نمودار کندل استیک

آموزش جامع الگوی کندل استیک در بورس

در بازار بورس، ابزارهای مختلفی هستند که با استفاده از آنها می‌توان تحلیل مناسبی از روند بازار سهام داشت. الگوی کندل استیک، یکی از روش‌های پر کاربرد در تشخیص روند سهم در بورس به حساب می‌آید. با استفاده از این الگو در تحلیل تکنیکال، روند صعودی و یا نزولی بودن انواع سهام را تشخیص می‌دهیم نمودار کندل استیک و از آن برای نحوه معاملات منطقی و حساب شده، بهره می‌بریم. درک صحیح و شناخت کافی از فرآیند الگوی کندل استیک به ما کمک می‌کند تا عملکرد بهتری در معامله سهام داشته باشیم به همین منظور در این مقاله سعی خواهیم کرد تا با انواع الگوی کندل استیک آشنا شویم و مطالبی که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:

• کندل استیک و نمودار شمعی چیست
• بخش‌های کندل استیک
• قیمت آغازین (open)
• قیمت پایانی (close)
• بالاترین قیمت در بازه زمانی (High)
• پایین ترین قیمت در بازه زمانی (Low)
• آموزش الگوی کندل استیک در تحلیل تکنیکال
• انواع الگوی کندل استیک
• الگوی هارامی
• الگوی دوجی
• الگوی چکش
• الگوی ستاره صبحگاهی
• الگوی ستاره شامگاهی
• سیگنال خرید با استفاده از الگوی کندل استیک

کندل استیک یا نمودار شمعی چیست؟

هر سهم پس از معامله در روز، قیمت‌ها و نوسانات مختلفی را ثبت می‌کند که در قالب عدد در نمودار قیمتی مشخص می‌شود. نمودار قیمتی سهام، می‌تواند به شکل خطی، میله‌ای و شمعی نمایش داده شود.

به نمودار شمعی سهم، نمودار کندل استیک می‌گوییم که به معنی شمعدان می‌باشد. کندل قیمتی در نمودار، داده‌های قیمت سهام در بازه‌های زمانی مختلف را به تحلیلگران ارائه می‌دهد تا بر مبنای آن بتوانند حرکت سهم را بررسی کنند. کندل در نمودار به دو رنگ سبز و قرمز مشخص می‌شود. کندل سبز نشان از صعودی بودن روند قیمتی سهم در طی روز و کندل قرمز نشان از نزولی بودن قیمت سهم در طی روز می‌باشد.

بخش‌های کندل استیک

نمودار شمعی از دو بخش بدنه اصلی و سایه تشکیل شده است. بدنه اصلی شمع نشان‌دهنده قیمت آغاز و پایان معامله است و بخش دیگر شامل دو خط است که به آن سایه می‌گوییم. کندل قیمت در طی روز، چند داده قیمتی مثل قیمت شروع معامله، قیمت پایانی سهم، بالاترین قیمت و پایین ترین قیمت را ثبت می‌کند. اگر قیمت سهم در پایان معامله بالاتر از قیمت آغازین سهم باشد، کندل صعودی و برعکس اگر قیمت سهم در پایان معامله پایین تر باشد، کندل نزولی خواهیم داشت.

بدنه و سایه کندل می‌تواند بلند یا کوتاه باشد. این کاملاً بستگی به قیمت‌های ثبت شده در روز دارد. اگر نوسانات قیمتی کم باشد بدنه و سایه کندل، کوتاه‌تر و در صورتی که نوسانات قیمت سهم زیاد باشد، بدنه و سایه کندل، بلندتر می‌باشند.

قیمت آغازین (open)

قیمتی است که در شروع معامله در روز ثبت می‌شود و جزئی از بدنه کندل را تشکیل می‌دهد.

قیمت پایانی (close)

قیمتی است که در پایان معاملات ثبت می‌شود و جزئی از بدنه کندل به شمار می‌رود.

بالاترین قیمت در بازه زمانی (High)

بالاترین قیمتی که سهم در طول روز ثبت کرده است را در این قسمت می‌بینیم و جزئی از سایه کندل می‌باشد.

پایین‌ترین قیمت در بازه زمانی (Low)

پایین ترین قیمتی که سهم در طول روز ثبت کرده است را در این قسمت می‌بینیم و جزئی از سایه کندل می‌باشد.

