تتأثیر طیف رقابتی بازار بر رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه سهام عادی
در این پژوهش تأثیر طیف رقابتی بازار از رقابت ناقص تا رقابت کامل بر رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه سهام عادی مورد آزمون قرار گرفته است. با توجه به معیارهای اندازهگیری عدم تقارن اطلاعاتی و سطح رقابت، شش فرضیه تدوین و نمونهای متشکل از 70 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1383 الی 1388 انتخاب گردید و برای آزمون هر فرضیه از مدل فاما و فرنچ (1993) استفاده شد. متغیرهای مستقل در این پژوهش، کیفیت اقلام تعهدی، اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام و جزء انتخاب نادرست اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام بوده است (معیارهای اندازهگیری عدم تقارن اطلاعاتی). همچنین، هزینه سرمایه سهام عادی در پرتفوی پوشش ریسک به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. روش پژوهش از طریق پرتفویبندی شرکتهای نمونه بر مبنای عدم تقارن اطلاعاتی و رقابت بازار صورت پذیرفت. نتایج این پژوهش نشان میدهد که در سطح رقابت کامل، معیارهای اندازهگیری عدم تقارن اطلاعاتی ارتباط معناداری بر هزینه سرمایه ندارد، همچنین، نتایج نشان میدهد که بازار رقابت ناقص به عنوان یک عامل مؤثر بر رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه سهام عادی خواهد بود.
کلیدواژهها
- عدم تقارن اطلاعاتی
- هزینه سرمایه سهام عادی
- کیفیت اقلام تعهدی
- اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش
- جزء انتخاب نادرست اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام
عنوان مقاله [English]
The Effect of Market Competitive Spectrum on the Relationship between Information Asymmetry and Cost of Capital Stock
نویسندگان [English]
- A Khani 1
- Z Ghojavand 2
1 Assistant Professor of Accounting, University of Isfahan, Iran
2 Lecturer of Accounting, College of steel ,Foolad Shahr Isfahan, Iran
چکیده [English]
 This paper examines the effect of market competitive Spectrum on the relationship between information asymmetry and the cost of capital in Tehran Stock Market (TSE). Accruals quality , the scope of the proposed purchase and sale price ( the bid-ask spread ) and the adverse selection component of the bid-ask spread are applied for measuring the asymmetry of information . Six hypotheses formulated and the research sample consists of محاسبه هزینه Spread 70 active companies listed on TSE in the period1383 to1388 and Fama and French model (1993) is applied for testing the hypotheses . The results indicate that the levels (spectrum) of the market competition affects on the relation between the information asymmetry and the cost of stock capital . Therefore, the degree of market competition is an important conditioning variable that should be considered when examining the relation between the information asymmetry and the cost of the stock capital.
کلیدواژهها [English]
- information asymmetry
- the bid-ask spread and the adverse selection component of the bid-ask spread
- Cost of stock capital
- Accruals Quality
- the bid
- ask spread and the adverse selection component of the bid
- ask spread
اصل مقاله
در اکثر تصمیمهای مدیریتی و مالی، هزینه سرمایه سهام عادی از عوامل مهم و مؤثر در تصمیمگیری به شمار میآید و توجه به این معیار از اهمیت خاصی برخوردار است ]9 و 11[. در ادبیات حسابداری و مالی عوامل متعددی برای هزینه سرمایه سهام عادی ارائه شده است. قابلیت پیشبینی سود، پایداری سود، به موقع بودن سود، از جمله این عوامل هستند. هر چه قابلیت پیشبینی، پایداری و به موقع بودن سود بالاتر باشد، انتظار میرود هزینه سرمایه سهام عادی پایینتر باشد ]11[. از جمله عامل موثر دیگر بر هزینه سرمایه سهام عادی، ریسک اطلاعات گزارش شده یا به عبارت دیگر، عدم تقارن اطلاعات، خواهد بود که مورد توجه مدیران بسیاری از شرکتهاست؛ لذا سرمایهگذاران علاقهمند هستند تا بازده مورد انتظار آتی سرمایهگذاری خود (هزینه سرمایه) را به کمک اطلاعات گزارش شده توسط شرکت برآورد نمایند. آنها در قبال هزینه فرصت و پذیرش ریسک سرمایهگذاری، انتظار کسب بازدهی مناسب را دارند ]8 و 20[. در این میان، آنچه برای سرمایهگذاران از اهمیت خاصی برخوردار است، تعیین عوامل ایجاد کننده عدم تقارن اطلاعاتی است که این امر، بیانگر لزوم انجام مطالعات بیشتر دراین زمینه خواهد بود. از این رو، بررسی عوامل تاثیرگذار بر عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه سهام عادی بیش از پیش ضرورت مییابد.
در ادامه، مبانی نظری و پیشینه پژوهش، اندازهگیری متغیرها و فرضیههای پژوهش مطرح میشود. سپس روش پژوهش و جمعآوری و تحلیل دادهها ارائه میگردد. پس محاسبه هزینه Spread از آن، یافتههای پژوهش شامل آمار توصیفی و آزمون فرضیهها بیان میشود و در پایان، نتیجهگیری و پیشنهادهای پژوهش بیان میگردد.
مبانی نظری پژوهش
نظریه عدم تقارن اطلاعاتی، موضوعی مهم و بحث برانگیز در حسابداری مالی است که به طور معمول در بازار بورس اوراق بهادار رخ میدهد ]21[. بر اساس این نظریه، عدم تقارن اطلاعاتی به شکافهای اطلاعاتی[1]، کیفیت[2]، گزارشگری[3]، قابل فهم بودن[4]، ادراکی[5] و ارزش تقسیم میشود ]13[. هر چه دامنه مطرح شده بیشتر باشد، سطح شکاف ارزش و به دنبال آن فاصله بین قیمت مبادلاتی اوراق بهادار شرکتها از ارزش ذاتی آنها بیشتر خواهد بود که این امر، به تصمیمگیریهای نامناسب اقتصادی و مالی توسط سرمایهگذاران منجر خواهد شد ]21 و 13[.
