مزایای استخر نقدینگی

علی رغم سوددهی این قابلیت، کاربران باید به خاطر داشته باشند که با نوسانات رمزارزها، سود و سپرده آن‌ها هم دستخوش نواساناتی خواهد شد. بنابراین بهتر است که پیش از سرمایه گذاری، از شرایط بازار مطلع شوند.

پنکیک سواپ (PancakeSwap) چیست؟ تاریخچه، مزایا و ویژگی ها

«پنکیک سواپ» (PancakeSwap) نماینده‌ی نسل جدیدی از صرافی‌های غیر متمرکز ارزهای دیجیتال است. این پلتفرم که در سپتامبر ۲۰۲۰ شروع به کار کرد، «پنکیک فایننس» (Pancake Finance) نام داشت، و به کاربران هم امکان انجام سریع و ارزان تراکنش‌ها را در بلاک چین بایننس را می‌دهد، و هم فرصت‌های درآمد اضافی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

توکن پنکیک سواپ (CAKE)، در زمان نگارش این مقاله دارای ارزش بازار ۱،۲۳۹،۹۷۶،۷۹۱ دلار است و به طور فعال در صرافی‌ها معامله می‌شود. قیمت اصلی توکن ۰.۱۹ دلار بود، در زمان نوشتن بررسی، قیمت آن ۴.۱۸ دلار است.

مانند سایر صرافی‌های غیر متمرکز ارزهای دیجیتال، پنکیک سواپ به طور مستقل عمل می‌کند و جامعه‌ی آن با رأی دادن هدایت می‌شود. سازندگان این پروژه ناشناس هستند.

پنکیک سواپ بر روی بلاک چین هوشمند بایننس اجرا می‌شود که به کاربران اجازه می‌دهد با توکن‌های BEP-20 تراکنش کنند. در پنکیک سواپ، معامله‌ای بین مشتری و استخر نقدینگی صورت می‌گیرد. هنگام انجام یک عملیات، مشتری ۰.۲٪ کمیسیون پرداخت می‌کند که بین تأمین‌کنندگان نقدینگی و بودجه‌ی پروژه توزیع می‌شود.

کار بر روی پلتفرم نیازی به ثبت نام و احراز هویت ندارد، و با استفاده از کیف پولی انجام می‌شود که از زنجیره‌ی هوشمند Binance پشتیبانی می‌کند. پس از انجام تراکنش، وجوه مستقیماً به کیف پول کاربر می‌رود.

تاریخچه پنکیک سواپ

پنکیک سواپ در سپتامبر ۲۰۲۰ در زنجیره‌ی هوشمند بایننس به‌عنوان یک بازارساز خودکار جایگزین (AMM) برای «یونی سواپ» (Uniswap (UNI))، با هزینه‌ی تراکنش کمتر و سرعت بالاتر راه‌اندازی شد.

در حالی که پنکیک سواپ تقریباً به‌عنوان کپی/پیست یونی سواپ روی بلاک‌چین دیگری شروع شد، این کوین مجموعه‌ای از ویژگی‌ها را توسعه داده است که باعث شده بیش‌تر از یونی سواپ مورد استفاده قرار گیرد. ویژگی‌های آن شامل قرعه‌کشی، پیش‌بینی و پیشنهادهای اولیه‌ی فارم است که همه‌ی آن‌ها در بخش مزایا در ادامه مورد بحث قرار خواهند گرفت.

پنکیک سواپ اکنون دارای مقدار کل قفل‌شده‌ی بیش‌تری نسبت به یونی سواپ است، و تراکنش‌های روزانه و تعاملات قراردادی بیش‌تری نیز دارد.

ویژگی های پنکیک سواپ

مشخصات و ویژگی‌های پنکیک سواپ را می‌توان به دو گروه عمومی و مشترک با سایر رمز ارزها، و ویژگی‌های منحصربه‌فرد تقسیم کرد. لیست این ویژگی‌ها را در ادامه مشاهده می‌کنیم.

• توکن اصلی پنکیک سواپ، CAKE، یک توکن BEP20 است که بر اساس BSC ساخته شده است. این صرافی با تراکنش‌های سریع و کارمزد کمتر نسبت به سایر پروژه‌های مالی غیر متمرکز (DeFi) که بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شده‌اند، به خود می‌بالد.
• پنکیک سواپ در همان لیگ پلتفرم‌های مبتنی بر ERC20 مانند SushiSwap و Uniswap در نظر گرفته می شود که بازارسازان خودکار هستند.
• پنکیک سواپ به کاربران اجازه می‌دهد تا توکن‌های BEP20 دیگر را مبادله کنند و به کاربران امکان استفاده از ارزهای رمزنگاری‌شده برای افزودن نقدینگی به استخرهای مبادلاتی را می‌دهد، و متعاقباً به آن‌ها امکان می‌دهد توکن‌های اضافی کسب کنند.
• با CAKE، کاربران می‌توانند از توکن بومی در استخرهای نقدینگی SYRUP برای کسب توکن‌های اضافی یا هر توکن دیگری که بر روی BSC ساخته شده است، مانند DODO، UST، یا LINA استفاده کنند.
• صرافی‌‌های متمرکز، با فرآیندهای «مشتری خود را بشناسید» (KYC) و/یا مبارزه با پولشویی (AML) درگیر هستند. با این حال، با پنکیک سواپ به عنوان یک صرافی غیر متمرکز، این مسائل ضروری نیستند.
• پنکیک سواپ تحت انواع ممیزی‌ها و تأییدیه‌ها از CertiK قرار گرفته است تا از مشروعیت و امنیت آن اطمینان حاصل شود.
• پنکیک سواپ پاداش ۴۰ کیک در هر بلوک دارد، اما ۱۵ کیک سوزانده می‌شود که باعث می‌شود پاداش مؤثر مزایای استخر نقدینگی به میزان قابل توجهی کمتر شود.

مزایای پنکیک سواپ نسبت به رمز ارزهای دیگر

هر کدام از رمز ارزها و کوین‌های مجازی، به دلیل ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتشان، مزیت‌هایی نسبت به یک‌دیگر دارند. در این‌جا به مزیت‌های پنکیک سواپ نسبت به ارزهای دیجیتال دیگر می‌پردازیم.

• پنکیک سواپ نسبت به اتریوم و سایر صرافی ها کارمزدهای بسیار کمتری دارد.
• پنکیک سواپ از تبادل چندین توکن BEP20 پشتیبانی می‌کند.
• با افزودن نقدینگی به صرافی، به کاربران سخاوت‌مندانه پاداش داده می‌شود.
• بازدهی بین ۲۳.۵۲٪ تا حداکثر ۳۷۸٪ متغیر است که بالاتر از سایر مبادلات است.
• پنکیک سواپ ورود به انواع قرعه‌کشی‌ها را نیز با پاداش ۵۰ درصد از استخر قرعه‌کشی ارائه می‌دهد.
• پنکیک سواپ به کاربران این امکان را می‌دهد که پروژه‌های خود را در جامعه‌ی BSC راه‌اندازی کنند.
• با پنکیک سواپ، کاربران می‌توانند انواع توکن‌های غیر قابل تعویض (NTF) را هم برنده شوند.

معایب پنکیک سواپ نسبت به رمز ارزهای دیگر

البته هر کدام از ارزهای دیجیتال نسبت به رمز ارزهای دیگر معایب و کاستی‌هایی نیز دارند. موارد زیر را می‌توان به‌عنوان نقایص پنکیک سواپ نسبت به کریپتو های دیگر در نظر گرفت.

مزایای استخر نقدینگی

فهرست محتوا

استخراج نقدینگی در کریپتو چیست؟ (liquidity mining)

استخراج نقدینگی چیست (liquidity mining) و چگونه کار می کند قبل از بررسی رابطه آن با دیفای، مزایا و معایب استخراج نقدینگی و حتی تفاوت های استخراج نقدینگی و سهام را بررسی می کنیم.

قبل از ظهور امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، صاحبان ارزهای دیجیتال فقط می‌توانستند آن‌ها را نگه دارند یا معامله کنند تا از دارایی‌های خود سود کسب کنند. با این حال، ظهور استخراج نقدینگی DeFi چیزی شبیه به یک تغییر بازی بوده است.

