط در مورد اختیار معامله خرید اشاره کرده ایم. با این حال، می‌توانید این نوع معاملات را حتی بفروشید که به عنوان یک قرارداد آپشن چیست؟ options writer نیز شناخته می‌شود و حق بیمه پرداختی توسط خریداران را دریافت کنید.

باید به یاد داشته باشید که اکثر فروشندگان اختیار معامله، حداقل مقداری از دارایی اساسی را دارند که ارزش اختیارات خود را از آن کسب می کنند که اگر بازارها در جهت اشتباه حرکت کنند، از آن استفاده نمایند.

با این حال، زمانی که یک فروشنده اختیار معامله، مالک هیچ یک از دارایی‌های اساسی نباشد، آپشنی را ایجاد می‌کند که به آن یک اختیار معامله " uncovered یا پوشش داده نشده" یا " naked یا پوشش داده شده می‌گویند که تجارت بسیار پرخطری در نظر گرفته می‌شود.

اختیار معامله پوشش داده شده یا naked چیست؟

فروش اختیار معامله غیرمجاز به شما امکان می‌دهد بدون سرمایه‌گذاری، مقدار قابل توجهی سود ببرید اما باز هم، انجام این کار یک سرمایه‌گذاری بسیار پرخطر در نظر گرفته می‌شود. از لحاظ نظری هیچ محدودیتی برای افزایش قیمت یک کریپتو وجود ندارد، به این معنی که ریسک شما از فروش اختیار معامله فروش غیرمحدود نیز به طور بالقوه نامحدود است. به طور معمول، کارگزاران اختیار معامله از شما می‌خواهند قبل از اینکه بتوانید آپشن ها را بفروشید، مقدار معینی وثیقه (که به عنوان حاشیه اختیار معامله شناخته می‌شود) ارسال کنید.

برای توضیح بیشتر، در اینجا یک مثال از naked در مقابل uncovered آورده شده است.

فرض کنید شما یک اختیار معامله (call) 90 روزه برای بیت کوین را به قیمت 30,000 دلار می فروشید که لازم است بیت کوین را بدون توجه به افزایش قیمت آن با آن قیمت بفروشید.

اگر قیمت بیت کوین در روز به 40,000 دلار برسد، باید بیت کوین را با 33 درصد حق بیمه بخرید و سپس آن را به هر کسی که گزینه شما را به قیمت 30,000 دلار خریداری کرده است بفروشید و در این فرآیند 10,000 دلار از دست بدهید.

در حالی که اگر قبل از فروش اختیار معامله خود، خود را با خرید بیت کوین به قیمت 30,000 دلار (یا کمتر) پوشش می دادید، نیازی به خرید بیت کوین با قیمت بالاتر ندارید. همچنین اگر بیت کوین بیشتری نسبت به آنچه که اختیار معامله شما برای فروش آن نیاز داشت، در اختیار داشتید، می توانستید از افزایش قیمت بیت کوین سود ببرید.

معاملات آتی کریپتو چیست؟

در ادامه توضیح اختیار معامله در مقابل معاملات آتی به تعریف قرادادهای آتی می رسیم. قراردادهای آتی به شما این امکان را می دهد که یک دارایی خاص را در تاریخ بعدی با قیمت از پیش تعیین شده بخرید یا بفروشید. این نوع معاملات برای هموار کردن نوسانات قیمت در بازارهای مواد غذایی و کشاورزی با اجازه دادن به کشاورزان برای خرید محصولات یا بذر از قبل با قیمت توافقی اختراع شدند.

مشابه قراردادهای اختیار معامله که به بررسی آنها پرداختیم، قراردادهای آتی به یک دارایی زیربنایی مانند کالاها، سهام یا ارزهای دیجیتال مرتبط هستند و از آنها ارزش استخراج می کنند. همچنین مانند اختیار معامله، به شما اجازه می‌دهند در معرض یک ارز دیجیتال بدون خرید واقعی آن قرار بگیرید.

با این حال، هر زمان که دو طرف قرارداد آتی منعقد کنند، دارایی پایه باید با انقضای قرارداد خریداری یا فروخته شود. این تعهد است که باعث می شود معاملات آتی به طور ذاتی ریسک بیشتری نسبت به معاملات اختیار معامله داشته باشد.

تفاوت بین خرید و فروش آتی چیست؟

وقتی قرارداد آتی را می فروشید، موظف هستید دارایی را به قیمت توافقی در تاریخ معینی بفروشید. بنابراین هنگامی که بازار کاهش می یابد، هر کسی که معامله آتی یا فیوچرز شما را خریده است، قانوناً موظف است هر زمان که قرارداد منقضی شود، دارایی را از شما بخرد.

هر زمان که یک قرارداد آتی خریداری می کنید، قیمت را از قبل قفل می کنید. این کار به شما امکان می‌دهد در صورت رشد بازار سود کنید، زیرا دارایی زیربنایی را با قیمتی کمتر از ارزش آن می‌خرید و سپس آن را برای سود به فروش می‌رسانید.