از آنجایی که سرمایهگذاران به عنوان اصلیترین تامینکنندگان منابع شرکتها، متقاضی اطلاعات کامل و درست شرکتها هستند، عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایهگذاران، مسأله انتخاب نادرست را در تعیین قیمتهای پیشنهادی مناسب به وجود میآورد ]19[. به لحاظ اهمیت این موضوع، تعیین عواملی که بر عدم تقارن اطلاعاتی اثرگذار است، ضروری به نظر میرسد. در ادبیات تحقیق، دو دسته سنجه برای عدم تقارن اطلاعاتی قابل شناسایی است: الف) سنجههای مبتنی بر بازار، شامل اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام و انتخاب نادرست ]18[؛ ب) سنجههای مبتنی بر حسابداری، شامل نسبت هزینه تحقیق و توسعه به فروش ]17 و 16[ و کیفیت ارقام تعهدی متناسب شده ]24[. تحقیقات مذکور نه به صورت یکجا، بلکه به صورت جداگانه تاثیر هرکدام از سنجهها را بر روی بازده سهام و به دنبال آن بر هزینه سرمایه سهام مورد آزمون قرار دادهاند. از طرف دیگر، نتایج تحقیقات مذکور مبنی بر مؤثر بودن سنجه بر هزینه سرمایه سهام، یکسان نبوده است. بنابراین، در این پژوهش برای آزمون اینکه آیا نتایج متفاوت مذکور تحت تاثیر طیف رقابت بازار قرار میگیرد یا خیر، از هر دو دسته سنجههای عدم تقارن اطلاعاتی استفاده شده است ]5[.
سنجههای عدم تقارن اطلاعاتی مبتنی برحسابداری
کیفیت اقلام تعهدی: تعدیلات موقتی هستند که جریانهای نقدی را طی دورههای زمانی مختلف، انتقال میدهند. مزیت عمدة این انتقال آن است که ارقام تعدیل شده، تصویر درستتری از عملکرد اقتصادی شرکت ارائه میدهد ]22[. مقایسه اقلام تعهدی با تحقق جریان نقدی، این امکان را فراهم میکند که کیفیت اقلام تعهدی و کیفیت سود، درست ارزیابی شود ]12[. شرکتهای با کیفیت اقلام تعهدی نامناسب، محیط عملکردی متغیر و ناپایدار خواهند داشت و پیشبینی سود در آنها سختتر خواهد بود. بنابراین، کیفیت اقلام تعهدی پائینتر با کیفیت سود پایینتر و عدم تقارن اطلاعاتی بالاتر مرتبط خواهد بود ]26[.
سنجههای عدم تقارن مبتنی بر مبناهای بازار
اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام[6]– در بازارهای سرمایهای که توزیع اطلاعات به صورت نامتقارن صورت گرفته باشد؛ فروشنده خواستار قیمت بالاتری برای سهام است و خریدار نیز به علت نداشتن اطلاعات کافی در باب ارزیابی سهام مذکور، متوسط قیمت برای سهام را پیشنهاد میکند. در ادبیات مالی، فاصله غیر معمول قیمت پیشنهادی خرید و فروش را نمایشگر سطح عدم تقارن اطلاعاتی بین خریداران و فروشندگان میداند ]13[.بنابراین، اگر در بازار، دارنده اطلاعات خصوصی وجود داشته باشد، در این صورت، بخشی از اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام ناشی از عدم تقارن اطلاعاتی است ]35[. افزایش اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام، پدیدهای صرفا اطلاعاتی است که با عدم تقارن اطلاعاتی بالاتر مرتبط خواهد بود ]25 و 28[.
انتخاب نادرست[7]:در عدم تقارن اطلاعاتی و در نتیجه عدم "یکسانی یا تقارن اطلاعاتی"، برای ارائهکننده قیمتهای پیشنهادی خرید و فروش، امکان تعیین صحت و سقم اطلاعات موجود در بازار یا به عبارت دیگر، تعیین بار اطلاعاتی در رابطه با ارزش سهام وجود نخواهد داشت. بنابراین، فرد بر اساس باور خود و در شرایط بدبینانه یا خوشبینانه نسبت به اطلاعات موجود، قیمت پیشنهادی را ارائه میدهد. سپس، بر اساس قیمت مذکور معامله انجام میگیرد و پس از انجام معامله و مشخص شدن کیفیت (خوب/ بد) سهام معامله شده و قیمت معامله با قیمت پیشنهادی، متوجه درست نبودن (نادرست بودن) قیمت پیشنهادی میگردد. این موضوع، به انتخاب نادرست منجر خواهد شد. بنابراین، انتخاب نادرست با عدم تقارن اطلاعاتی بالاتر مرتبط خواهد بود] 15[.
سرمایهگذاران باید با توجه به معیارهای اندازهگیری عدم تقارن اطلاعاتی بتوانند بازده مورد انتظار خود را به صورت دقیقتر پیشبینی کنند و بر این اساس، تصمیمات بهتری را اتخاذ نمایند. هر چقدر اطلاعات محرمانه ارائه شده بیشتر و دقت اطلاعات ارائه شده کمتر باشد، سرمایهگذاران به جهت پذیرش ریسک، هزینه سرمایه بالایی را مطالبه مینمایند] 10.[ در صورت ارائه اطلاعات با کیفیت بالا، بازده مورد انتظار آنها کاهش خواهد یافت، زیرا کیفیت بالای اطلاعات بر کاهش ریسک نقد شوندگی سهام اثر میگذارد. این امر به نقد شوندگی پایین، همراه با هزینه سرمایهای کمتر اختصاص مییابد ]29[.
سطوح رقابتی بازار از جمله عوامل مهم مؤثر بر عدم تقارن اطلاعاتی و در نتیجه بر هزینه سرمایه است. زمانی که بازار به صورت غیر رقابتی باشد، معاملهگران مطلع ریسک گریز [8]هستند. بنابراین، اطلاعات را کمتر فاش میکنند. این اطلاعات خصوصی بین سرمایهگذاران مطلع، بازده مورد انتظار سرمایهگذاران نامطلع را نسبت به رقابت کامل افزایش و محتوای اطلاعاتی قیمت را نسبت به رقابت کامل کاهش میدهد ]33[. به عبارت دیگر، زمانی که بازار سرمایه، غیر رقابتی باشد، شرکتها با درجه بالای عدم تقارن اطلاعاتی، هزینه سرمایه سهام عادی بالاتری نسبت به شرکتهایی با درجه پایین عدم تقارن اطلاعاتی دارند. زمانی که بازار به صورت رقابتی باشد، در هر مقطع زمانی، خریداران و فروشندگان از قیمت سهام اطلاع دارند. همچنین، درجه ریسکگریزی سرمایهگذاران آگاه در این بازار پایین است و از آنجایی که قیمتها از لحاظ اطلاعاتی کارا هستند، سود هر سرمایه گذار پایین است ]30[. این امر منجر میگردد که قیمت سهام شرکت تابع انتظارات تمام سرمایهگذاران در مورد جریان نقد شرکت گردد] 27[. به عبارتی دیگر، هر چه بازار سرمایه رقابتیتر باشد، شرکتهایی با درجه بالای عدم تقارن اطلاعاتی، اختلاف کمتری در هزینه سرمایه سهام عادی نسبت به شرکتهایی با درجه پایین عدم تقارن اطلاعاتی خواهند داشت و از این رو، عدم تقارن اطلاعاتی عامل تعیینکننده در تعیین هزینه سرمایه سهام عادی نخواهد بود ]27[. بنابراین، با افزایش رقابت در بازار، فرض میشود که اطلاعات در اختیار سرمایهگذاران، با درجهای کمتر بر قیمتها تاثیر بگذارند و بنابراین، عدم تقارن اطلاعاتی بر هزینه سرمایه تاثیر کمتری خواهد گذاشت ]15[.