داستان پشت تامین مالی غیرمتمرکز داستانی هیجان انگیز و جالب است و خود این حوزه ایده های نوآورانه متعددی را ایجاد کرده است که یکی از آنها استخراج نقدینگی است. استخراج نقدینگی کریپتو که با نام‌های استخراج DEX، استخراج دی‌فای یا استخراج نقدینگی دی‌فای نیز شناخته می‌شود، تنها یکی از راه‌هایی است که کاربران کریپتو می‌توانند دارایی‌های خود را برای آنها کار کنند.

استخراج نقدینگی چیست؟

استخراج نقدینگی روشی است که در ازای دریافت پاداش، دارایی‌های کریپتو به یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) وام می‌دهد. به این ترتیب، هم صرافی رمزارز و هم صادرکننده توکن به جامعه برای ارائه نقدینگی پاداش می‌دهند. این استراتژی سرمایه گذاری بیشتر توسط سازندگان بازار خودکار (AMM) استفاده می شود.

روش استخراج نقدینگی

استخراج نقدینگی به این صورت کار می‌کند که به شرکت‌کنندگان اجازه می‌دهد دارایی‌های خود را در استخرهای نقدینگی، که استخرهای مشترک هستند، قفل کنند. این نوع استخر معمولاً حاوی نقدینگی به شکل توکن یا سکه است و منحصراً از طریق DEX قابل دسترسی است.

DEX ها صرافی های ارزهای دیجیتال هستند که امکان تراکنش های همتا به همتا را فراهم می کنند و نیاز به واسطه ای مانند بانک را از بین می برند. این شکل مبادله کاملاً مستقل است و توسط الگوریتم ها و قراردادهای هوشمند اجرا می شود.

چرا استخراج نقدینگی مهم است

استخراج نقدینگی ضروری است زیرا یک DEX به نقدینگی نیاز دارد تا تجارت بین جفت توکن های مختلف را امکان پذیر کند. با استفاده از این استراتژی سرمایه گذاری، کاربران می توانند نقدینگی را برای تسهیل این معاملات فراهم کنند. این همچنین به این معنی است که اکثریت قریب به اتفاق استخرهای نقدینگی بین جفت‌های معاملاتی هستند و کاربران بسته به استخر یکی از دو ارز دیجیتال را واریز می‌کنند.

هنگامی که شرکت کنندگان نقدینگی را به یک استخر نقدینگی می دهند، می توانند پاداش کسب کنند. این پاداش‌ها به عنوان پاداش‌های «LP» (استخر نقدینگی) شناخته می‌شوند و بر اساس سهم آنها بین تأمین‌کنندگان نقدینگی تخصیص می‌یابند.

استخراج نقدینگی و دیفای

هر پروژه مالی غیرمتمرکز (DeFi) دارای استخراج نقدینگی در هسته خود است. این به این دلیل است که استخرهای نقدینگی بخش‌های حیاتی اکوسیستم DeFi هستند، به ویژه برای DEX، زیرا نقدینگی سرعت و راحتی را فراهم می‌کنند.

استخرهای نقدینگی در یک قرارداد هوشمند قفل شده و برای تسهیل معاملات بین دارایی ها در یک DEX استفاده می شود. به جای بازارهای سنتی خریدار-فروشنده، بسیاری از پلتفرم‌های DeFi از بازارسازان خودکار (AMM) استفاده می‌کنند که از استخرهای نقدینگی استفاده می‌کنند تا امکان مبادله دارایی‌های دیجیتال به صورت خودکار و بدون مجوز را فراهم کنند.

همانطور که گفته شد، کسانی که در استخراج مایعات شرکت می کنند باید دارایی های خود را به استخر نقدینگی کریپتو سپرده گذاری کنند. در عوض، پروتکل استخراج نقدینگی یک توکن تامین کننده نقدینگی (LP) به شرکت کنندگان می دهد. این توکن به عنوان سهم سپرده گذار در استخر عمل می کند. شرکت‌کنندگان همچنین می‌توانند از این نشانه برای عملکردهای مختلف، چه در پلتفرم بومی یا سایر برنامه‌های DeFi استفاده کنند.

به غیر از توکن LP که دریافت کرده‌اند، تا زمانی که توکن‌های آن‌ها در استخر نقدینگی باقی بماند، به کاربران، توکن‌های بومی یا دولتی نیز پاداش داده می‌شود. این توکن‌های تازه تولید شده به آن‌ها امکان دسترسی به مدیریت پروژه را می‌دهند و ممکن است با پاداش‌های بیشتر و حتی سایر دارایی‌های ارز دیجیتال معامله شوند.

نقدینگی بازار کریپتو قبل از اینکه AMM ها وارد عمل شوند برای DEX ها در اتریوم مشکل ساز بود.

DEX ها در آن زمان یک فناوری جدید با رابط پیچیده بودند و تعداد خریداران و فروشندگان کم بود. در نتیجه، یافتن کاربران کافی که مایل به تجارت منظم باشند، چالش برانگیز بود. AMM ها مشکل نقدینگی را با ایجاد استخرهای نقدینگی و تشویق تامین کنندگان نقدینگی برای پر کردن این استخرها با دارایی، کاملاً بدون استفاده از واسطه های شخص ثالث حل کردند. هر چه یک استخر دارایی بیشتری داشته باشد و نقدینگی بیشتری داشته باشد، معامله در صرافی های غیرمتمرکز آسان تر می شود.

آیا استخراج نقدینگی ایده خوبی است؟

اکنون که می دانید استخراج نقدینگی چیست، قدم بعدی این است که بررسی کنید که آیا این روش سرمایه گذاری خوبی است یا خیر. استخراج نقدینگی می تواند ایده خوبی باشد، به خصوص که در بین سرمایه گذاران بسیار محبوب است زیرا درآمد غیرفعال ایجاد می کند. این بدان معنی است که شما می توانید بدون نیاز به تصمیم گیری فعال در زمینه سرمایه گذاری، از استخراج نقدینگی سود ببرید. در زیر برخی از مزایای دیگر استخراج نقدینگی در کریپتو آمده است.

امکان بازده بالا

ریسک های بیشتر اغلب منجر به بازده بالاتر می شود. به عنوان مثال، هنگامی که شما دو دارایی کریپتو فرار را به عنوان نقدینگی ارائه می کنید، ممکن است پاداش بیشتری نسبت به ارائه دو استیبل کوین ارائه دهید. استیبل کوین ها به طور قابل توجهی در ارزش نوسان ندارند، اما دارایی های فرار مانند بایننس کوین ( BNB )، در میان بسیاری دیگر، می توانند در هر زمانی ۱۰ درصد یا بیشتر نوسان داشته باشند.

توزیع برابر پاداش

با استخراج نقدینگی، شما همچنین پاداش اضافی توزیع برابر حاکمیت را از طریق توکن های بومی دریافت می کنید. قبل از استخراج نقدینگی، تخصیص توکن ها تا حد زیادی ناعادلانه و نابرابر بود. توسعه دهندگان پروتکل های DeFi اغلب شرکت های سرمایه گذاری را در اولویت قرار می دهند و سرمایه گذاران کم سرمایه را نادیده می گیرند. همه اینها با ظهور استخراج نقدینگی تغییر کرده است.

کاهش موانع ورود

جدای از توزیع برابر پاداش برای سرمایه گذاران، استخراج نقدینگی دارای حداقل موانع برای ورود است و آن را به یک رویکرد سرمایه گذاری ایده آل تبدیل می کند که می تواند برای هر کسی مفید باشد. استخراج نقدینگی به احتمال زیاد به شما امکان می دهد هر مقدار نقدینگی را تامین کنید. شما همچنان در ازای آن پاداش دریافت خواهید کرد، حتی اگر دارایی شما کم باشد. این امر به ویژه برای کسانی جذاب است که همیشه می خواستند به اکوسیستم غیرمتمرکز بپیوندند اما هرگز ابزار لازم برای این کار را نداشتند.

امتیازات حکومتی

در استخراج نقدینگی، همه بدون در نظر گرفتن سهام خود می توانند به آن بپیوندند. آنها همچنین می توانند مدعی توکن های حاکمیتی شوند و در نتیجه به پروژه ها و سایر تصمیمات مهم اتخاذ شده توسط ذینفعان رأی دهند. استخراج نقدینگی امکان تکامل سیستم فراگیرتری را فراهم می کند، سیستمی که در آن حتی سرمایه گذاران کوچک (تر) می توانند به رشد بازار کمک کنند.