همچنین، هنگام خرید قرارداد آتی، لازم نیست کل ارزش قرارداد را به اشتراک بگذارید. در عوض می توانید درصدی از ارزش مورد نیاز برای اجرای قرارداد را نگه دارید که به آن معامله در حاشیه (مارجین) می گویند.

با این حال، اگر ارزش دارایی‌ای که قرارداد آتی شما بر آن استوار است کاهش یابد، صرافی که قرارداد خود را از آن خریداری کرده‌اید، ممکن است چیزی را که مارجین کال نامیده می‌شود صادر کند. اگر مارجین کال دریافت کردید، باید پول بیشتری را به عنوان وثیقه ارسال کنید یا خطر فسخ قرارداد خود را دارید.

همانطور که می بینید، با الزام شما به خرید یا فروش یک دارایی، معاملات آتی ذاتا ریسک بیشتری نسبت به اختیار معامله دارند. اما نکته مثبت این است که برای صدور قرارداد آتی نیازی به پرداخت حق بیمه یا کارمزد از قبل ندارید، بنابراین می توانید بدون پرداخت هیچ پولی به سود خود برسید.

بیایید به یک مثال نگاه کنیم تا ببینیم آینده چگونه کار می کند.

قراردادهای آتی در عمل چگونه کار می کنند؟

بیایید تصور کنیم بیت کوین در 30,000 دلار است و شما می خواهید یک قرارداد آتی بخرید تا از حرکت قیمت مورد انتظار سود ببرید.

اگر فکر می‌کنید قیمت بیت‌کوین افزایش می‌یابد، می‌توانید قرارداد آتی را با قیمت 30,000 دلار بخرید که شما را ملزم به خرید بیت‌کوین با قیمت 30,000 دلار می‌کند.

بنابراین اگر قیمت بیت کوین در زمان پایان قرارداد به 35,000 دلار افزایش یافت، می توانید یک بیت کوین را به قیمت 30,000 دلار بخرید و بلافاصله آن را به قیمت 35000 دلار بفروشید و 5000 دلار سود کنید.

حالا بیایید تصور کنیم که شما صاحب یک بیت کوین هستید، اما معتقدید قیمت آن ممکن است کاهش یابد. در این صورت، شما می توانید بیت کوین آتی را با قیمت 30,000 دلار بفروشید، که به خریدار آن ملزم می شود هر زمان که قرارداد منقضی شود، 30,000 دلار برای یک بیت کوین شما به شما بپردازد.

بنابراین اگر قیمت به مثلاً 20,000 دلار کاهش می یافت، خود را از ضرر 10,000 دلاری نجات می دهید. با این حال، اگر قیمت به 40,000 دلار افزایش یابد، باید بیت کوین خود را 10,000 دلار کمتر از ارزش آن بفروشید.

معرفی ساده خرید اختیار فروش

در بازار سرمایه، مفهوم اختیار معامله یکی از پیچیده ترین مفاهیم است و کاملا به شما حق می دهیم که کمی در مورد آن احساس سردرگمی داشته باشید. اما جالب این است که ما در زندگی روزمره از این مفهوم بسیار استفاده می کنیم. در این مقاله سعی داریم مفهوم اختیار معامله را با ذکر چند مثال برای شما بازگو کنیم تا فهم آن ملموس تر باشد.برای یادگیری بازار اختیار معامله در بورس ایران بصورت ویدئو و به زبان ساده وارد صفحه دوره جامع ناگفته های بازار اختیار معامله شوید و حرفه ای آموزش ببینید.

مثال های خرید اختیار معامله در زندگی

مثال اول: حتما برایتان پیش آمده یا در اطرافیان مشاهده کرده اید، که وقتی یک واحد تجاری یا مسکونی را اجاره می کنند بابت پارکینگ هزینه جداگانه پرداخت می کنند. شما در ابتدای قرارداد یکساله خود پارکینگ را اجاره می کنید. شاید در طول این یکسال مشخص نباشد که از پارکینگ استفاده می کنید یا خیر.

اما این پارکینگ متعلق به شماست و هر زمان که بخواهید می توانید از آن استفاده کنید. البته ممکن است که در طول این یکسال از آن استفاده ای نکنید.

مثال دوم: این مثال که در ادامه میخواهیم از آن صحبت کنیم در زندگی ما بسیار اتفاق افتاده است. رزرو هتل. قبل از قرارداد آپشن چیست؟ رفتن به مسافرت معمولا اتاقی از هتل را رزرو می کنیم و بابت آن هزینه ای را پرداخت می کنیم. هزینه ای بابت هزینه اولیه به هتل پرداخت می شود. اگر به سفر رفتیم که از آن استفاده می کنیم اما اگر نرفتیم تنها خسارت آن هزینه رزروی است که پرداخت کرده ایم.

داستان رزرو برای حالتی است که در شلوغ ترین زمان ها خیالتان از بابت مکان راحت است. اختیار دارید که استفاده کنید یانه.

مثال سوم: شرکت هواپیمایی این امکان را در اختیار مشتریان خود قرار داده که می توانند پرواز های چارتری را خریداری کنند. البته خرید را به صورت رزرو انجام می دهند. اگر دلشان خواست از پرواز چارتر استفاده می کنند و بابت سفر هزینه کمتری را پرداخت می کنند. در غیر اینصورت هزینه ای را که بابت رزرو پرداخته بودند از دست شان می رود و دیگر اختیاری نسبت به آن ندارند.