پیشینه پژوهش
در ادبیات حسابدای و مالی ایران، پژوهشی در زمینه تأثیر "سطوح مختلف رقابتی بورس اوراق بهادار تهران" بر عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه سهام عادی، انجام نشده است. به همین منظور، در ادامه برخی از تحقیقات در خارج اشاره میگردد:
الف) پژوهشهای خارجی
آرمسترنگ و همکاران ]15[ پژوهشی با عنوان"در چه صورت بازار رقابتی بر رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه تاثیر میگذارد؟" انجام دادند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد، زمانی که بازارهای سرمایه به صورت رقابت کامل باشد، عدم تقارن اطلاعاتی تاثیری بر هزینه سرمایه نخواهد داشت؛ ولی در صورتی که بازار سرمایه به صورت رقابت ناقص باشد، عدم تقارن اطلاعاتی یک اثر مجزا برهزینه سرمایه میگذارد و بین عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه، یک ارتباط مثبت وجود خواهد داشت. آنها همچنین دریافتند که درجه رقابت بازار به منظور در نظر گرفتن ارتباط بین عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه، یک متغیر مهم و اثرگذار است. لمبرت و همکاران] 33[ و آکینس و همکاران] 14 [در مطالعات خود نشان دادند که در شرایط رقابت ناقص، عدم تقارن اطلاعاتی بین معاملهگران باعث میگردد که قیمت سهام نسبت به رقابت کامل کاهش یابد. عدم تقارن اطلاعاتی به عرضه نقدینگی منجر میگردد و این موضوع بر هزینه سرمایه تاثیر میگذارد. از این رو، یک ارتباط مثبت بین معاملهگران مطلع/ غیر مطلع و هزینه سرمایه وجود دارد.
هوگز و همکاران] 26[ نیز به همین موضوع اشاره کردند که در بازار رقابت کامل، اطلاعات سهامداران بر قیمت سهام تاثیری ندارد و بنابراین، عدم تقارن اطلاعاتی در این بازار بر هزینه سرمایه یا بازده مورد انتظار سهامداران تاثیر نخواهد داشت.
ب) پژوهشهای داخلی
همانطور که اشاره شد، در ایران پژوهشی که سطوح رقابت در بورس اوراق بهادار را با عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه بررسی کند، وجود ندارد؛ لذا به برخی از تحقیقات مرتبط با موضوع عدم تقارن اطلاعاتی اشاره میشود.
خانی و قجاوند ]5[ در تحقیقی با عنوان"تاثیر متغیرهای حسابداری و بازار عدم تقارن اطلاعاتی بر هزینه سرمایه سهام عادی"تاثیر دو دسته سنجه مبتنی بر بازار و مبتنی بر حسابداری را بر هزینه سرمایه با استفاده از مدل فاما و فرنچ ]23[ بررسی نمودند. نتایج تحقیق آنها نشان داد که معیارهای اندازهگیری عدم تقارن اطلاعاتی به استثنای کیفیت اقلام تعهدی بر هزینه سرمایه سهام عادی تاثیر دارد.
خوبانی ]6[ در پژوهشی با عنوان"بررسی رابطه کیفیت سود باعدم تقارن اطلاعاتی"به بررسی نقش کیفیت سود درکاهش عدم تقارن اطلاعاتی در شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران پرداخت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، کیفیت سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، هیچ تاثیری بر میزان عدم تقارن اطلاعاتی ندارد. وی همچنین، دریافت که عدم تقارن اطلاعاتی در دوره پس از اعلان سود بیشتر از دوره قبل از اعلان سود است.
احمد پور و عجم ]1[ در پژوهشی با عنوان " بررسی رابطه کیفیت اقلام تعهدی و عدم تقارن اطلاعاتی درشرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران" پرداختند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که کیفیت اقلام تعهدی بر عدم تقارن اطلاعاتی تاثیری ندارد.
بولو و همکاران ]3[ در مطالعهای با عنوان "ملاحظه محتوای اطلاعاتی اجزای سود توسط مدیران و سرمایهگذاران در پیشبینی سود" بیان نمودند که سرمایهگذاران بر اساس اطلاعات موجود تصمیمگیری میکنند. بنابراین، نوع اطلاعات ارائه شده، نحوه ارائه اطلاعات و محتوای اطلاعاتی برای همه بازیگران بازار اهمیت دارد.
ایزدینیا و رسائیان ]2[ به بررسی وجود رابطه معنیدار بین کیفیت سود و اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام پرداختند. به منظور آزمون فرضیهها از تکنیک آماری رگرسیون دو متغیره، روش تأثیرات ثابت با استفاده از دادههای پانل بهره گرفتند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که تقریباً 27 درصد تغییرات در اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام، توسط تغییر در کیفیت سود توضیح داده میشود.
با توجه به آنچه گفته شد، میتوان پیشبینی کرد که در بورس اوراق بهادار تهران، سطوح رقابت بازار (سطح رقابت کامل و ناقص) بر رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه تاثیر بگذارد. در واقع، این پیشبینیها اساس فرضیه تحقیق حاضر را شکل میدهد.
اندازهگیری متغیرهای پژوهش
در این پژوهش، عدم تقارن اطلاعاتی و طیف رقابت بازار متغیرهای مستقل هستند که طیف رقابت بازار به صورت متغیر مداخلهگر وارد مدل تحقیق خواهد شد. از آنجایی که عدم تقارن اطلاعاتی مفهومی کیفی است، در تحقیقات متعدد، از معیارهای مختلفی برای اندازهگیری آن استفاده شده است. در این تحقیق در مورد اندازهگیری عدم تقارن اطلاعاتی، از دو دسته سنجه مبتنی بر حسابداری و مبتنی بر بازار استفاده شده است ]5[. هزینه سرمایه سهام عادی نیز به عنوان متغیر وابسته و عوامل اندازه، صرف ریسک بازار و نسبت ارزش دفتری به بازار به عنوان متغیرهای کنترلی در نظر گرفته شدهاند. این متغیرها به شرح نگاره (1) ارائه میگردد:
کارمزد و نرخ بهره شبانه
برای یک معامله گر فارکس بسیار مهم است که قبل از باز کردن یک حساب معاملاتی، در خصوص کارگزار (broker) مربوطه و هزینه های معامله در بازار فارکس مطلع باشد. مدیریت یک حساب معاملاتی تنها به معنای برنامه ریزی در راستای انجام معاملات سودآور نبوده، بلکه باید موارد موثر بر بالانس حساب را نیز بشناسیم. از جمله این عوامل موثر کارمزد و نرخ بهره شبانه می باشند که قبل از بازگشایی حساب کاربری از طریق هر کارگزاری، نیاز است به خوبی با آنها آشنا شوید.