با استخراج نقدینگی امکان ضرر هست؟

مزایای استخراج نقدینگی در کریپتو می تواند جذاب باشد، اما هنوز هم معایبی دارد. شما به طور بالقوه می توانید پول خود را در استخراج نقدینگی از دست بدهید و راه های مختلفی وجود دارد که این اتفاق می تواند رخ دهد.

قراردادهای هوشمند آسیب پذیر

ابتدا باید بدانید که یک قرارداد هوشمند می تواند به راحتی توکن شما را در هر لحظه از آدرس شما خارج کند. قبلاً مواردی وجود داشته است که یک کاربر کیف پول خود را باز کرده و متوجه شده است که تمام توکن های خود ناپدید شده اند. قراردادهای هوشمند حتی می توانند یک دهه بعد سرمایه استخراج کنند. بسیاری، اما نه همه، قراردادهای هوشمند حاوی این اطلاعات هستند، به همین دلیل ضروری است که قبل از سرمایه گذاری، قرارداد را به طور کامل مطالعه کنید.

از دست دادن دائمی

زیان دائمی یکی دیگر از مواردی است که باید در مورد استخراج نقدینگی نگران بود. قرار دادن دارایی های خود در استخرهای نقدینگی کریپتو آسان است. با این حال، نوسان قیمت توکن همیشه امکان پذیر است، حتی به صورت معین. یک سناریوی معمولی ممکن است شامل موردی باشد که در آن شما همچنان همان مقدار دارایی را که در آن سرمایه گذاری کرده اید به دست آورید، اما این دارایی ها اکنون ارزش بسیار کمتری دارند. نمونه احتمالی دیگر این است که هر یک از دو دارایی که سرمایه گذاری کرده اید غالب شود. این امر بر موجودی توکن خاصی که قصد برداشت آن را دارید تأثیر می گذارد.

کشش فرش

سومین مسئله در مورد استخراج نقدینگی، امکان قالین کشی است، یکی از بسیاری از کلاهبرداری های ارزهای دیجیتال . کشیدن فرش DeFi همیشه می تواند به راحتی اتفاق بیفتد و این معمولاً روی توکن های تازه راه اندازی شده تأثیر می گذارد. ایجاد کننده یک استخر نقدینگی ممکن است در هر زمانی آن را تعطیل کند و با دارایی هایی که شما سرمایه گذاری کرده اید کنار برود. بنابراین، شما هنوز باید قبل از ارائه نقدینگی، توکن های خود را به طور کامل تجزیه و تحلیل کنید.

استخراج نقدینگی، مانند سایر اشکال سرمایه گذاری غیرفعال، برای همه مناسب نیست. همچنین این یک استراتژی مطمئن برای کسب درآمد در DeFi نیست. همیشه مزایا و معایب را در نظر بگیرید، برخی از شبیه‌سازی‌های درآمد را اجرا کنید و زمانی که ارزش دارایی‌های شما ناگهان حدود ۱۰% یا حتی ۲۰% کاهش پیدا کرد، احتمالات را در نظر بگیرید، تجربه‌ای که در حوزه رمزنگاری غیر معمول نیست.

برای افرادی که می‌خواهند استخراج نقدینگی را امتحان کنند، شروع با مقدار کم ممکن است ایده خوبی باشد. سرمایه گذاری تمام پولی که به سختی به دست آورده اید در استخرهای نقدینگی و صرفاً امید به بهترین ها معمولاً به نتایج ناامیدکننده ای منجر می شود.

تفاوت استخراج نقدینگی و سهامداری چیست؟

مقایسه بین استخراج نقدینگی و سرمایه گذاری در بحث های مربوط به معاملات دیفای رایج است. استخراج نقدینگی و سرمایه گذاری در واقع متفاوت هستند، اما در عمل به طرز قابل توجهی قابل مقایسه هستند. در هر دو رویکرد، کاربران توکن های خود را در یک مکان مشخص ذخیره می کنند و در ازای آن پاداش دریافت می کنند.

استخراج نقدینگی و سهامداری به روشی که دارایی‌های کریپتو باید در برنامه‌های غیرمتمرکز استفاده شوند، متفاوت هستند. این دو نیز از نظر فناوری زیربنایی متفاوت هستند.

Staking عملی است که دارایی های رمزنگاری شما را به عنوان وثیقه برای شبکه های بلاک چین که از الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) استفاده می کنند، می باشد. استکرها برای اعتبارسنجی تراکنش‌های روی بلاک‌چین‌های Proof-of-Stake (PoS) انتخاب می‌شوند، به همان روشی که ماینرها به دستیابی به اجماع در بلاک چین‌های اثبات کار (PoW) کمک می‌کنند.

با ایجاد امنیت پاداش کسب کنید

قرار دادن توکن‌های شما به‌طور موثر آنها را برای مدت زمان مشخصی قفل می‌کند تا ارزش شبکه را مشخص کند. در نتیجه، شما به یک اعتباردهنده تبدیل می شوید، جایی که سهام شما نشان دهنده علاقه شما به امنیت شبکه است.

از آنجایی که شرط بندی می تواند دانش فنی بیشتری نسبت به خرید و نگه داشتن یک سکه داشته باشد، بسیاری از سرمایه گذاران ترجیح می دهند سهام خود را به یک استخر واگذار کنند. این استخرها از مبلغ یکجای ارزهای رمزنگاری شده ارائه شده توسط سرمایه گذاران برای سهام دادن در یک شبکه خاص استفاده می کنند، با پرداخت هایی متناسب با مقدار هر سهم در استخر.

با تامین نقدینگی پاداش کسب کنید

استخراج نقدینگی، همانطور که دیدیم، شامل تامین نقدینگی در ازای پاداش‌های «ماینینگ» است. وقتی نقدینگی را به یک صرافی یا پروتکل غیرمتمرکز عرضه می‌کنید، اساساً دارایی‌های خود را وام می‌دهید تا زمانی که یک کاربر پروتکل می‌خواهد یک توکن را با دیگری مبادله کند، به اندازه کافی دارایی قیمت‌گذاری شده برای معامله وجود داشته باشد. معامله گر هزینه ای را به پروتکل پرداخت می کند که شما بخشی از آن را در ازای تامین دارایی های خود دریافت خواهید کرد.

استخراج نقدینگی یا مقابل سهامداری؟

شرط بندی برای سرمایه گذاری های میان مدت تا بلندمدت در نظر گرفته شده است، زیرا توکن ها برای مدت معینی قفل می شوند و اعتبار دهندگانی که بد رفتار می کنند با بازده کمتر جریمه می شوند. این همچنین به بازده متوسط ​​سرمایه گذاری تبدیل می شود. از سوی دیگر، استخراج نقدینگی دارای ریسک بزرگی است که می تواند منجر به سودهای نجومی شود. سهامداری همچنین موانع بیشتری برای ورود نسبت به استخراج نقدینگی دارد.

این دو استراتژی به سادگی راه هایی برای به کار انداختن دارایی های رمزنگاری بیکار شما هستند. Staking به تامین امنیت یک شبکه بلاک چین می پردازد، در حالی که استخراج نقدینگی به تامین نقدینگی برای پروتکل DeFi مربوط می شود. پروتکل استخراج نقدینگی به کاربران در ازای جفت معامله، یک توکن تامین کننده نقدینگی می دهد.

سخن پایانی

به طور کلی، استخراج نقدینگی تنها یکی از راه‌های ایجاد درآمد غیرفعال است در حالی که کاربران دارایی‌های کریپتو بی‌کار خود را به کار می‌گیرند.

این عمل مشابه بانکداری است که فرد پول را سپرده گذاری می کند و بانک در حین پرداخت سود از آن استفاده می کند. این هم افزایی از معامله گران، ارائه دهندگان نقدینگی و مبادلات از طریق DeFi وجود داشت که انقلابی در بازی رمزنگاری ایجاد کرد.

فرقی نمی‌کند در مورد یک رویکرد یا رویکرد دیگر تصمیم بگیرید، همیشه تحقیقات خود را انجام دهید و هرگز بیشتر از آنچه که می‌توانید از دست بدهید، ریسک نکنید.

صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟

صرافی غیرمتمرکز یا DEX، یک بازار همتا به همتا است که در آن تراکنش‌ها مستقیماً بین معامله گران رمز ارز انجام می‌شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر، مزایا و معایب و نحوه تعامل با صرافی‌های غیرمتمرکز، ادامه‌ی متن را از دست ندهید.