رزرو بلیت، رزرو نوبت دکتر و پیش خرید تورهای مسافرتی نمونه ای اختیار معامله هایی است که در طول زندگی با آن ها سر و کار داریم.

موقعیت خرید با اختیار معامله فروش

برای خرید اختیار معامله فروش باید یک مبلغی را که همان پرمیوم نام دارد پرداخت کنیم. که این مبلغ به فروشنده تعلق می گیرد. برای فهم بهتر با یک مثال توضیحات را شروع می کنیم. سهام یک شرکتی را در یک معامله اختیار فروش خریداری می کنید. در این قرار داد نام سهام، مبلغ و تاریخ سر رسید مشخص شده است.

فرض کنیم که قصد خرید سهام شرکت فولاد را داریم. قیمت پایه این سهام در لحظه ای که ما قرارداد را توافق می کنیم به مبلغ 2000 ریال باشد. در این قرارداد توافق می کنید که در 6 ماه بعد این سهام را با مبلغ 2300 ریال به فروش می گذارید.

در طی این مدت ، قیمت سهام پایه از 2000 به 1800 کاهش پیدا میکند. در این شرایط زمان مناسبی است که شما قصد فروش سهام رو بگیرید. چرا که سهام را به مبلغ 1800 خریداری می کنید و به مبلغ 2300 به فروش می گذارید.

شما در این امر کاملا می توانید اختیاری عمل کنید. و به همین دلیل این عمل منجر به سوددهی برای شما می شود. اما فروشنده باید سهام را بفروشد به همین دلیل این امر برای فروشنده ضرر محسوب می شود.

پس بهترین زمان برای خرید برگه معامله فروش چه زمانی شد؟ وقتی که تصور کردید قیمت سهام رو به کاهش است، می توانید خرید این برگه را انجام دهید.

یکی دیگر از راه هایی که با خرید برگه اختیار معامله فروش می توان به سود رسید ، فروش خود برگه است.

زمانی نیز فرا می رسد که قیمت پایه از 2000 به 2500 افزایش پیدا می کند. در واقع با افزایش قیمت سهام پایه، ارزش برگه اختیار فروش سهام نیز افزایش می یابد که شما با فروش این برگه می توانید سود کسب کنید. البته این روش چون کاملا اختیاری است، می توانید به راحتی از انجام آن صرفنظر کنید. ضرر شما در این راه فقط و فقط مبلغ پرداختی در پرمیوم است که ابتدای معامله پرداخت کردید. با این روش ها می توان جلوی ضرر های کلان را گرفت.

البته که راه حلی هم برای جلوگیری از این ضرر جزیی وجود دارد، و آن فروش برگه اختیار معامله فروش می باشد. یعنی هر زمان که احساس کردید قیمت پایه سهام روبه رشد است، می توانید برگه معامله اختیار فروش را بفروشید. با بالا رفتن قیمت پایه سهام، قیمت پرمیوم نیز بالا می رود و خریدار حاضر به فروش سهام به شما نخواهد بود و در بازار سهام خود را می فروشد. در نتیجه شما با دریافت پرمیوم به سود می رسید.

برای خرید اختیار فروش نیز، یک اصطلاح لاتین وجود دارد که در دنیای بورس به آن Long put option می گویند.

گروه بی نظیر

مدرس و تحلیلگر بازار سرمایه تحلیلگر بازار مالی فارکس تحلیلگر ارشد سایت یار سرمایه برگزاری بیش از صد دوره آموزشی تحلیل بورس و فارکس عضو تیم icf_market تنها ارائه دهنده سبک ولوم تریدینگ به زبان فارسی در دنیا

معاملات فیوچرز Futures چیست و چطور باعث افزایش سود می شوند؟

قراردادهای آتی یا معاملات فیوچرز چیست و آیا در بازار ارز دیجیتال و بیت کوین نیز کاربرد دارد؟

معاملات فیوچرز که به آنها معاملات آتی یا Trading Futures نیز گفته می­ شود، یک قرارداد یا توافق نامۀ قانونی است که در زمان امضای قرارداد، معامله گران قیمتی توافقی برای خرید یا فروش یک کالا، یا مقدار مشخصی از یک محصولِ تولیدی و یا یک آیتم مالی را تعیین می­کنند. در واقع این قیمت را با بهای معینی برای تاریخ مشخصی در آینده یا قبل از تاریخ مشخص شده در آینده، برآورد می­کنند.

کالا یا ابزاری که طبق قراردادهای آتی تحویل می­شود، لازم است از لحاظ کیفیت و کمیت مشمول استاندارد بوده و زمان، قیمت و مکان داد و ستد آن نیز از پیش مشخص شده باشد. زمانی که به تاریخ مورد نظر قید شده در قرارداد برسید، معامله بر پایه قیمتی که در قرارداد توافق شده، انجام می‌گردد.