در هر جفت ارز، تفاوت میان نرخ (ask) و نرخ (bid) را اسپرد (Spread) گویند.
- Ask نرخی است که اگر جفت ارز را بخرید، با این قیمت به شما فروخته می شود.
- Bid نرخی است که اگر جفت ارز را بفروشید، با این قیمت از شما خریداری می شود.
برای مثال اگر در جفت ارز EUR/USD نرخ bid معادل ۱.۱۲۳۰۱ و نرخ ask معادل ۱.۱۲۳۱۴ باشد، میزان spread برابر تفاوت این دو قیمت و معادل ۱.۳ پیپ می باشد. به عبارت دیگر هر بار که وارد معامله فارکس شوید، به میزان ۱.۳ پیپ از شما کارمزد (spread) کسر خواهد گردید. بنابراین واضح است که استفاده از کارگزارانی (brokers) که از شما اسپرد (spread) کمتری کسر می کنند، به خصوص در معاملات کم حجم و کوتاه مدت، مناسب تر است.
میزان کارمزد (spread) معاملات شما بر اساس نوع کارگزاری که انتخاب کرده اید محاسبه و تعیین می گردد. اگر کارگزار حساب فارکس شما از نوع market-maker باشد. (کارگزاران market-maker به طور کلی در طرف مقابل شما هستند و برای آنها بهتر است شما در معاملات خود متحمل ضرر شوید) میزان اسپرد معاملات ثابت خواهد بود و مسلما” اولین مورد تبلیغاتی این کارگزاران همین مورد است.
البته داشتن میزان اسپرد ثابت یک مزیت است، به ویژه هنگامی که در بازار های پر تحرک مانند بازارهای ارز خارجی معامله می کنید. اما در کل، میزان اسپرد ثابت ارایه شده توسط کارگزاران market-maker از نمونه مشابه کارگزارانی که از تکنولوژی های Straight Through Processing (STP) و Electronic Communication Network (ECN) برای محاسبات خود استفاده می کنند بالاتر است. به طور معمول در این نمونه ها میزان اسپرد از حدود ۱ پیپ برای EUR / USD تا حدود ۴ تا ۵ پیپ برای جفت ارزهایی کمتر رایج در معاملات، مانند GBP/CHF افزایش می یابد.
اگر کارگزاری نرخ اسپرد ثابت ارائه نکند، معمولا” به این معنی است که به احتمال زیاد این کارگزار از انواعno-dealing-desk broker ، STP یا STP+ECN می باشد ( در بخش کارگزاران به همه انواع کارگزار خواهیم پرداخت).
در شرایطی که نوع کارگزار شما No-Dealing –Desk یا ECN یا STPو یا STP+ ECN باشد، کارگزار دسترسی مستقیم به بازار بین بانکی داشته و بدون هیچ واسطه ای تلاش خواهد کرد که سفارشات شما را با شرایط دیگر شرکت کنندگان بازار مانند بانکها، hedge fund ها و حتی دیگر کارگزاران همگام سازد. از این رو با توجه به شرایط سرمایه گذاری ها و نقدینگی بازار، میزان اسپرد به شکل متغییر در خواهد آمد.
آیا ممکن است کارگزاری میزان اسپرد صفر ارائه دهد؟ پاسخ بله است.
چرا همه معامله گران از حساب کاربری اسپرد صفر استفاده نمی کنند؟ پاسخ این است که میزان اسپرد در این حسابها واقعا” صفر نیست، اما مقدارآن معمولا” بسیار ناچیز است و از سوی دیگر، کارگزاران، خدمات خود را هیچگاه به رایگان ارایه نمی دهند و بنابراین به ازای هر معامله ای که انجام می دهید مبلغی به عنوان کمیسیون (Commission) پرداخت خواهید کرد، متأسفانه، برخی از کارگزاران میزان کمیسیون خود را حتی بالاتر از اسپرد در نظر می گیرند.
تعریف بهره شبانه (swap) نیز به همان اندازه اسپرد پیچیده می باشد، معمولا” کسی درباره هزینه های مرتبط با باز نگاه داشتن شبانه پوزیشن های معاملاتی صحبت نمی کند. به طور کلی بهره شبانه (swap) تفاوت بین نرخ بهره بانکی دو ارز موجود در یک ترکیب جفت ارز می باشد، وقتی که معامله خود را پس از اتمام بازار در ساعت ۲۴:۰۰ به وقت نرم افزار معاملاتی خود نبندید.
به طور مثال فرض کنید شما یک پوزیشن فروش Short روی جفت ارز یورو – دلار باز کرده باشید ( یورو فروخته اید و دلار خریده اید) و آن را قبل از ساعت ۲۴:۰۰ به وقتی که در نرم افزار معاملاتی آمده است نبسته باشید. در این شرایط اگر نرخ بهره بانکی سالانه یورو ۵ درصد و دلار آمریکا ۳ درصد باشد، شما می بایست بابت یک شب نگهداری دلار خریداری شده بهره اخذ کرده و بابت یک شب یورو ی فروخته شده نیز بهره پرداخت کنید و لذا کارگزار شما محاسبه هزینه Spread تفاوت این دو نرخ بهره را به نسبت حجم پوزیشن شما برای یک شب محاسبه کرده و چه مثبت و چه منفی، به حساب شما منظور می نماید.
نکته: جالب توجه این است که چنانچه نرخ بهره بانکی سالانه ارز پایه بیشتر از نرخ بهره بانکی سالانه ارز متقابل باشد و شما وارد پوزیشن خرید آن جفت ارز شده و برای چندین شب آن را باز نگاه دارید، SWAP محاسبه هزینه Spread دریافت خواهید کرد و در صورت باز کردن پوزیشن فروش در شرایط مشابه میبایست SWAP پرداخت نمائید.