DEX چیست؟

صرافی غیرمتمرکز یا DEX، یک بازار همتا به همتا است که در آن تراکنش‌ها مستقیماً بین معامله گران رمز ارز انجام می‌شود. DEX یکی از امکانات اصلی رمزارزها را برآورده می‌‍کند: تقویت تراکنش‌های مالی که توسط بانک‌ها، کارگزاران یا هیج واسطه‌ی دیگری انجام نمی‌شود. بسیاری از DEXهای محبوب مانند Uniswap و Sushiswap بر روی بلاکچین اتریوم اجرا می‌شوند. صرافی‌های غیرمتمرکز در حال رونق گرفتن هستند، در سه ماهه اول سال 2021، 217 میلیارد دلار تراکنش از طریق مبادلات غیرمتمرکز جریان داشت. تا آوریل 2021 بیش از دو میلیون معامله گر DeFi وجود داشت که نسبت به می 2020، ده برابر افزایش داشته است.

DEX چگونه کار می‌کند؟

برخلاف صرافی‌های متمرکز مانند کوین بیس، صرافی‌های غیرمتمرکز اجازه مبادلات بین فیات و کریپتو را نمی‌‎دهند. در عوض آنها به طور انحصاری توکن‌های ارزهای دیجیتال را با هم معامله می‌کنند. از طریق بک صرافی متمرکز (یا CEX) می‌توانید فیات (پول رایج مزایای استخر نقدینگی قانونی) را با کریپتو (یا برعکس) یا کریپتو را با کریپتو مبادله کنید. همچنین اغلب می‌توانید حرکات پیشرفته‌تری مانند معاملات مارجین یا تعیین سفارشات محدود انجام دهید. اما همه‌ی این تراکنش‌ها توسط خود صرافی از طریق یک «دفتر سفارش» انجام می‌شود که قیمت یک ارز دیجیتال خاص را بر اساس سفارش‌های خرید و فروش فعلی تعیین می‌کند، این روش دقیقاً همان روشی است که توس بورس‌هایی مانند نزدک آمریکا (Nasdaq) استفاده می‌شود.

از طرف دیگر، صرافی‌های غیرمتمرکز صرفاً مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند هستند. آنها قیمت ارزهای دیجیتال مختلف را به صورت الگوریتمی تعیین می‌کنند و از استخرهای نقدینگی بهره می‌برند تا معاملات را تسهیل نمایند.

• بیشتر بدانید: استخر نقدینگی چیست؟

در حالی که تراکنش‌های یک صرافی متمرکز در پایگاه داده داخلی آن ثبت می‌شوند، تراکنش‌های DEX مستقیماً در زنجیره بلوکی تسویه می‌شوند. صرافی‌های غیرمتمرکز، معمولاً بر اساس کد اوپن سورس ساخته می‌شوند. این موضوع سبب می‌شود که هر کسی می‌تواند به دقت نحوه‌ی عملکرد آنها را مشاهده کند. همچنین به این معنی است که توسعه دهندگان می‌توانند کدهای موجود را برای ایجاد پروژه‌های رقیب جدید تطبیق دهند.

مزایای بالقوه استفاده از DEX چیست؟

• تنوع بسیار زیاد: اگر علاقه‌مند به یافتن یک دلیل محکم در ابتدای راه هستید، DeFi (سیستم مالی غیرمتمرکز) آن دلیل محکم است. صرافی‌های غیرمتمرکز تقریباً دایره‌ی نامحدودی از توکن‌ها را در اختیار کاربران خود می‌گذارد، از عجیب و غریب‌ترین توکن‌ها تا معروف‌ترین آنها. این موضوع به این دلیل است که هر کسی می‌تواند یک توکن مبتنی بر بلاکچین اتریوم ایجاد کرده و یک استخر نقدینگی برای آن ایجاد کند. بنابراین می‌توانید به مجموعه‌ای از پروژه‌ها، از بررسی شده تا بررسی نشده را پیدا کنید. البته هیچ وقت، احتیاط را فراموش نکنید!
• کاهش خطرات هک: از آنجایی که تمام وجوه در یک معامله DEX، در کیف پول خود معامله گران ذخیره می‌شود، از نظر تئوری کمتر در معرض هک هستند.
• ناشناس بودن: برای استفاده از اکثر صرافی‌‎های غیرمتمرکز محبوب، نیاز به در اختیار گذاشتن هیچ اطلاعات شخصی نیست.
• سودمندی در جهان در حال توسعه: وام دهی همتا به همتا، تراکنش‌های سریع و ناشناس بودن که توسط DEX امکان پذیر شده است، آنها را به طور فزاینده‌ای در اقتصادهای در حال توسعه محبوب کرده است. زیرا در کشورهایی که زیرساخت بانکی محکم ممکن است در دسترس همه نباشد، می‌توان با یک گوشی هوشمند و اتصال اینترنت، از طریق DEX معامله کرد.

معایب بالقوه استفاده از DEX چیست؟

رابط کاربری‌های پیچیده در مبادلات غیرمتمرکز به دانش تخصصی نیاز دارد، زیرا این رابط کاربری‌ها همیشه آسان نیستند. اگر تصمیم به استفاده از آنها گرفته‌اید برای انجام تحقیقات زیاد آماده باشید. نباید انتظار داشته باشید که خود DEX اطلاعات زیادی در اختیار شما قرار دهد. به طور کلی باید برای راهنمایی یا توضیح درباره عملکرد، در خارج از فضای DEX شروع به جستجو کنید. احتیاط را لازمه‌ی کار خود قرار دهید زیرا ممکن است یک خطای غیر قابل اصلاح مانند ارسال سکه به کیف پول اشتباهی رخ دهد. یکی دیگر از مسائل رایج که به عنوان زیان دائمی شناخته می‌شود، این است که یک ارز دیجیتال با نوسان بیشتر با یک ارز دیجیتال با نوسان کمتر در یک استخر نقدینگی جفت شوند.

امنیت قرارداد هوشمند هر پروتکل DeFi فقط به اندازه قراردادهای هوشمندی است که آن را تأمین می‌کنند. در حالی که یک قرارداد هوشمند ممکن است در شرایط عادی همانطور که در نظر گرفته شده است کار کند، توسعه دهندگان نمی‌توانند همه رویدادهای نادر، عوامل انسانی و هک‌های گسترده را پیش بینی کنند.

قبل از خرید یک ارز دیجیتال، مهم است که تا آنجا که می‌توانید آموزش ببینید، وایت پیپرها را بخوانید، توییتر توسعه دهندگان را چک کنید و زیر و بم آن پروژه را دربیاورید.

چگونه با یک DEX تعامل برقرار کنیم؟

می‌توانید با استفاده از کیف پول رمزنگاری مانند Metamask به یک DEX مانند Uniswap متصل شوید.

• برای مطالعه در مورد استفاده از متامسک، اینجا را کلیک کنید.

همچنین برای شروع تجارت در اکثر صرافی‌های غیرمتمرکز، به یک منبع اتریوم نیاز دارید، که می‌توانید آن را از صرافی بیت فاین خریداری کنید. دلیل اینکه شما به مقداری ETH نیاز دارید، پرداخت کارمزد (معروف به گاز) است که برای هر تراکنشی که در بلاکچین اتریوم رخ می‌دهد، ضروری است. البته این هزینه، جدا از کارمزدی است که خود DEX دریافت می‌کند.

کارمزدهای DEX چقدر است؟

هزینه‌ها متفاوت هستند. Uniswap کارمزد 0.3 درصدی را از کاربران دریافت می‌کند که بین ارائه دهندگان نقدینگی تقسیم می‌شود و ممکن است در آینده خود پروتکل نیز کارمزد جداگانه‌ای برای خود دریافت کند.

استخراج نقدینگی یا لیکوییدیتی ماینینگ (Liquidity Mining) چیست؟

استخراج نقدینگی یا لیکوییدیتی ماینینگ (Liquidity Mining) زیرمجموعه استراتژی ییلد فارمینگ و راهی برای کسب سود و سرمایه گذاری در دیفای است.

بازار; گروه اقتصاد دیجیتال: استخراج نقدینگی یا لیکوییدیتی ماینینگ (Liquidity Mining) زیرمجموعه استراتژی ییلد فارمینگ و راهی برای کسب سود و سرمایه گذاری در دیفای است . لیکوییدیتی ماینینگ یا همان استخراج نقدینگی یک استراتژی کسب سود منفعل در برخی از پروتکل‌های امور مالی غیر متمرکز است. تمرکز این روش بر تشویق به تزریق نقدینگی به پروتکل‌ها در ازای دریافت کارمزد معاملات و توزیع توکن‌های گاورننس بین کاربران است که امکان دسترسی به حاکمیت پروژه مربوطه را نیز فراهم می‌کند. در این مطلب، درباره نحوه کار لیکوئیدیتی ماینینگ صحبت می‌کنیم .