امکاناتی که در معاملات آینده تعبیه شده به افراد امکان می­دهد ریسک مربوط به مشاغل اصلی خود را کاهش دهند. شما می­توانید با معاملات فیوچرز در مورد خرید یا فروش قراردادهای سهام، در برابر تغییر نرخ بهره از سرمایه خود محافظت کنید. شما می­توانید با خرید یا فروش یک قرارداد ارزی، در برابر واریانس مبادله ارز که بر میزان پس انداز حساب مالی شما تأثیر می­گذارد، از معامله خود در برابر خطر احتمالی، محافظت نمایید.

چه مواردی مشمول معاملات آتی می­گردند؟

معاملات فیوچرز یا قراردادهای آتی استاندارد، بوسیله کالاهای متنوع و مبادلات آتی تعریف شده است. بسیاری از “کالاها” وجود دارند که قراردادهای آینده مربوط به آنها هستند و به آن­ها commodity گفته می­شود. تقریباً برای هر کالایی می­توان قرارداد آتی را تعریف کرد.

به عنوان مثال، برخی از مواد غذایی، سوخت های مختلف، فلزات گرانبها، اوراق بهادار، انواع ارز و حتی برخی از محصولات دور از تصور مانند تراشه های نیمه هادی، از محصولاتی است که با معاملات فیوچرز مورد معامله واقع می­شوند.

کالاهای معمولی شامل مواد غذایی (از قبیل کالاهای اساسی مانند گندم، شکر، ذرت، سویا، برنج، چای)، فلزات گرانبها (از جمله طلا، نقره، مس و غیره)، ارز (مانند دلار، یورو، فرانک سوئیس، ین و غیره)، فهرست سهام ( به عنوان مثال کارخانجات تولیدی و داروسازی)، محصولات مالی (مانند اوراق بهادار خزانه داری) و حتی برخی از کالاهای بسیار ویژه مانند قطعات الکترونیک برای محافظت در برابر نوسانات نرخ بهره پیش فروش می­شوند.

برخی از داستان های معاملات بزرگ آتی نشان می­دهد که چگونه با پیش بینی درست آینده می­توان ثروت عظیمی را حاصل کرد و یا بدون تحلیل کافی از دست داد.

اگر در بازار ارز های دیجیتال تازه وارد هستید و میخواهید تمامی مفاهیم و نکات مربوط به این بازار را بشناسید و یک سرمایه گذاری موفق داشته باشید پیشنهاد می کنیم از دوره ارز دیجیتال استفاده نمایید.

ویژگی‌های معاملات فیوچرز کدامند؟

قراردادهای آتی به طور معمول در بازارهای معاملات مالی، ویژگی‌های خاص خود را دارند که آنها را از دیگر معاملات متمایز می­کند، تعدادی از این خصوصیات در زیر آمده است:

مدیریت خطر یا ریسک: معاملات فیوچرز می‌توانند به عنوان حفاظی در مقابل ریسک‌های احتمالی معاملات استفاده ­شوند. این نوع معامله برای برخی از معامله گران از جمله کشاورزان مطلوب است، آنها محصولات خود را پیش فروش می­کنند، برای آنکه اطمینان خاطر حاصل کنند که پس از برداشت محصول از ریسک پایین آمدن قیمت در امان هستند. این نوع معامله همان قرارداد آتی است که ریسک بالا در پایین رفتن قیمت را از بین می­برد.

استفاده از اهرم: اهرم یا Leverage، قابلیتی است که در قراردادهای آتی کاربرد دارد. برای نمونه فرض کنید یک معامله‌گر با اهرم 1:2، می‌تواند تا دو برابر اعتبار خود سهام یا اوراق قرضه را با قرارداد آتی خریداری نماید. پس در اینصورت تا دو برابر نیز سود خواهد کرد ولی توجه داشته باشید در محاسبات اشتباه، ضرر او نیز دو برابر خواهد شد.

دیگر ویژگی های معاملات آتی کدامند؟

استفاده از پوزیشن فروش: در قراردادهای آتی امکان به کارگیری از پوزیشن شورت یا Short، برای معامله فروش یا Sell وجود دارد. در حالتی که یک معامله‌گر پیش بینی کند که کالایی با نزول قیمت مواجه است و یا به عبارتی ارزش یک دارایی رو به کاهش خواهد رفت، او قادر خواهد بود با استفاده از پوزیشن فروشِ قرارداد آتی، سود مطلوبی را کسب نماید.

جذب کردن نقدینگی: استفاده از معاملات فیوچرز می‌تواند راه‌ حلی برای جذب کردن نقدینگی به حساب آید. معاملات آتی می­تواند سرمایه‌های سرگردانِ معامله‌گران را در بازارهای مالی از جمله بازار بورس و بازار ارز به کار گیرد.

دارایی های گوناگون: در برخی شرایط امکان دارد که معامله واقعی بعضی از کالاها برای معامله گران سخت باشد. به طور نمونه در نظر بگیرید که یک فرد معامله‌گر در نظر دارد که ده ماشین سنگین را خریداری کند، در این صورت تحویل این محصول عظیم به صورت فیزیکی و فروش دوباره آن به شخص دیگری کاری عبث به نظر می­آید. در چنین موقعیتی بهترین کار استفاده از معاملات آینده خواهد بود.