اسپرد در فارکس چیست؟ (Spread) | تفاوت اسپرد ثابت و شناور
بازار فارکس یکی از بزرگترین بازارهای مالی جهان است. گردش روزانه این بازار حدود 6.6 تریلیون است که باعث شده بازیگران مثل کارگزاری ها، سرمایه گذاران خرده پا، موسسات مالی، بانک های مرکزی و دولت ها در آن حضور داشته باشند. معامله کردن در بازار فارکس، به معنی ترید کردن یک ارز در برابر ارزی دیگر، در نرخ لحظه ای یا موجود آنها است. خیلی ساده، جفت ارزها در مقابل هم قرار می گیرند و نسبت به ارزش همدیگر، قیمت گزاری می شوند. مفاهیم ابتدایی زیادی در رابطه با معامله در فارکس وجود دارد که یکی از مهم ترین آنها اسپرد است . در فارکس اسپرد، به اختلاف بین قیمت bid یا فروش یک کارگزار و قیمت ask یا خرید کارگزار، اسپرد گفته می شود. همیشه در معاملات ارزها، دو قیمت وجود دارد که یکی قیمت خرید و دیگری فروش است. همانطور که می دانید، در فارکس ارزها به صورت جفت-جفت در مقابل هم معامله میشوند.
اسپرد در فارکس چیست؟
اسپرد یعنی تفاوت میان قیمت پیشنهاد فروش و قیمت درخواست خرید موجود در بازار است. همانطور که می دانید بسیاری از بروکرها از معاملات شما کارمزدی دریافت نمیکنند؛ درواقع بروکرها با دریافت اسپرد به جای کارمزد هزینههای خود را پوشش میدهند. به این صورت که آنها ارز را به قیمتی بالاتر از قیمتی که خریدهاند به شما میفروشند و به قیمتی پایینتر از قیمتی که فروختهاند، از شما میخرند و از این راه درآمد کسب میکنند. دقیقا مانند کاری که صرافیهای فیزیکی انجام میدهند. پس هنگامی که محاسبه هزینه Spread بروکر شما گفت معاملات شما بدون کارمزد است خوشحال نشوید، شما همچنان با پرداخت اسپرد مجبور به هزینه کردن هستید. مطالعه کنید: بهترین بروکر فارکس برای ایرانیان
انواع اسپرد در بازار فارکس
در کل در بازار فارکس اسپرد نسبت به نوع حساب مشحص می شود که نسبت به آن مشخص می شود اما در کل دو نوع اسپرد وجود دارد. اسپرد ثابت و اسپرد شناور
اسپرد ثابت
اسپردهای ثابت بدون توجه به شرایط بازار در هر زمانی ثابت باقی میمانند. بدون توجه به نوع حساب شما یا حرکت های بازار ، این نوع اسپرد یک میزان ثابتی دارد که در هر معامله از تریدر اخذ می شود.
همانطور که می دانید، وضعیت بازار همواره در حال تغییر و نوسان است. قیمت ها و شاخص ها به طور مداوم تغییر کرده و در میزان سود و زیان سرمایه گذاران، ایفای نقش می نمایند.
برخی کارگزاری ها که بر اساس روش بازار ساز یا Market Maker عمل می کنند، ترجیح می دهند نرخ و میزان اسپرد را تحت هر شرایط و با وجود تمامی نوسان های بازار، ثابت نگه دارند. در اینجا اصطلاحا با اسپرد ثابت یا Fixed Spread سر و کار داریم.
اسپرد ثابت برای سرمایه گذاران تازه کار که سرمایه خردی در اختیار دارند، مناسب تر است و از آنجایی که میزان هزینه ها و بسیاری از موارد دیگر، از همان ابتدا برای فرد قابل پیش بینی است، افراد با آسودگی خاطر بیشتری به معامله می پردازند. بنابراین در سرمایه گذاری بلندمدت، اسپرد ثابت گزینه مناسب تری است. مطالعه کنید: سیگنال تضمینی فارکس زدبورس
اسپرد شناور
قیمت همیشه تحت تأثیر عوامل متعددی است و خصوصا در واکنش به تغییرات عرضه و تقاضا دچار تحولات و نوسانات بسیار محسوسی می گردد. از سوی دیگر نیز متقابلا تغییرات قیمت و پیش بینی های انجام شده توسط کارشناسان، افراد را به سمت خرید و فروش برخی ارزهای خاص سوق می دهد و این امر می تواند فرصت خوبی برای کسب درآمد بیشتر بروکرها باشد. بروکرها با بررسی دقیق شرایط و یافتن فرصت های مناسب، میزان اسپرد را در برخی معاملات، افزایش یا کاهش می دهند. در این مقطع بروکر از اسپرد شناور یا Floating Spread استفاده می کند.
در این روش از آنجایی که میزان اسپرد بر حسب تغییرات و شرایط بازار محاسبه می شود، نرخ آن برای هر جفت ارز، مناسب تر و معقول تر خواهد بود. همانطور که پیداست، ورود به معاملات با اسپرد شناور، ریسک بیشتری به همراه خواهد داشت. اما در عین حال برای معامله گران باتجربه و ماهر، می تواند گزینه مناسبی برای کسب سود به حساب آید. همچنین در این شرایط می توانیم شاهد اسپردهایی با میزان کمتر از حالت معمول باشیم. افرادی که سرمایه کلانی را به بازار وارد کرده باشند، می توانند با پذیرش ریسک این دسته از معاملات، با استفاده از اسپرد شناور، سود فراوانی به دست آورند. اسپرد شناور در سرمایه گذاری های کوتاه مدت، می تواند سودمندتر از اسپرد ثابت باشد.
مزایای اسپرد ثابت
معامله در حسابهای با اسپرد فیکس، به سپرده اولیه کمتری نیاز داشته، بنابراین معامله با اسپرد ثابت گزینهای ارزان تر برای معامله گرانی است که پول زیادی برای شروع معامله در فارکس ندارند. معاملات با اسپردهای ثابت همچنین محاسبه هزینههای معاملاتی را قابل پیش بینی تر میسازد. از آنجا که اسپرد هرگز تغییر نمیکند، همیشه از آنچه هنگام باز کردن معامله پرداخت میکنید مطمئن هستید. مطالعه کنید: آموزش کریپتو
تفاوت اسپرد و کامیشن
تا به اینجای کار کاملا با مفهوم اسپرد در بازار فارکس و معاملات آن آشنا شدید که به نوعی می توان گفت این اسپرد منبع درآمد مهمی برای بروکرها است . در کنار آن یک مفهوم دیگری به نام کامیشن وجود دارد که در کنار اسپرد منبع درآمد مهمی برای کارگزاری ها می باشد. هر کارگزاری حساب های متفاوت با ویژگی های منحصر به فرد به کاربران خود ارائه می دهد که هر یک از این حساب میزان اسپرد یا کامیشن متفاوتی دارد.
کامیشن در واقع همان کمیسون یا مبلغی هست که کارگزاری از بعضی از حساب ها هنگم معامله اخذ می کند. میزان کامیشن رابطه مستقیمی با حجم معاملاتی انتخاب شده از طرف کاربر دارد و هره حجم افزایش یابد میزان کامیشن هم به نسبت افزایش می یابد . پس با این تعریف تفاوت میان اسپرد و کامیشن که هر دو منابع درامد زایی بروکر ها هستند برای شما مشخص شد.