ظهور امور مالی غیر متمرکز

پیش از ظهور دیفای، دارایی‌های رمز ارزی یا در صرافی‌ها و کیف پول‌های سخت‌افزاری ذخیره یا معامله می‌شدند. در آن زمان هیچ گزینه بینابینی وجود نداشت و جامعه رمز ارزها یا محدود یا در حال آموزش دیدن در خصوص نحوه معامله روزانه یا صرفا کسب سود از طریق هادل کردن در بلند مدت بود .

اما شکل‌گیری سیستم مالی غیرمتمرکز با ارائه قابلیت کسب سود منفعل به کاربران از طریق استقرار دارایی‌هایشان به عنوان لیکوییدیتی در صرافی‌های غیر متمرکز، وام‌دهی در پروتکل‌ها و استخرهای نقدینگی، این بازی را عوض کرد. در بافتار صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) ها و بازارسازهای خودکار( (MM ها، امور مالی غیر متمرکز امکان افزایش سرمایه افراد از طریق وام‌دهی آن به پلتفرم‌های معاملاتی جدید را فراهم کرد .

اگر با نحوه کار دیفای آشنا باشید، می‌دانید که صرافی‌های مبتنی بر مدل بازار ساز خودکار، نیازمند تامین نقدینگی از سوی کاربران هستند. بدون لیکوئیدیتی، صرافی مربوطه تواینایی خدمت‌رسانی به تریدرهای مایل به سواپ و تبدیل توکن‌های خود را ندارد. بنابراین، تیم‌های فنی به وسیله توزیع کارمزد معاملات، شدیدا درصدد ارائه پاداش به افراد تامین‌کننده نقدینگی معروف به LP ها هستند .

باستخراج نقدینگی چیست و چگونه کار می‌کند؟

لیکوئیدیتی ماینینگ یک مکانیزم در امور مالی غیر متمرکز است که فعالین شبکه دارایی‌های رمز ارزی خود را وارد یک استخر نقدینگی کرده و در ازای آن پاداش دریافت می‌کنند. برای درک بهتر لیکوییدیتی ماینینگ باید بدانید که در این روش افراد به جای سرمایه گذاری فعالانه، سود منفعل کسب می‌کنند. در نتیجه، پاداش کلی شما به سهم‌تان از استخر نقدینگی بستگی دارد .

مثلا در یونی سواپ و تمام صرافی‌های غیر متمرکزی که از مدل AMM استفاده می‌کنند، هولدرهای ارز دیجیتال باید مقدار برابری از یک جفت رمز ارز را به یک استخر واریز کنند. به عنوان مثال، اگر 4 توکن ETH ( به ارزش هر واحد 2,500 دلار) داشته باشیم، یعنی در کل 10,000 دلار کریپتو داریم. حالا برای واریز این 4 واحد به یک استخر ETH/USDT ، باید 10,000 دلار هم تتر داشته باشیم. حالا این نقدینگی اضافه شده به یونی سواپ توسط شما، به کاربران خواهان دریافت وام تعلق می‌گیرد. سپس، کارمزدهای معاملات جمع‌آوری شده و شما بر اساس سهم‌تان از این استخر پاداش دریافت می‌کنید. نتیجه نهایی، یک رابطه هم‌زیستی است که هر طرف معامله چیزی را دریافت می‌کند .

هدف لیکوئیدیتی ماینینگ چیست؟

اما چرا استخراج نقدینگی آنقدر برای پلتفرم‌های دیفای مهم است؟ پاسخ ساده است: تشویق سرمایه گذاری و تزریق نقدینگی در یک پلتفرم .

تامین‌کنندگان نقدینگی یا همان LP ها با مشارکت خود در پروتکل‌ها پاداش کسب می‌کنند که در کل، این پاداش توسط توکن خود پلتفرم مربوطه پرداخت می‌شود. این توکن‌ها بر اساس برنامه‌نویسی انجام‌شده درون پروتکل تولید و بسته به سهم LP ها بین آن‌ها توزیع می‌شوند. با اینکه اکثر این توکن‌ها خارج از خود پلتفرم‌های دیفای تولیدکننده‌شان بلااستفاده هستند، حقیقت امر این است که ساخت بازارهای مبادلاتی و سوداگری پیرامون اینگونه توکن‌ها باعث جهش قیمت‌شان شده است .

پروژه آقای آندره کرونیه (Andre Cronje) یعنی یرن فایننس (Year Finance) را در نظر بگیرید. آقای کرونیه درباره توکن این پلتفرم به نام YFI گفته چون این رمز ارز صرفا یک «توکن حاکمیتی» است، هیچ ارزش واقعی ندارد. با این وجود، جامعه YFI این ارز دیجیتال را به این چشم نمی‌بیند و این توکن امروز 10 بهمن 1400، 24,806.66 دلار قیمت دارد. توکن‌های پلتفرم یرن فایننس تنها برای افراد فعال این سیستم تولید و بین آن‌ها توزیع می‌شوند، بنابراین دو هدف برای لیکوییدیتی ماینینگ این رمز ارز وجود دارد :

• توزیع توکن بین سرمایه گذاران: که باعث کمک به بهبود جایگاه و سودآوری کاربران در این پلتفرم می‌شود .
• ایجاد ارزش: با اینکه این توکن‌ها ارزش ذاتی خاصی ندارند، اما استخراج نقدینگی یک رابطه «ورود-خروج» در سرمایه گذاری تامین‌کنندگان نقدینگی می‌سازد. این همان چیزی است که یک ارزش حداقلی را در این توکن ایجاد کرده و باقی آن توسط سوداگری در بازار ساخته می‌شود .

مزایای استخراج نقدینگی

اکنون که با نحوه کار لیکوئیدیتی ماینینگ آشنا شدید، وقت درک مزایای استفاده از این استراتژی سرمایه گذاری رسیده است. در هنگام واریز دارایی رمز ارزی به استخرهای نقدینگی، می‌توانید از بازده سرمایه روی سرمایه‌گذاری خود مطمئن باشید. از مزیت‌های اصلی استخراج نقدینگی در دیفای می‌توان موارد زیر را نام برد :

• پتانسیل کسب بازده سود بالا
• توزیع توکن‌های حاکمیتی و محلی
• موانع ورود کم
• پرورش یک جامعه وفادار و معتمد

بازده بالا

پیش از آغاز به اصطلاح ماین کردن لیکوییدیتی، درک اینکه بازده شما به ریسک کلی مربوط به سرمایه‌تان بستگی دارد، مهم است، که البته استخراح نقدینگی را هم به یک استراتژی سودمند برای همه سرمایه‌گذاران تبدیل می‌کند . اگر مایل به سرمایه گذاری در حجم بالا هستید، پاداش‌تان نیز به اندازه مشارکت‌تان بزرگتر خواهد بود. همین امر در هنگام عدم درک کامل نحوه کار لیکویئیدیتی ماینینگ و مواجه با ریسک بالا نیز صادق است .

صرافی‌های غیر متمرکز تا زمان تامین مقدار مناسب نقدینگی برای تریدرهایی که خواهان تبادل توکن‌های خود هستند، قادر به فعالیت نیستند. صرافی‌ها در هنگام ارائه لیکوییدیتی به این روش، برای مشارکت‌تان به شما پاداش می‌دهند . از آنجایی که سرمایه گذاری شما نیز اساسا باعث تسهیل تراکنش‌های غیرمتمرکز می‌شود، پاداش‌تان هم غالبا به صورت کارمزد معاملاتی است که در صرافی مربوطه انجام می‌شوند. از طرفی هم چون سهم شما از استخر نقدینگی بازده شما را تعیین می‌کند، قادر به تخمین پاداش پیش از سرمایه گذاری خود هستید .

توزیع توکن‌های حاکمیتی و محلی

یکی از مزایای اصلی استخراج نقدینگی در حوزه امور مالی غیر متمرکز، امکان توزیع نسبتا عادلانه حاکمیت از طریق توکن‌هاست. پیش از تولد لیکوئیدیتی ماینینگ رمز ارزها، توزیع توکن‌ها بسیار غیرمنصفانه و نامتعادل بود. در بسیاری از موارد، توسعه‌دهندگان پروتکل‌های دیفای نیز به خاطر مقدار پول بالای سرمایه‌گذاران نهادی، آن‌ها را به افراد کم‌سرمایه ترجیح می‌دادند .