مشخص کردن قیمت: در برخی از بازارهای مالی که انجام معامله در آنها به صورت واقعی و فیزیکی سخت است، قیمت یا بهای موضوع معامله با عقد قراردادهای آتی مشخص می‌شود.

سودمندی های معاملات آینده کدامند؟

– سرمایه گذاران می توانند از قراردادهای آتی استفاده کنند تا قیمت یک دارایی اساسی را پیش بینی کنند.

– شرکت ها می­توانند قیمت مواد اولیه یا کالاهایی را که می­فروشند هدج کنند تا در برابر حرکات نامطلوب قیمت محافظت شوند.

– در معاملات فیوچرز ممکن است فقط نیاز به واریز بخشی از مبلغ قرارداد توسط یک کارگزار داشته باشد و لازم نباشد همه مبلغ را پرداخت کند.

نکات منفی قراردادهای آتی کدامند؟

– این خطر برای سرمایه گذاران وجود دارد که به دلیل استفاده از اهرم های آتی، می­توانند بیش از مبلغ سرمایه اولیه را از دست بدهند.

– سرمایه گذاری در معاملات فیوچرز ممکن است از حرکت قیمت به سوی قیمت های مطلوب جلوگیری کند.

– معاملات مارجین یا حاشیه ای می­تواند یک شمشیر دو لبه باشد، به این معنی که میزان سود برای معامله گران تقویت می­شود، اما احتمال دارد زیان های زیادی نیز به همراه داشته باشد.

مدیریت ریسک چگونه قراردادهای آتی را پوشش می­دهد؟

معاملات فیوچرز برای خریدار و فروشنده این امکان را فراهم می‌کند که بتوانند خود را از پیشامد خطرات احتمالی که ممکن است در آینده کالاهای مورد نظرشان را در برگیرد، حفظ کنند. به عنوان مثال یک شرکت می‌تواند با استفاده از پوزیشن لانگ Long کالای خاصی را که تمایل دارد، خریداری کند. این شرکت می­تواند با معاملات آینده، کالایی را خرید کند تا نیاز خود به آن کالا را برآورده نماید.

مثالی از معامله خرید آتی آن است که شرکتی برای 6 ماه آینده خود نیاز به چند تن آهن ‌دارد، در حال حاضر هر کیلو آهن 11000 تومان قیمت دارد، شرکت با یک قرارداد خرید آتی آهن مورد نیاز خود را به قیمت هر کیلو 10000 تومان می­خرد. بدین سان این شرکت با یک قرارداد خرید آتی، ریسک افزایش قیمت را خنثی می‌نماید.

مثالی از قرارداد فروش آتی آن است که یک تولید کننده، می­خواهد در آینده چندین تن آهن را به مشتری خود بفروشد، هم اکنون آهن کیلویی 11000 تومان قیمت دارد، این شرکت به عنوان فروشنده نمی­داند که در شش ماه آینده، آهن چه قیمتی خواهد داشت، به همین دلیل چندین تن آهن را به مشتری خود به قیمت کیلویی 10000 تومان به فروش می­رساند. از این طریق این شرکت ریسک کاهش قیمت آهن را از خود دور می­نماید.

در این دو مثال می­بینیم که یکی از دلایل عمده در عقد معاملات فیوچرز، نداشتن اطمینان معامله گران از اتفاقات آینده و حفظ کردن سرمایه شان از بالا و پایین رفتن قیمت می­باشد. با عقد این قراردادها، ریسک قراردادهای بین خریدار و فروشنده کاهش می‌یابد.

نقش سفته بازی در بازار قراردادهای آتی چیست؟

یک شخص تجاری، به عنوان نمونه یک کشاورز یا یک صادرکننده، امکان دارد آینده مالی خود را در معرض خطر ببیند. برای جبران این ریسک، آنها می­توانند با یک قرارداد آتیِ خرید یا فروش، از دارایی خود محافظت کنند.

هر سرمایه ای که در بازار نقطه‌ای یعنی بازار واقعیِ فعلی ایجاد کنند یا از دست بدهند، می­توانند در بازار مالی از دست بدهند و یا تامین کنند تا اختلاف پیش آمده را جبران کنند. به عمل این اشخاص هِدج کردن یا hedging گفته می­شود، اینها افرادی هستند که برای محافظت از خود در برابر ضرر مالی یا سایر شرایط نامطلوب دنبال راه حلی هستند.

از طرف دیگر، شما می توانید بدون داشتن مشاغل تجاری، توسط معاملات آتیِ قراردادهای خرید یا فروش، خریداری و یا فروش خود را به انجام رسانید. به عنوان مثال، اگر اعتقاد دارید که امسال نرخ بهره بالا می­رود، می توانید قراردادهای آتی اوراق قرضه دولتی خود را با پوزیشن شورت بفروشید.

به یاد داشته باشید که با بالا رفتن نرخ بهره، بهای اوراق قرضه کاهش می یابد و بنابراین اگر درست عمل کرده باشید، می­توانید با درگیر کردن سپرده خود در معاملات فیوچرز، سود عظیمی برای خود بسازید.