نکات کاربردی درخصوص تاثیر اسپرد در معاملات بازار فارکس
- در زمان رویدادها و اخبار اقتصادی بازار متشنج شده و حرکات زیادی انجام می دهد که این حجم بالا موجب می شود تا اسپرد جفت ارزها و شاخص ها تا چندین برابر افزایش یابد که پیشنهاد می شود در این زمان ها معاملات کمتری انجام شود .
- جفت ارزهای Exotic اسپرد های فوق العاده بالایی دارند که باید در هنگام معامله بر روی آنها این موضوع را مدنظر داشت. (اگربا انواع جفت ارزها در بازار فارکس آشنایی ندارید مطلب معرفی صفر تا اصد بازار فارکس را از دست ندهید )
- گاهی اوقات اسپرد باعث می شود تا اردرهای معاملاتی شما فعال نشوند به خاطر چند پیپ اسپرد. برای رفع این مشکل پیشنهاد می شود همیشه اسپرد را برای نقطه ورود خود در نظر بگیرید. مطالعه کنید: سیگنال کریپتو
جمع بندی
در این مطلب سعی شد تا تعریف کاملی از مفهوم اسپرد در بازار فارکس خدمت شما عزیزان ارائه شود . همچنین نکات کاربردی در خصوص این مورد بیان شد تا بهتر از قبل معاملات خود را انجام دهید . ممنون که تا انتها با ما همراه بودید در صورت تمایل نظرات خو را با ما در میان بگذارید .
اسپرد چیست ؟ | اسپرد در فارکس چیست ؟ | اسپرد ثابت و اسپرد متغیر
در این درس با شما هستیم تا به صورت کاملا تحلیلی و تخصصی به شما بگوییم که اسپرد چیست و چگونه محاسبه می شود. اما قبل از هر چیز باید با مفاهیم اسک و بید آشنا شوید. با ما همراه باشید .
مفاهیم اسک ( درخواست(ask) ) و بید ( قیمت پیشنهادی (bid) )
کارگزاران فارکس دو قیمت متفاوت برای یک جفت ارز برای شما نقل می کنند: قیمت پیشنهادی (bid) و درخواست(ask)
bid : “پیشنهاد” قیمتی است که می توانید ارز پایه را در آن بفروشید.
ask : “درخواست” قیمتی است که می توانید ارز پایه را خریداری کنید.
اسپرد چیست ؟
تفاوت این دو قیمت با نام اسپرد (spread) و یا به عنوان “اسپرد قیمت پیشنهادی / درخواست” شناخته می شود. اسپرد در واقع این است که چگونه کارگزاران “بدون کارمزد” درآمد خود را کسب می کنند.
تحلیل مفهوم اسپرد
به جای گرفتن هزینه جداگانه برای انجام معامله ، این هزینه در قیمت خرید و فروش جفت ارزی مورد نظر شما انجام می شود .از نظر معاملاتی ، این منطقی است. کارگزار خدماتی را ارائه می دهد و باید به نوعی درآمد کسب کند.
- آنها با فروش ارز به شما بیش از مبلغی که برای خرید آن پول پرداخت کرده اند، درآمد کسب می کنند.
- و همچنین آنها با خرید ارز از شما با مبلغی کمتر از آنچه هنگام فروش آن دریافت می کنند ، درآمد کسب می کنند.
- این تفاوت را اسپرد می نامند.
یک مثال کاملا ملموس برای درک عمیق اینکه اسپرد چیست :
درست مثل این است که اگر سعی داشتید آیفون قدیمی خود را به فروشگاهی که آیفون های دست دوم خریداری می کند بفروشید. (یک تلفن هوشمند فقط با دو دوربین عقب؟ نه!)
برای کسب سود ، باید آیفون شما را با قیمتی کمتر از قیمتی که به فروش می رساند ، خریداری کند.
اگر می تواند آیفون را به قیمت 500 دلار بفروشد ، پس برای کسب درآمد، حداکثر قیمتی که می تواند از شما بخرد 499 دلار است. این اختلاف 1 دلار محاسبه هزینه Spread اسپرد است.
ادعای کمیسیون صفر کارگزارن یک دروغ است چرا که اسپرد وجود دارد !
بنابراین وقتی کارگزار ادعا می کند “کارمزد صفر” یا “بدون کارمزد” ، این گمراه کننده است زیرا در حالی که هزینه کمیسیون جداگانه ای وجود ندارد ، شما بازهم پورسانت می پردازید.
این فقط اسپرد قیمت پیشنهادی/ درخواست است!
اسپرد در معاملات فارکس چگونه اندازه گیری می شود؟
اسپرد معمولاً با پیپ اندازه گیری می شود که کوچکترین واحد حرکت قیمت یک جفت ارز است. برای بیشتر جفت های ارزی ، یک پیپ برابر است با 0001/0.
نمونه ای از اسپرد 2 پیپ برای یورو / دلار آمریکا 1.1051 / 1.1053 خواهد بود.
جفت ارزهای مربوط به ین ژاپن فقط به 2 رقم اعشاری آورده می شوند (مگر اینکه پیپ های کسری وجود داشته باشد ، این 3 عدد اعشاری است).
به عنوان مثال ، USD / JPY 110.00 / 110.04 خواهد بود. این نقل قول بیانگر گسترش 4 پیپ است.
انواع اسپرد در فارکس چیست؟
نوع اسپردی که در یک بستر معاملاتی مشاهده خواهید کرد به کارگزاران فارکس و نحوه کسب درآمد بستگی دارد.
دو نوع اسپرد وجود دارد:
- اسپردهای ثابت معمولاً توسط کارگزارانی ارائه می شوند كه به عنوان یك بازار ساز یا مدل «میز تحریر» عمل می كنند.
- در حالی كه اسپردهای متغیر توسط كارگزارانی كه از یك مدل «میز غیر معاملاتی» استفاده می كنند ، ارائه می شوند.
اسپردهای ثابت در فارکس چیست؟
اسپردهای ثابت بدون توجه به شرایط بازار در هر زمان ثابت باقی می مانند. به عبارت دیگر ، چه بازار بی ثبات باشد و چه مانند موش ساکت باشد ، اسپرد تحت تأثیر قرار نمی گیرد و ثابت می ماند. اسپردهای ثابت توسط کارگزارانی ارائه می شود که به عنوان مدل سازنده بازار یا “میز تحریر” فعالیت می کنند.