لیکوییدیتی ماینینگ دیفای، سرمایه گذاران کم‌سرمایه و نهادی را در یک رده با شانس برابر کسب توکن‌های محلی قرار می‌دهد. این توکن‌ها مقدار مشخصی از قدرت رای‌دهی را در DEX هایی که در آن‌ها سرمایه گذاری کرده‌اید، به همراه دارند. با در اختیار داشتن توکن‌های یک صرافی خاص، می‌توان از آن‌ها برای اثرگذاری بر مشخصه‌های پروتکل استفاده کرد. بنابراین مزیت اصلی هولد کردن توکن‌های محلی به دلایل زیر است :

• بازنگری صندوق توسعه
• رای‌دهی برای تغییر کارمزدها
• پیاده‌سازی تغییرات در رابط کاربری
• تغییر توزیع پاداش‌های کارمزدها

حتی با اینکه اینگونه توکن‌ها در درجه اول برای گاورننس شبکه استفاده می‌شوند، اما بسیار چندجانبه بوده و امکان استفاده از آن‌ها برای استیکینگ، کسب درآمد از طریق ییلد فارمینگ یا وام‌دهی نیز وجود دارد .

موانع ورود کم

استخراج نقدینگی سیستم مالی غیر متمرکز در کنار توزیع عادلانه و برابر پاداش میان سرمایه گذاران، همچنین موانع کمی برای ورود دارد. همانطور که در بخش قبل ذکر کردیم، همه افراد قادر به کسب منفعت از این استراتژی سرمایه گذاری هستند. اگر پیشتر مایل به شرکت در اکوسیستم غیر متمرکز بودید اما دارایی‌ها لازم برای این کار را در اختیار نداشتید، لیکوئیدیتی ماینینگ به شما اجازه می‌دهد تا با تامین هر مقداری رمز ارز، سود محسوس داشته باشید .

پرورش یک جامعه وفادار و معتمد

یکی دیگر از مزایای استخراج نقدینگی که کمتر به آن توجه شده، قابلیت پرورش یک جامعه معتمد و وفادار است. زمانی که یک برنامه لیکوییدیتی ماینینگ انجام می‌شود، سرمایه‌گذاران ارائه‌دهنده نقدینگی در کنار رشد خود پلتفرم، غالبا به یک عضو فعال جامعه تبدیل می‌شوند .

افراد تامین‌کننده لیکوئیدیتی همچنین به استفاده از پروتکل و هولد کردن توکن‌های آن تمایل بیشتری دارند. در استخراج نقدینگی مزایا با درآمد شما تمام نمی‌شوند. با ادامه مشارکت با پروتکل، مزایای بیشتری را دریافت خواهید کرد .

ریسک‌ها و خطرات استخراج نقدینگی

علی‌رغم مزایای لیکوییدیتی ماینینگ، چندین ریسک نیز در رابطه با این استراتژی وجود دارد که پیش از ورود به این حوزه باید به آن‌ها توجه کنید . پس از درک ریسک‌های بالقوه، قادر به کاهش مشکلات و شانس رخ دادن آن‌ها خواهید بود .

ضرر ناپایدار یا ایمپرمننت لاس (Impermanent Loss)

پیش از اقدام به سرمایه گذاری دارایی‌های رمز ارزی خود در استخرهای نقدینگی، باید با مفهوم ضرر ناپایدار و نحوه اثرگذاری آن بر سرمایه خود آشنا شوید. ایمپرمننت لاس زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت توکن‌های واریزشده به استخرها در مقایسه با قیمت اولیه‌شان پیش از واریز تغییر کند. حالا هرچه این تفاوت قیمت بیشتر باشد، احتمال مواجه شما با ضرر ناپایدار نیز بیشتر خواهد شد .

بنابراین، در صورتی که توکن‌ها در هنگام برداشت نسبت به زمان واریزشان به لیکوئیدیتی پول‌ها قیمت پایین‌تری داشته باشند، ضرر خواهید کرد. البته شما می‌توانید با کسب کارمزد معاملات این ریسک را تا حدودی کاهش دهید. با این وجود، نوسان بازار ارزهای دیجیتال به معنای نیاز به هشیاری در هنگام واریز پول به صرافی‌های غیر متمرکز است .

ریسک پروژه

برخی از خطرات فنی مربوط به استخراج نقدینگی هم متوجه خود پروتکل‌هاست . هرچه یک پروتکل پیشرفته‌تر باشد، کد منبع آن نیز پیچیده‌تر خواهد بود. این پیچیدگی یعنی پروتکل‌ها در معرض ریسک‌های فنی لیکوییدیتی ماینینگ قرار دارند. در صورت عدم ممیزی عمیق و گسترده این کدها، امکان سوءاستفاده از پروتکل و دارایی‌های کاربران توسط مجرمان سایبری وجود دارد .

بنابراین ریسک مربوطه به خود پروتکل و پروژه را باید جدی گرفت. البته با اینکه تمام پروژه‌ها در معرض هک شدن قرار دارند، اما همچنان توصیه می‌شود که پیش از اقدام به سرمایه گذاری در یک استخر نقدینگی، تحقیقات کاملی را انجام دهید. این تحقیق و اهتمام لازم انجام‌شده، باعث حفاظت شما در برابر هک و دیگر خطرات می‌شود. همچنین از ممیزی شدن پروژه مورد نظر به صورت منظم توسط سازمان‌های مستقل اطمینان حاصل کنید .

تفاوت لیکوئیدیتی ماینینگ با استیکینگ

اولین استراتژی منفعل در کنار استخراج نقدینگی، استیکینگ نام دارد . استیکینگ در واقع بخشی از فرآیند یک الگوریتم اجماع است که به کاربران اجازه می‌دهد دارایی‌های ارز دیجیتال خود را به عنوان نوعی وثیقه در الگوهای اثبات سهام (PoS) به‌کار بگیرند .

با اینکه ماینرها برای رسیدن به اجماع در بلاک چینی‌های مبتنی بر اثبات کار (PoW) از مقدار قدرت محاسباتی مشخصی استفاده می‌کنند، اما در PoS سرمایه‌گذاران دارای مقدار رمز ارز استیک‌شده بیشتر، به‌عنوان اعتبارسنج برای تایید تراکنش‌های شبکه انتخاب خواهند شد. الگوریتم‌های اثبات سهام در کنار بهبود کارایی انرژی نسبت به الگوریتم‌های اثبات کار، فرصت‌های کسب پاداش منحصربه‌فردی را نیز به ارمغان آورده‌اند. افراد دارای ارزهای استیک‌شده بیشتر پاداش بالاتری هم خواهند داشت، که این مورد مشابه لیکوئیدیتی ماینینگ است .

یکی دیگر از مزایای استیکینگ، کمتر بودن ریسک‌ها و خطرات است. با اینکه در استیکینگ شکست پروژه و خطر لیکوئیدیتی هم وجود دارد، اما ریسک‌های استخراج نقدینگی بیشتر است. مثلا، کلاهبرداری راگ پول فقط در لیکوییدیتی ماینینگ دیفای امکان‌پذیر است .

جمع‌بندی

با درک کامل لیکوییدیتی ماینینگ و مزایا و ریسک‌های بالقوه آن، باید برای استراتژی سرمایه گذاری خود در استخرهای نقدینگی دست پرتری داشته باشید. با انتخاب رویکرد مناسب، می‌توانید به بازده‌های بالاتر دست یافته و پورتفوی خود را تقویت کنید. با اینکه استراتژی‌های سرمایه گذاری منفعل دیگری برای کسب سود وجود دارد، اما لیکوئیدیتی ماینینگ بهترین روش پیاده‌سازی است .

صرافی غیرمتمرکز چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

از زمان ظهور بیت کوین تا کنون، پروژه‌های کریپتویی موفق (و البته ناموفق!) بسیاری پا به عرصه نهاده‌اند. برخی مقیاس پذیری را بهبود بخشیدند و برخی هم روش جدیدی از معاملات را به ما معرفی کردند. یکی از مهم‌ترین مفاهیمی که در چندسال اخیر با آن‌ها سر و کار داشتیم و در مسیر رو به پیشرفتی قرار دارند، DEX یا صرافی‌های غیرمتمرکز هستند که شیوه جدیدی از معاملات را به بازار آورده‌اند. اما صرافی غیر متمرکز چیست؟

بسیاری از سرمایه گذاران و معامله گران، ترجیح می‌دهند که دارایی‌های خود را در زمانی کمتر مبادله کنند و علاقه چندانی به طی کردن مراحل ثبت نام و احراز هویت ندارند. در چنین مواقعی، صرافی‌های غیر متمرکز از گزینه‌های روی میز خواهند بود.