گروهی از افراد که هِدج نمی­کنند، اما در بازار برای گرفتن سود وارد معامله می­شود، سفته بازها یا speculators هستند. نسبت هدج کاران به سفته بازان تقریبا 3 : 1 است. سفته بازان برای اطمینان از وجود فعال و بازارهای نقدینگی بسیار مفید هستند.

مفهوم معاملات فیوچرز در بازار ارز دیجیتال چیست؟

تا به حال دیدیم که قراردادهای آتی بیشتر در حوزه کالاهای فیزیکی بکار گرفته می­شوند. البته در حال حاضر معاملات آتی پای خود را به دنیای ارز دیجیتال باز کرده است.

به طور نمونه معاملات آینده بیت کوین، نمونه ای از قراردادهای آتی است که در آن معامله گران قادرند حتی بدون آنکه بیت کوینی در دست داشته باشند، مستند بر پیش‌بینی خود از قیمت آینده این ارز، برای خرید یا فروش آن اقدام می­کنند. در حقیقت بستن قراردادهای آتی بیت کوین با تکیه بر معاملات پر خطر مالی که به آن سفته‌بازی یا Speculation گفته می­شود، انجام پذیر خواهد بود.

بهتر است با طرح یک مثال، با تاثیر قرارداد آتی بیت کوین بیشتر آشنا شویم. تصور کنید دو معامله گر برای مصون ماندن از ریسک بالا و پایین رفتن قیمت، یک قرارداد آتی امضا نمایند.

قرارداد دائمی (Perpetual Contract) ارز دیجیتال چیست؟

قرارداد فیوچرز دائمی (Perpetual Futures Contract) نوع خاصی از قرارداد فیوچرز است که تاریخ انقضا ندارد. معامله‌گران با استفاده از این قراردادها می‌توانند بدون نگهداری دارایی، از روند قیمت سود کسب کنند. قراردادهای دائمی به دلیل انعطاف‌پذیری و نقدشوندگی پرکاربردترین نوع قراردادهای آتی در بازار ارز دیجیتال هستند. در این مطلب از چشم بورس با این نوع قرارداد آشنا می‌شویم و نحوه‌ی معامله با آن را آموزش می‌دهیم.

چرا به قرارداد دائمی نیاز داریم؟

پیش از بررسی نحوه‌ی عملکرد قراردهای دائمی، بهتر است علت وجود آنها را شرح دهیم. فرض کنید بر اساس روش‌های تحلیلی، به این نتیجه رسیده‌اید که قیمت بیت‌کوین صعودی خواهد بود. شما برای استفاده از این تحلیل سه انتخاب دارید:

1. بازار اسپات

بازار اسپات یا نقدی معمول‌ترین بازار ارز دیجیتال است. در معاملات اسپات با پرداخت پول، دارایی مورد معامله بلافاصله از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود. کافی است یک صرافی معتبر را انتخاب کنید و مقداری بیت‌کوین بخرید. مزایا و معایب این روش چیست؟

مزایای بازار اسپات

• این روش بسیار ساده است. در تمام صرافی‌ها می‌توان به سادگی از طریق معاملات اسپات دارایی‌های دیجیتال را خریداری کرد.

معایب بازار اسپات

• در معاملات عادی اسپات، نمی‌توان از اهرم برای افزایش سود استفاده کرد.
• دارایی شما در اختیار صرافی است و شما قرارداد آپشن چیست؟ کنترلی بر آن ندارید. به هر دلیلی صرافی هک و یا با مشکلی مواجه شود، دارایی شما در معرض خطر خواهد بود.

نوع خاصی از بازار اسپات وجود دارد که به آن بازار مارجین (اهرمی) می‌گویند. در این بازار با استفاده از اعتبار می‌توانید قدرت خرید خود را افزایش دهید. روش کار به این صورت است که سرمایه‌ی خود را به عنوان وثیقه قرار می‌دهید و چند برابر آن اعتبار دریافت می‌کنید.

2. قرارداد آپشن (اختیار معامله)

یک رویکرد پیشرفته‌تر، استفاده از قرارداد آپشن (اختیار معامله) است. با استفاده از قرارداد آپشن شما اختیار این را دارید بیت‌کوین را در تاریخ مشخص با قیمت از پیش تعیین شده بخرید و یا بفروشید. در قراردادهای آپشن شما تعهد نمی‌دهید و در زمان سررسید، مختارید از اختیار معامله استفاده کنید یا خیر.

چون در مثال ما، تحلیل بر صعودی بودن است از اختیار خرید می‌توانید استفاده کنید. در روندهای نزولی نیز قراردادهای اختیار فروش در دسترس هستند. در بازارهای دو طرفه این به معنای کسب سود از روند نزولی است. مزایا و معایب قرارداد آپشن چیست و چرا بهتر از قرارداد اسپات است؟

مزایای قرارداد آپشن

• در قراردادهای آپشن میزان ضرر شما محدود می‌شود. میزان ضرر به اندازه مبلغی است که برای تنظیم قرارداد باید بپردازید، به این مبلغ حق پاداش (Premium) می‌گویند. به زبان ساده، اگر بازار مسیر پیش‌بینی شده را طی نکرد و مجبور به استفاده از اختیار خرید شدید، تنها به اندازه حق پاداش ضرر خواهید کرد.
• از آنجایی که شما دارایی را نمی‌خرید و تنها یک قرارداد برای خرید در آینده می‌بندید، ریسک هک شدن و در مخاطره افتادن دارایی وجود ندارد. تنها چیزی که در صرافی ذخیره می‌شود اطلاعات مربوط به قرارداد است.