آموزش الگوی کندل استیک در تحلیل تکنیکال

در تحلیل تکنیکال، نمودار شمعی به راحتی قابل مشاهده است همین‌طور می‌تواند نوسانات قیمتی سهم را به صورت تصویری در ذهن ما نگه دارد. برای هر سهم می‌توان نمودار مخصوص به آن را تحلیل کرد. الگوهای کندل استیک در تحلیل تکنیکال بسیار کاربردی هستند. با استفاده از این الگوها می‌توان روند سهم را چه به صورت صعودی و چه نزولی، پیش بینی کرد. برخی از این الگوها احتمال افزایش قیمتی و برخی دیگر احتمال ریزش قیمتی در سهم را بالا می‌برند. برای همین شناخت کافی از نمودار کندل استیک الگوهای کندل استیک نقش تاثیرگذاری در تحلیل نمودار سهم دارند. بر مبنای آنها می‌توان نقاط ورود به سهم و خروج از سهم را شناسایی کرد. برای آموزش الگوی کندل استیک بهتر است با انواع الگوهای کندلی آشنا شویم. الگوهای کندلی این امکان را به ما می‌دهند تا ذهنیت معامله گران در روز را بررسی کنیم و قدرت خریداران و فروشندگان را برای هر سهم مورد ارزیابی قرار دهیم و طبق آن معاملات خود را پیش ببریم.

انواع الگوی کندل استیک

در ادامه با انواع الگوی کندل استیک آشنا می‌شویم:

الگوی ماروبوزو

در الگوی مارابوزو، سایه بالایی و پایینی دیده نمی‌شود به این معنی است که پایین‌ترین قیمت روز برابر با قیمت باز شدن و بالاترین قیمت روز با قیمت بسته شدن سهم برابر است. الگوی کندل استیک ماروبزو مشکی دارای یک روند نزولی در بورس می‌باشد و همچنین الگوی ماروبزو سفید، نشان‌دهنده روند صعودی در طی روز است. وقتی روند نزولی در پیش باشد، نشان از فشار زیاد فروش در طول روز و زمانی که روند صعودی باشد، نشان از فشار زیاد خرید در طول روز است.

الگوی دوجی

زمانی که قیمت باز شدن و بسته شدن سهم در طی یک روز، با هم برابر باشند و هیچ نوسان قیمتی رخ ندهد، بدنه کندل به شکل یک خط در میاید. به این الگو، الگوی دوجی گفته می‌شود که معمولا با یک خط نازک در نمودار دیده می‌شود.

الگوی چکش

این الگو نیز در بین معامله گران بورس دارای اهمیت بالایی می‌باشد. در الگوی چکش، بدنه کندل در قسمت بالای کندل استیک دیده می‌شود و سایه بالایی کندل وجود ندارد و سایه پایینی کندل، چند برابر بلندتر از بدنه کندل می‌باشد. این الگو معمولا بعد از یک روند نزولی در نمودار دیده می‌شود. در صورت مشاهده شدن این الگو، می‌توان منتظر افزایش خریدار در سهم شد و بعد اقدام به خرید سهم کرد.

الگوی چکش معکوس نیز وجود دارد با این تفاوت که بدنه کندل در پایین وجود دارد. سایه بالایی دو برابر کندل می‌باشد و این الگو نیز در انتهای یک روند نزولی دیده می‌شود و نشان می‌دهد که خریداران وارد بازار شده‌اند و قیمت را افزایش داده‌اند ولی قدرت چندانی نداشته‌اند و همچنین فروشندگان توانسته‌اند قیمت را کاهش دهند.

الگوی هارامی

از جمله الگوهای دو کندلی در نمودار می‌باشد که یک کندل بزرگ‌تر در کندل یک کندل کوچک‌تر قرار می‌گیرد. به کندل بزرگ‌تر، مادر و به کندل کوچک‌تر، فرزند گفته می‌شود. در الگوی هارامی، رنگ دو کندل معمولاً باهم متفاوت هستند. به شکلی که کندل قرمز، نشان از نزولی بودن روند سهم در روز و کندل سبز، صعودی بودن روند سهم در روز می‌باشد. در الگوی کندل استیک هارامی توقف یا کند شدن و خنثی شدن روند سهم از احتمالات موجود بعد از دیده شدن در نمودار می‌باشد.

الگوی ستاره صبحگاهی

این الگو جزو الگوهای سه شمعی کندل استیک می‌باشد. در الگوی ستاره صبحگاهی سه کندل با اندازه های مختلف کنار هم قرار می‌گیرند. به این شکل که کندل اولی با بدنه بلند و نزولی، کندل وسط با بدنه کوتاه و کندل سوم، با بدنه متوسط و صعودی دیده می‌شود. این حالت نشان‌دهنده صعود قیمت بوده و به معنی قدرت فشار خرید در بازار است و زور فروشندگان به اندازه کافی نبوده است.

لازم به ذکر است که اگر کندل وسطی به شکل دوجی در بیاید، به آن الگوی ستاره صبحگاهی دوجی می‌گوییم.

الگوی ستاره شامگاهی

این الگو نیز همانند الگوی قبل از سه کندل تشکیل شده است با این تفاوت که شکل‌گیری این الگو به شکلی است که در انتهای یک روند صعودی دیده می‌شود و معمولاً احتمال شروع نزول قیمتی در نمودار را می‌دهد. الگوی ستاره شامگاهی با یک کندل بلند صعودی شکل می‌گیرد و کندل وسط با بدنه کوتاه و در انتها کندل سوم با کندل متوسط نزولی کنار هم قرار می‌گیرند.