همانطور که از نام آن‌ها پیداست، صرافی‌های غیرمتمرکز امکان مبادله غیرمتمرکز ارزها را برای ما فراهم می‌کنند. امّا این پلتفرم‌ها چطور کار می‌کنند؟ مهم ترین DEXها کدام‌اند و چه مزایا و معایبی دارند؟ در ادامه با ما همراه باشید!

صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟

می‌دانیم که تکنولوژی بلاک چین، فعالیت‌های همتا به همتا (P2P) را برای ما ممکن ساخته است. بدین معنی که هنگام انجام امور مختلف، دیگر خبری از واسطه‌ها یا اشخاص ثالث نخواهد بود. DEXها هم چنین قابلیت‌های مختلفی را در اختیار ما قرار می‌دهند.

DEX مخفف عبارت Decentralized Exchange است.

در صرافی‌های غیرمتمرکز، شما این امکان را دارید که ارز دیجیتال خودتان را به سادگی خریداری کنید و اطمینان داشته باشید که از هیچ گونه ارگان، بانک، بروکر و یا دیگر واسطه‌ها استفاده نخواهید کرد.

دکس‌ها مهم‌ترین هدف تکنولوژی بلاک چین را محقق ساخته‌اند و رویکرد Peer-to-Peer را در امور مالی پیاده سازی کردند. بی‌دلیل نیست که از آن‌ها به عنوان پرچمداران حوزه DeFi یاد می‌شود.

در ادامه، کارکرد این صرافی‌ها را به طور موشکافانه تر بررسی کرده و با جادوی قراردادهای هوشمند آشنا خواهیم شد!

DEXها چگونه کار می‌کنند؟

در صرافی‌های متمرکزی چون بایننس و Coinbase، کاربران می‌توانند به وسیله فیات ارزهای مورد نظر خود را خریداری کنند و یا در ازای فروش رمزارز، معادل آن را به عنوان فیات دریافت کنند. امّا در پلتفرم‌های غیرمتمرکز اوضاع متفاوتی را شاهد هستیم.

برخلاف پلتفرم‌های متمرکز، مزایای استخر نقدینگی در دکس‌ها خرید و فروش رمزارز با فیات امکان پذیر نبوده و مبادله کریپتو با کریپتو تنها گزینه پیش روی ما خواهد بود.

بسیاری این موضوع را در لیست معایب DEXها قرار می‌دهند.

علی رغم پذیرش فیات در صرافی‌های متمرکز، ما نیاز داریم تا سفارشاتی را تنظیم کنیم و این نوع سفارشات خرید یا فروش در منبعی به نام کتابچه سفارشات (Order Book) ذخیره می‌شوند و در نهایت، معامله ما نهایی خواهد شد.

به بیانی دیگر، با واسطه‌هایی سر و کار داریم و اشخاص ثالث در معامله دخیل‌ خواهند بود که تا حدودی به معاملاتی در بازارهای بورس آمریکا شباهت دارد.

در سوی دیگر میدان و در صرافی‌های غیرمتمرکز، همه چیز توسط قراردادهای هوشمند کنترل می‌شود و کدها بازیگران اصلی این پلتفرم‌ها هستند. در اینجا به جای دفاتر سفارشات، تمامی فعالیت‌‌ها در بلاک چین ثبت می‌شوند.

به طور خلاصه در پروتکل‌های غیرمتمرکز مانند صرافی UniSwap، مرکزیتی حاکم نخواهد بود و اختیارات در میان تمام کاربران گسترش یافته است.

نقدینگی مورد نیاز DEXها، توسط سرمایه گذارانی تامین می‌شود که دارایی‌های خود را در شبکه قفل کرده و در مقابل، سودی را دریافت می‌کنند. این کاربران استخر نقدینگی(Liquidity Pool) را تشکیل می‌دهند که به پیشبرد امور پروتکل کمک خواهد کرد.

دکس‌ها همچنین پلتفرم‌هایی متن باز (Open Source) محسوب می‌شوند. این یعنی در صورت تمایل، توسعه دهندگان این قابلیت را دارند که به قراردادهای هوشمند و زیرساخت شبکه دسترسی پیدا کنند. اگرچه، شاید این موضوع همیشه هم به سود ما نباشد!

مزایا و معایب DEXها

با این برنامه‌های جذاب و غیرمتمرکز آشنا شدیم و تفاوت آن‌ها با همتایان متمرکز خود را شناختیم. امّا می‌دانیم که هیچ چیز بی نقص نبوده و طبیعتا DEXها هم معایبی را دارند.

در جدول زیر، برخی از نقاط قوت و نقاط ضعف این صرافی‌ها را مورد بررسی قرار داده‌ایم تا به طور کامل بر آن‌ها اشراف پیدا کنیم.

مزایای صرافی‌های غیرمتمرکز	معایب صرافی‌های غیرمتمرکز
سرعت بالاتر در مقایسه با صرافی‌های متمرکز	نقدینگی پایین(در اکثریت DEXها)
عدم نیاز به احراز هویت	عدم وجود پشتیبانی در صورت بروز مشکل
Open Source(متن باز) بودن	Open Source(متن باز) بودن!
کم هزینه بودن تراکنش‌ها	محدودیت ارزهای قابل مبادله
غیرمتمرکز بودن	نیاز دائمی به کیف پول‌

همانطور که در جدول خاطرنشان کردیم، دکس‌ها نقاط قوت و ضعف خود را دارا هستتند. به عنوان مثال عدم نیاز به احراز هویت(KYC)، موجب شده تا بتوانیم به سادگی و در کمترین زمان ممکن، معاملات خود را مدیریت کنیم. ولی این تمام ماجرا نیست.

تصور کنید که در مراحل پایانی تراکنش‌ خود قرار دارید و ناگهان متوجه می‌شوید که تراکنش‌ شما در وضعیت Pending متوقف شده و دلیلش هم نمی‌دانیم! چه کاری باید انجام دهیم؟

اگر در صرافی‌های متمرکز با موقعیتی مشابه مواجه شویم، می‌توانیم با پشتیبانی ارتباط گرفته و در نهایت از راهنمایی‌های لازم بهره مند شویم.
امّا در DEXها چنین قابلیتی وجود نداشته و در صورت بروز مشکل، بسترهای مخصوص تبادل نظر (Forum) اختصاصی دکس‌ها تنها گزینه در دسترس ما خواهند بود.

اگرچه، می‌توانیم در پلتفرم‌هایی چون Quora و Reddit هم از تجربیات کاربران صرافی‌های غیرمتمرکز استفاده کنیم.

پروژه Open Source؛ شمشیری دو لبه!

احتمالا کمی عجیب به نظر برسد که متن باز بودن صرافی‌ها را در هر دو ستون جدول قرار دادیم. این موضوع کاملا طبیعی است و در ادامه دلیل این کار را بیان خواهیم کرد.

گفتیم که DEXها ساز و کاری Open Source دارند و این بدین معناست که توسعه دهندگان و هر فردی می‌تواند به زیرساخت‌های شبکه و قراردادهای هوشمند دسترسی پیدا کند. امّا نباید فراموش کنیم که هکرها هم این امکان را خواهند داشت!

از سال گذشته تا کنون، دنیای DeFi با حملات متعددی روبرو شده است. صرافی‌های غیرمتمرکزی از جمله Osmosis، BurgerSwap و Saddle، از مواردی بودند که هکرها دارایی‌های به ارزش میلیون‌ها دلار را از آن‌ها به سرقت برده‌اند.

نگاهی اجمالی بر ستون‌های جدول

در قسمت‌ قبلی مقاله به ساز و کار این نوع صرافی‌ها پرداختیم و بسیاری از نقاط قوت این برنامه‌های جذاب را یادآور شدیم. اکنون هم می‌خواهیم برخی مطالب گفته شده را کمی بیشتر توضیح دهیم.