معایب قرارداد آپشن

• قرارداد داری یک سررسید با تاریخ مشخص است. اگر پس از پایان قرارداد همچنان تحلیل شما بر صعودی بودن است باید یک قرارداد تازه منعقد کنید. این به معنای پرداخت دوباره‌ی حق پاداش است.
• این قراردادها دو نوع آمریکایی و اروپایی دارند. در آپشن آمریکایی می‌توانید پیش از سررسید از اختیار معامله استفاده کنید. اما آپشن‌های اروپایی انعطاف‌پذیر نیستند و تنها در تاریخ انقضا قابل اعمال هستند.

قراردادهای آپشن برای سازمان‌ها بسیار مناسب است. زیرا ریسک نگهداری دارایی و هزینه‌های مربوط به آن را صفر می‌کنند.

3. قرارداد فیوچرز دائمی

گزینه‌ی سوم استفاده از قرارداد فیوچرز دائمی است. قرارداد دائمی بسیار به قرارداد آپشن شباهت دارد، اما دو تفاوت مهم وجود دارد:

1. شما برای خرید و یا فروش اختیار ندارید، بلکه تعهد می‌دهید.
2. قراردادهای فیوچرز دائمی سررسید ندارند. تا زمانی که اصطلاحا کال مارجین (لیکویید) نشده‌اید می‌توانید پوزیشن را حفظ کنید.

فرض کنید 10000 دلار بیت‌کوین با اهرم 10 خریده‌اید. اگر بازار ده درصد رشد کند پول شما دو برابر خواهد شد و برعکس اگر بازار 10 درصد ریزش کند، موجودی شما صفر می‌شود. در چنین شرایطی اصطلاحا کال مارجین شده‌اید. یا باید حساب خود را شارژ کنید یا پوزیشن به صورت خودکار بسته خواهد شد.

مزایای قرارداد دائمی فیوچرز

• تمام مزایای قرارداد آپشن را دارند. میزان ضرر اینجا نیز محدود است. فرض کنید که 10000 دلار دارید و به جای ورود تمام سرمایه، 1000 دلار را با اهرم 10 برابر وارد معامله می‌کنید. حداکثر زیان شما 1000 دلار خواهد بود. همچنین اینجا نیز چون دارایی را نمی‌خرید خطر هک و سرقت وجود ندارد.
• درک قراردادهای دائمی ساده‌تر و کار با آن راحت‌تر است. این قراردادها تاریخ انقضا ندارند و شما فقط با قیمت و بالا و پایین رفتن آن کار دارید.
• اهرم بیشتر و نقدینگی (لیکوییدیتی) بالاتر دیگر مزیت این قراردادهاست. اهرم در قراردادهای آتی دائمی بسیار بالاتر از قراردادهای آپشن است. همچنین معامله‌گران بیشتری در این بازار هستند و پوزیشن‌ها را می‌توانید به راحتی نقد کنید؛ اصطلاحا بازار لیکویید است. لیکویید بودن یعنی دارایی به سرعت قابل نقد است بدون اینکه تاثیر زیادی بر ثبات قیمت داشته باشد.

معایب قرارداد دائمی فیوچرز

• به این دلیل که قرارداد فیوچرز دائمی تاریخ انقضا ندارد هیچگاه تسویه نمی‌شود. صرافی‌ها برای اطمینان از همگرایی قیمت بین بازار اسپات و فیوچرز از مکانیزمی به نام فاندینگ ریت استفاده می‌کنند. در بخش بعدی در این مورد بیشتر توضیح خواهیم داد.

فاندینگ ریت در قرارداد دائمی

فاندینگ ریت (Funding Rate) مکانیسمی برای اطمینان از ثبات قیمت در قراردادهای دائمی محسوب می‌شود. کارکرد اصلی فاندینگ ریت، اصلاح هر گونه انحرافی بین قیمت قرارداد دائمی و قیمت اسپات است. به این صورت که در صورت پایین‌تر بودن قیمت قرارداد دائمی انگیزه برای خریداران ایجاد می‌شود و بالعکس.

هنگامی که قیمت قرارداد دائمی بالاتر از قیمت لحظه‌ای باشد به این معناست که تقاضا در پوزیشن لانگ (Long) بیشتر از پوزیشن شورت (Short) است. پس صرافی به صورت برنامه‌ریزی شده (مثلا در بایننس و کوکوین هر 8 ساعت یک بار) کارمزد فاندینگ ریت را از پوزیشن لانگ کم کرده و به پوزیشن شورت اضافه می‌کند. بر عکس اگر قیمت دائمی کمتر از اسپات باشد به معنای تقاضای بیشتر روی پوزیشن شورت است. در این حالت صرافی فاندینگ ریت را از پوزیشن شورت کم کرده و به پوزیشن لانگ اضافه خواهد کرد.