نکته :
- با استفاده از یک میز معاملاتی ، کارگزار موقعیت های زیادی را از ارائه دهنده نقدینگی خود خریداری می کند و این موقعیت ها را در اندازه های کوچکتر به معامله گران ارائه می دهد .این به این معنی است که کارگزار به عنوان طرف مقابل در معاملات مشتریان خود عمل می کند.
- داشتن یک میز فروش ، به کارگزار فارکس امکان ارائه اسپرد ثابت را می دهد زیرا آنها قادر به کنترل قیمت هایی هستند که به مشتریان خود نشان می دهند.
مزایای معامله با اسپردهای ثابت چیست؟
- اسپردهای ثابت به سرمایه کمتری احتیاج دارند ، بنابراین معاملات با اسپردهای ثابت گزینه ای ارزان تر برای بازرگانانی است که پول زیادی برای شروع تجارت ندارند.
- معاملات با اسپردهای ثابت نیز محاسبه هزینه های معاملات را قابل پیش بینی می کند. از آنجا که اسپرد هرگز تغییر نمی کند ، همیشه از آنچه انتظار دارید هنگام باز کردن معامله پرداخت کنید؛ مطمئن هستید.
معایب معامله با اسپردهای ثابت چیست؟
تقاضاها ممکن است در معاملات با اسپردهای ثابت به طور مکرر اتفاق بیفتد ، زیرا قیمت گذاری فقط از یک منبع (کارگزار شما) انجام می شود.
منظور ما از مکرر ، تقریباً به دفعات پست های اینستاگرامی سلبریتی ها است!
زمان هایی وجود دارد که بازار فارکس بی ثبات است و قیمت ها به سرعت در حال تغییر هستند. از آنجا که اسپردها ثابت شده اند ، کارگزار نمی تواند برای تعدیل شرایط فعلی بازار ، اسپرد را افزایش دهد.
بنابراین اگر می خواهید معامله ای را با قیمت مشخص وارد کنید ، کارگزار معاملات را “مسدود” می کند و از شما می خواهد قیمت جدید را بپذیرید.
پیام تقاضا در بستر معاملاتی شما ظاهر می شود و به شما اطلاع می دهد که قیمت منتقل شده است و از شما می پرسد آیا مایلید آن قیمت را بپذیرید یا خیر. این تقریباً همیشه قیمتی بدتر از قیمتی است که شما سفارش داده اید.
لیز خوردن محاسبه هزینه Spread مشکل دیگری است. وقتی قیمت ها سریع پیش می روند ، کارگزار قادر به حفظ یک اسپرد ثابت نیست و قیمتی که در نهایت پس از ورود به یک معامله به پایان می رسید کاملاً متفاوت از قیمت در نظر گرفته شده برای خرید خواهد بود.
لیز خوردن مانند زمانی است که شما موافقت می کنید که با آن دختر یا پسر ملاقات کنید و متوجه شوید که شخص محاسبه هزینه Spread مقابل شما اصلا شبیه عکس خود نیست.
اسپردهای متغیر در فارکس چیست؟
همانطور که از نامش پیداست ، اسپردهای متغیر همیشه در حال تغییر هستند. با اسپرد متغیر ، تفاوت قیمت پیشنهادی و پیشنهادی جفت ارز به طور مداوم در حال تغییر است.
اسپردهای متغیر توسط کارگزاران میز غیر معاملاتی ارائه می شود. کارگزاران میز غیر معاملاتی قیمت جفت ارزی خود را از ارائه دهندگان نقدینگی متعدد دریافت می کنند و این قیمت ها را بدون دخالت میز معاملاتی به معامله گر منتقل می کنند.
این بدان معنی است که آنها هیچ کنترلی بر اسپردها ندارند. و اسپردها بر اساس عرضه و تقاضای ارزها و نوسانات کلی بازار تشدید خواهند شد .به طور معمول ، در هنگام انتشار اطلاعات اقتصادی و همچنین سایر دوره هایی که نقدینگی در بازار کاهش می یابد (مانند تعطیلات و هنگام شروع آخرالزمان. ) ، اسپرد گسترش می یابد.
به عنوان مثال ، ممکن است بخواهید EURUSD را با گسترش 2 پیپ خریداری کنید ، اما درست زمانی که می خواهید روی خرید کلیک کنید ، گزارش بیکاری ایالات متحده منتشر می شود و اسپرد به 20 پیپ می رسد!
و ممکن است اسپرد زمانی که ترامپ به طور تصادفی در مورد دلار آمریکا توییت کرد (زمانی كه هنوز رئیس جمهور بود )گسترش می یافت.
مزایای معامله با اسپردهای متغیر چیست؟
اسپردهای متغیر رکوع های رد شده را از بین می برند. این به این دلیل است که تغییر در عوامل اسپرد در تغییرات قیمت به دلیل شرایط بازار تاثیر دارند.
(اما فقط به این دلیل که تقاضای دریافت مجدد نخواهید داشت ، به این معنی نیست که لغزش را تجربه نخواهید کرد.)
معاملات فارکس با اسپرد متغیر قیمت گذاری شفاف تری را نیز فراهم می کند ، به ویژه هنگامی که فکر می کنید دسترسی به قیمت از طریق ارائه دهندگان نقدینگی متعدد معمولاً به معنای قیمت گذاری بهتر به دلیل رقابت است.
معایب معاملات با اسپردهای متغیر چیست؟
اسپردهای متغیر برای معاملات مرحله مرحله ایده آل نیستند. اسپردهای گسترده می توانند به سرعت سودهایی را که کم کم بدست می آید ، از دست بدهد.
اسپرد متغیر برای معامله گران خبر به همان اندازه بد است. اسپرد ممکن است به حدی گسترده شود که آنچه به نظر سودآور می رسد در یک چشم بر هم زدن به یک سوددهی تبدیل شود.
اسپرد ثابت در مقابل اسپرد متغیر : کدام یک بهتر است؟
این سوال که کدام گزینه بین اسپردهای ثابت و متغیر بهتر است ، به نیاز معامله گر بستگی دارد.
- معامله گرانی وجود دارند که ممکن است اسپردهای ثابت را بهتر از استفاده از کارگزاران اسپرد متغیر بدانند. عکس این مسئله ممکن است در مورد سایر معامله گران نیز صادق باشد.
- به طور کلی ، معامله گرانی که حساب کمتری دارند و کمتر معامله می کنند ، از قیمت گذاری ثابت اسپرد بهره مند می شوند و معامله گرانی که حساب بزرگتری دارند و در ساعات اوج بازار (وقتی شدیدترین اسپردها هستند) به طور مداوم معامله می کنند ، از اسپردهای متغیر سود می برند.
- معامله گرانی که خواهان اجرای سریع معامله هستند و باید از رد درخواست ها اجتناب کنند ، می خواهند با اسپرد متغیر معامله کنند.