از اطلاعات جدول دریافتیم که DEXها همواره به کیف پول‌های نرم افزاری نیاز خواهند داشت. احتمالا برای شما هم پیش آمده که به صرافی‌هایی چون PancakeSwap وارد شوید و نیاز داشته باشید تا کیف پول متامسک خود را به سایت متصل کنید.

شاید گاهی اوقات به هر دلیلی امکان دسترسی به کیف پول برای ما فراهم نباشد. به همین خاطر، تصمیم می‌گیریم که ارزهای خودمان را به کیف پول داخلی صرافی‌ها انتقال دهیم.

بنابراین عدم وجود کیف پول داخلی در DEXها، در برخی مواقع به عنوان نقطه ضعف این صرافی‌ها تلقی خواهد شد.

البته، نباید سرعت بالا و کم هزینه بودن تراکنش‌ها غافل شویم. چرا که در مواردی ما نیاز داریم تا سریعا ارزهای خود را مبادله کنیم و هزینه کمتری را بابت کارمزد بپردازیم. در این موقعیت‌ها، DEXها به سود ما کار خواهند کرد!

اکثریت DEXها نقدینگی بالایی ندارند و در صورت تراکنش‌های عظیم مانند معاملات نهنگ‌ها، احتمالا سیستم صرافی با مشکلاتی جدی مواجه شود.

حال که با مزایا و معایب دکس‌ها آشنا شدیم، نوبت آن رسیده تا برخی از مهم ترین نام‌های این حوزه را بشناسیم و یک گزینه را برای انجام معاملات خود انتخاب کنیم.

مهم ترین صرافی‌های غیرمتمرکز کدام‌اند؟

پس از شناخت DEXها و بررسی مزایا و معایب این صرافی‌ها، اکنون می‌توانیم با پلتفرم‌های شاخص در این زمینه آشنا شویم و در نهایت، دکس مورد نظر خود را انتخاب کنیم. برخی از مهم‌ترین صرافی‌های غیر متمرکز عبارتند از: یونی سواپ، پنکیک سواپ، کرو فایننس و …

یونی سواپ – بیشترین حجم معاملات

احتمالا به دفعات نام صرافی UniSwap را شنیده‌اید. این پروتکل از بیش از ۴۰۰ رمزارز مختلف پشتیبانی به عمل می‌آورد. علاوه بر این، UniSwap DAO به کاربران این امکان را می‌دهد که در تصمیم گیری‌ها و نظرخواهی‌های پلتفرم شرکت کنند.

به منظور مشارکت در تصمیم گیری‌ها، کاربران نیاز دارند تا توکن حاکمیتی یونی سواپ (UNI) را در اختیار داشته باشند.

میزان کل دارایی قفل شده (TVL) این صرافی هم به بیش از ۴.۷ میلیارد دلار می‌رسد و با استخر نقدینگی مبتنی بر قراردادهای هوشمند، یونی سواپ از بحران کمبود نقدینگی در امان مانده است.

ناگفته نماند که تا ماه آگوست، حجم معاملات روزانه این پلتفرم به طور میانگین از ۹۶۰ میلیون دلار فراتر رفته و از این حیث، در جایگاه نخست صرافی‌های غیرمتمرکز با بیشترین نقدینگی قرار دارد. راهنمای فعالیت در صرافی UniSwap

پنکیک سواپ – کیک‌های سودده!

همانند یونی سواپ، این صرافی محبوب هم برروی قراردادهای هوشمند بنا شده است. با این تفاوت که به جای اتریوم، توسط صرافی شبکه بایننس اسمارت چین اجرا می‌شود.

در پنکیک سواپ، کاربران این امکان را دارند که با استفاده از ارز BNB و کیف پول‌هایی چون Trustwallet و متامسک، به معامله بیش از ۵۰ رمزارز حوزه DeFi بپردازند.

توکن اختصاصی این پروتکل هم CAKE نام دارد که برای مشارکت در رای گیری‌ها، استیکینگ و ییلد فارمینگ مورد استفاده قرار خواهد گرفت. خرید CAKE در پول نو

در ازای تامین نقدینگی به وسیله CAKE، سپرده گذاران سهمی از هزینه تراکنش‌های شبکه را دریافت خواهند کرد. در حال حاضر، فی هر تراکنش در پنکیک سواپ، به ۰.۲۵ درصد ارزش تراکنش‌ انجام شده می‌رسد.

علی رغم سوددهی این قابلیت، کاربران باید به خاطر داشته باشند که با نوسانات رمزارزها، سود و سپرده آن‌ها هم دستخوش نواساناتی خواهد شد. بنابراین بهتر است که پیش از سرمایه گذاری، از شرایط بازار مطلع شوند.

Curve Finance – مبادلاتی کم خطر

همانند بیش از ۳ هزار اپلیکیشن غیرمتمرکز (dAPP) دیگر، این دکس هم از محصولات بلاک چین اتریوم محسوب می‌شود. بنابراین دارایی‌های ERC-20 مانند استیبل کوین‌ها و نوع Wrapped ارزها از جمله wBTC، در لیست ارزهای تحت پشتیبانی این پلتفرم قرار دارند.

با در اختیار داشتن توکن حاکمیتی Curve یعنی CRV، کاربران پروتکل اجازه ورود به DAO و رای گیری‌های اکوسیستم را خواهند داشت. خرید CRV در پول نو

کرو فایننس امکان مبادله ارزها با استخرهای نقدینگی را فراهم کرده و به دلیل پشتیبانی ویژه از استیل کوین‌ها، تامین نقدینگی و مبادلات با ریسک حداقلی انجام خواهد شد.

علاوه بر کم ریسک بودن ارزهای باثبات، کارمزد تراکنش‌های Curve هم از ۰.۰۴درصد ارزش هر تراکنش فراتر نمی‌رود. روی هم رفته، تعداد دارایی‌های تحت پشتیبانی این دکس هم به حدود ۵۰ رمزارز می‌رسد.

صرافی dydx – پلتفرم همه فن حریف

پروتکل dydx، قابلیت‌های گسترده‌ای را در اختیار معامله گران قرار می‌دهد. به عبارتی، برای دسترسی به ابزارهایی چون معاملات Perpetual، اسپات، مارجین و مشتقه، دیگر ضرورتی به ثبت نام در صرافی‌های متمرکز چون بایننس و Huobi نخواهد بود.

dydx از قابلیت‌های منحصر به فرد صرافی‌های متمرکز هم پشتیبانی کرده و تا حد زیادی، بسیاری را از این صرافی‌ها بی نیاز ساخته است. علاوه بر پشتیبانی از معاملات مارجین و لحظه‌ای، وام‌دهی و وام‌گیری هم از امکاناتی هستند که این صرافی در اخیار ما قرار می‌دهد.

برای آشنایی با انواع اسخرهای سپرده گذاری و تامین نقدینگی صرافی dydx، به مقاله صرافی dydx رجوع کنید.

یکی از ویژگی‌هایی که این صرافی را نسبت به برخی از همتایان خود متمایز کرده، به سیستم برداشت دارایی‌ها مرتبط می‌شود. بدین گونه که سپرده گذاران می‌توانند بدون محدودیت زمانی، سود و اصل سرمایه خود را از صرافی خارج کنند.

همانند مواردی که قبل تر به آن‌ها پرداختیم، دارندگان توکن حاکمیتی dydx می‌توانند برروی امور اکوسیستم نظارت داشته باشند. علاوه بر این، امکان استیکینگ و دریافت پاداش هم فراهم خواهد بود.

صرافی‌های غیرمتمرکز، آری یا خیر؟

در بلاگ امروز پول نو تلاش کردیم تا با ویژگی‌ها، مزایا و معایب، مکانیزم حاکم و شاخص ترین DEXها آشنا شویم.

دیدیم که بلاک چین و قراردادهای هوشمند، چگونه امکان معاملات Peer-to-Peer را برای ما فراهم ساخته و ما را از بانک‌ها و اشخاص ثالث بی نیاز ساخته‌اند. به طوری که به وسیله گوشی هوشمند و اینترنت، می‌توانیم تنها در چند دقیقه معاملات خود را انجام دهیم.

با وجود کارایی بالای DEXها، نباید از نقاط ضعف آن‌ها چشم پوشی کنیم. چرا که عدم وجود پشتیبانی و برخی موضوعات امنیتی، می‌توانند برای ما دردسر ساز شوند.

در هر صورت، نهایتا سرمایه گذاران و معامله گران هستند که نیاز دارند تا درباره معامله در صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز تصمیم گیری کنند. شما کدام یک را انتخاب خواهید کرد؟