آموزش معامله با قرارداد دائمی

اگر تا به امروز با قراردادهای دائمی معامله نکرده‌اید، در اولین معامله با موارد جدیدی روبرو خواهید شد. با این فرض که هیچ گونه آشنایی با این قراردادها ندارید در ادامه مراحل مختلف آن را برای شما شرح می‌دهیم.

1. باز کردن پوزیشن

وقتی تصمیم می‌گیریم که بر اساس تحلیل وارد یک قرارداد دائمی شویم، باید سه سوال را از خود بپرسیم:

• انتظار دارم قیمت دارایی به کدام سمت برود؟
• میزان سرمایه‌گذاری من چقدر است؟
• چقدر می خواهم ریسک کنم؟

فرض کنید قیمت در بازار لحظه‌ای برای هر واحد بیتکوین 10000 دلار است. شما تصور می‌کنید که قیمت آن افزایش خواهد یافت. باید این مراحل را طی کنید:

ابتدا باید حساب خود را شارژ کنید، فرض می‌کنیم 1000 تتر در اختیار دارید و آن را به حساب صرافی واریز می‌کنید. این 1000 دلار اصطلاحا مارجین (حاشیه) معامله‌ی شما خواهد بود. در مرحله‌ی دوم باید برای اندازه‌ی پوزیشن تصمیم بگیرید. فرض کنید میخواهید روی یک بیت‌کوین 10000 هراز دلاری سرمایه‌گذاری کنید، باید از اهرم 10 برابر استفاده کنید.

مارجین/ارزش تخمینی پوزیشن=اهرم

هرچه معامله گر از اهرم بالاتری استفاده کند، در شرایط آشفته‌ی بازار ریسک لیکویید شدن بالاتر خواهد رفت. اگر صرافی نتواند پوزیشن معاملاتی را به موقع تسویه کند، متحمل ضرر خواهد شد. زمانی که حاشیه را از دست بدهید اصطلاحا کال مارجین می‌شوید. چنان‌چه حساب خود را شارژ نکنید صرافی موقعیت معاملاتی شما را خواهد بست. این نکته بسیار مهم است؛ حتی اگر به تحلیل خود بسیار اطمینان دارید برای استفاده از اهرم زیاده‌روی نکنید.

2. نگهداری موقعیت

فرض کنید بیت‌کوینی که به قیمت 10000 دلار خریداری کرده‌اید، پس از مدتی در بازار فیوچرز به 10500 دلار می‌رسد. همزمان قیمت نقدی 10600 دلار است. برای جلوگیری از واگرایی بین این دو قیمت از مکانیزم فاندینگ ریت استفاده می‌شود.

در مثال ما، از آنجایی که قیمت نقدی بالاتر از قیمت دائمی است، به صورت خودکار فاندینگ ریت از پوزیشن‌های Short کم شده و به پوزیشن‌های Long اضافه می‌شود. در این مثال کارمزد فاندینگ ریت به شما پرداخت خواهد شد. توجه کنید هر چقدر اهرم بیشتر باشد تاثیر فاندینگ ریت بیشتر خواهد شد. به عنوان مثال برای اهرم 10، کارمزد فاندینگ ریت 10 برابر می‌شود.

3. بستن موقعیت

فرض کنید قیمت بیت‌کوین به 11000 دلار رسیده و می‌خواهید موقعیت خود را ببندید. دو راه برای این کار وجود دارد:

• موقعیتی در جهت مخالف با اندازه‌ی موقعیت فعلی باز کنید و هزینه‌ی معامله را برای موقعیت جدید پرداخت نمایید. با این کار موقعیت قرارداد آپشن چیست؟ معاملاتی تسویه می‌شود.
• یا با کلیک روی دکمه بستن پوزیشن، صرافی به صورت اتوماتیک این کار را برای شما انجام می‌دهد.

برای این مثال چون از اهرم 10 استفاده کرده‌اید، سود شما 1000 دلار خواهد بود. یعنی سرمایه‌ی اولیه‌ی شما 100 درصد رشد خواهد کرد. البته این روی خوش ماجراست. در صورتی که بیت‌کوین ده درصد اصطلاح می‌کرد، تمام سرمایه‌ی اولیه را از دست می‌دادید.

نتیجه‌گیری

امیدواریم پس از خواندن این مطلب با انواع قراردادها و کارکرد آنها آشنا شده باشید. همچین سعی کردیم به صورت مختصر نحوه‌ی کار با قراردادهای دائمی را آموزش دهیم. قراردادهای دائمی ابزاری مدرن با مزایای فوق‌العاده است.

خوب است بدانید قرادادهای آپشن و فیوچرز سنتی نیز کارکرد خود را دارند. معامله‌گران سازمانی هنوز هم از این قراردادها استفاده می‌کنند و همچنین ماینرهای بیت‌کوین. فرض کنید که در چند ماه آینده X مقدار بیت‌کوین استخراج خواهید کرد. می‌توانید از طریق قرارداد فیوچرز و یا اختیار معامله آن را به فروش برسانید. اگر از قرارداد دائمی استفاده کنید به صورت مداوم باید کارمزد فاندینگ ریت بپردازید که چندان منطقی نیست!