اسپرد، هزینه ها و محاسبات
اکنون که می دانید اسپرد چیست و دو نوع مختلف اسپرد کدامند ، باید یک چیز دیگر را هم بدانید:
نحوه ارتباط اسپرد با هزینه های واقعی معامله
محاسبه آن بسیار آسان است و تمام آنچه شما نیاز دارید دو چیز است:
- مقدار هر پیپ
- لات های معاملات شما
بیایید به یک مثال نگاه کنیم …
- در قیمت بالا ، شما می توانید EURUSD را با قیمت 1.35640 خریداری کنید و EURUSD را با قیمت 1.35626 بفروشید.
- این بدان معناست که اگر شما می خواهید EURUSD را بخرید و بلافاصله آن را ببندید ، منجر به از دست دادن 1.4 پیپ می شود.
برای پی بردن به هزینه کل ، هزینه هر پیپ را در لات های معاملات ضرب می کنید. بنابراین اگر مینی لات (10 هزار واحد) معامله می کنید ، ارزش هر پیپ 1 دلار است ، بنابراین هزینه معامله شما برای باز کردن این معامله 1.40 دلار است.
هزینه پیپ خطی است. این بدان معنی است که شما باید هزینه هر پیپ را لات های معاملاتی خود ضرب کنید .اگر اندازه پوزیشن خود را افزایش دهید ، هزینه معامله شما که در بازتاب منعکس می شود نیز افزایش می یابد.
به عنوان مثال ، اگر اسپرد 1.4 پیپ باشد و 5 مینی لات معامله کنید ، هزینه معامله شما 7.00 دلار است.
اسپرد خرید و فروش (Bid-Ask Spread)
اسپرد به انگلیسی (Spread) در مالی و اقتصاد ممکن است چندین معنای مختلف داشته باشد. با این حال، اساسا به معنی تفاوت بین دو قیمت، دو نرخ یا دو بازده است.
یکی از متداولترین شرایطی که عبارت “اسپرد” به کار برده میشود، برای اشاره به تفاوت بین قیمت خریدار و قیمت فروشنده است که به آن اسپرد قیمت خرید و فروش (Bid-Ask Spread) میگویند. قیمت مربوطه میتواند قیمت اوراق بهادار، اوراق مشارکت، کالا یا هر دارایی دیگری باشد.
ممکن است اسپرد به تفاوت قیمت سفارشاتی که معاملهگران در بازار ارسال کردهاند نیز اطلاق شود. شکاف بین یک موقعیت خرید و یک موقعیت فروش در قرارداد آتی یا بازار ارز، یکی دیگر از شرایطی است که واژه اسپرد به کار برده میشود. بنابراین اسپرد پیشنهاد خرید و درخواست فروش، "تفاوت بین قیمت پیشنهادشده توسط خریدار برای خرید یک دارایی و قیمت درخواست شده توسط فروشنده برای فروش همان دارایی است".
"اسپرد پیشنهاد خرید و درخواست فروش" که بطور اختصار، اسپرد خرید-فروش مینامیم در واقع تفاوت بین این دو قیمت است:
بالاترین قیمتی که یک خریدار حاضر است بابت خرید دارایی پرداخت کند
و
پایینترین قیمتی که یک فروشنده برای فروش دارایی درخواست کرده است
شخصی که قصد فروش دارایی دارد، قیمت پیشنهادی خریدار را دریافت میکند و شخصی که قصد خرید دارد، باید قیمت درخواست شده توسط فروشنده را ببیند.
در تعهد پذیره نویسی، اسپرد میتواند تفاوت بین مقدار پرداخت شده به منتشرکننده اوراق بهادار و قیمت پرداخت شده توسط سرمایهگذار برای خرید آن اوراق بهادار باشد.
در وام دادن، اسپرد میتواند به معنای نرخی باشد که وامگیرنده بالاتر از معیار بازدهی پرداخت میکند تا وام را بدست آورد. بطور مثال اگر نرخ بهره اصلی 15 درصد باشد و وامگیرنده یک وام 18 درصدی بگیرد، اسپرد در این شرایط 3 درصد خواهد بود.
فاکتورهای زیر روی این اسپرد تاثیرگذار هستند:
عرضه یا “میزان شناوری”:
تعداد کل سهام یا دارایی که برای معامله در دسترس است. در بورس تهران با نام سهام شناور شناخته میشود. عرضه یک سهم در واقع نشان دهنده میزان شناوری آن سهم میباشد. هرچه سهم شناورتر باشد یعنی عرضه بیشتری دارد. این عرضه زمانی که بیشتر باشد مسلماً قیمت فروش کاهش پیدا میکند و میتواند باعث ایجاد گپ اسپرد شود؛ اما نمیتوان به تنهای در این مورد تصمیم گرفت.
تقاضا و میزان علاقه به یک سهام یا دارای:
به طور کلی اگر تقاضای یک سهم افزایش پیدا کند یعنی سهم بیشتر مورد توجه بازار قرار دارد و این موضوع میتواند باعث شود که اسپرد کاهش داشته باشد اما این یک احتمال است و باید دید که نظر بروکر دراینباره چیست و او چه پاسخی به اسپرد چیست میدهد.
کل فعالیت معاملاتی در آن سهام یا دارایی:
احتمالاً شاید از خود میپرسید که مگر ممکن است به جز عرضه و تقاضا فاکتور دیگری در یک سهم دخیل باشد. بله. نمونه بارز این فاکتورها را میتوان حجمهای معاملاتی دانست. هرچه حجم معاملات افزایش داشته باشد یعنی معامله گران بیشتری در سهم حضور دارند. از این رو بروکر برای اذیت نکردن آنها و جذب مخاطب بیشتر به این سهم سعی میکند گپ اسپرد را کوچکتر کند تا سود کمتر در تعداد معاملات خیلی بیشتر به دست بیاورد.
برای بازارهایی مانند قراردادهای آتی، اختیار معامله، جفت ارزها و سهام، اسپرد خرید-فروش تفاوت بین سفارش خرید و سفارش فروش ارسال شده است.
یکی از کاربردهای اسپرد، سنجش نقدشوندگی در بازار و محاسبه هزینه معاملات است. برای مثال اگر قیمت پیشنهادی خرید برای یک سهام 255 تومان و قیمت درخواستی فروشنده 260 تومان باشد، اسپرد در این شرایط 5 تومان خواهد بود.
هر چقدر اسپرد کمتر باشد، نشاندهنده نقدشوندگی بیشتر و هزینه معاملات کمتر است. هزینه معاملات کمتر از این لحاظ که اگر خریدار پس از خرید بخواهد فورا سهام خود را بفروشد، زیان بالایی بابت تفاوت قیمت خرید و فروش متحمل نمیشود.
دیدگاه شما