الگوی سه کلاغ سیاه

این الگو نیز جزو الگوهای سه کندلی محسوب می‌شود. زمانی که نمودار کندل استیک سه کندل قیمتی نزولی پشت سر هم قرار می‌گیرند، احتمال ریزش قیمتی و شروع یک روند نزولی در سهم افزایش پیدا می‌کند.

الگوی سه سرباز سفید

این الگو دقیقا برعکس الگوی قبلی عمل می‌کند. به این شکل که سه کندل صعودی تقریبا یکسان، پشت سر هم قرار می‌گیرند. در این الگو، خبر از قدرت خریداران در سهم می‌دهد و به احتمال بسیار زیاد، روندی صعودی در سهم به وجود می‌آید و پس از کندل سوم سیگنال خرید صادر می‌شود.

سیگنال خرید با استفاده از الگوی کندل استیک

همان طور که بررسی کردیم، هر کندل قیمتی در نمودار، دارای اطلاعاتی مثل بالاترین قیمت، قیمت بازگشایی و قیمت پایانی می‌باشد که باعث می‌شود معامله گران نسبت به آنها از وضعیت معامله سهام اطلاع داشته باشند. در هر روزی که کندل قیمتی ایجاد می‌شود، می‌بایست با کندل‌های روز قبل مقایسه شود تا در مورد خرید سهم تصمیم درستی گرفته شود. بهترین زمان برای بررسی کندل‌های قیمتی، یک ساعت اول معامله و ساعت پایانی معامله است چرا که بیشتر حجم سفارش‌ها در این زمان‌ها رخ می‌دهد. سیگنال‌های نمودار با توجه به الگوهای کندل استیک صادر می‌شوند. در اینجا تشخیص و شناسایی روند نمودار بر اساس الگوها بسیار حائز اهمیت است.

در الگوهایی که نشان از قدرت خریداران است، سیگنال خرید صادر می‌شود. یکی از الگوهایی که می‌تواند این امکان را فراهم کند، زمانی است که یک کندل سبز مثبت، بعد از یک کندل قرمز منفی، به وجود می‌آید. در این حالت، حداقل قیمتی کندل سبز از حداکثر قیمتی کندل قرمز، بالاتر است و این نشان دهنده وجود قدرت خریدار از دیروز تا به امروز است و می‌تواند نشان از یک سیگنال خرید در نمودار کندل استیک باشد. همچنین هنگامی که سایه کندل صعودی در همپوشانی سایه کندل نزولی روز قبل قرار داشته باشد، همچنان سیگنال خرید به قوت خود باقی می‌ماند.

الگوهایی که در بخش قبل بررسی کردیم در تشخیص سیگنال خرید بسیار مهم هستند به عنوان مثال، در صورت مشاهده کردن الگوی چکش در نمودار می‌توان به یک سیگنال خرید بالقوه فکر کرد، چرا که در این حالت قیمت پایانی سهم برابر با بالاترین قیمت در روز می‌شود و نشان از قدرت خریداران در پایان معاملات است و می‌تواند نشانه مثبتی از روند سهم داشته باشد.

جمع‌بندی

تحلیلگران بازار برای بررسی روند سهم و پیش بینی روند آتی آن، از نمودار کندل استیک نمودار کندل قیمتی استفاده می‌کنند که داده‌های قیمت در روز را در خود ثبت می‌کند. الگوهای کندل استیک از الگوهای تک شمعی، دو شمعی یا سه شمعی تشکیل می‌شوند که در تحلیل سهم، تشخیص روند بعدی سهم و سیگنال خرید یا فروش، نقش بسیار مهمی دارند. در این مقاله سعی کردیم تا انواع این الگوهای کندل استیک را معرفی و بررسی کنیم. هر یک از این الگوها کاربرد خاصی در تحلیل نمودار دارند. کسب مهارت و آگاهی بیشتر و آموزش‌های لازم در این خصوص اهمیت زیادی دارد.

به همین منظور کارگزاری اقتصاد بیدار با بهره بردن از کارشناسان و تحلیلگران خبره بازار آماده ارائه خدمات آموزشی خود به علاقه مندان این حوزه است و برای اطلاعات بیشتر با دفاتر یا سایت کارگزاری در ارتباط باشید.

کندل استیک چیست؟

کندل استیک (نمودار شمعی) یک نوع نمودار قیمت است که ابزاری عالی و کارآمد برای بررسی و تخمین وضعیت آینده بازار، در تحلیل تکنیکال به شمار می رود. آموزش استفاده از کندل استیک، به عنوان یک روش تحلیلی کارآمد، یکی از مهمترین مباحثی است که در دوره تحلیل تکنیکال مجتمع فنی نیاوران، به آن پرداخته می شود.

بطور کلی، در بازار سرمایه اظهار نظر و ارائه پیش بینی درباره هر سهم، نیازمند تحلیل و بررسی قیمت ها است و ارائه این تحلیل ها، تنها با استفاده از نمودارها ممکن می باشد. برای این منظور نمودارهای مختلفی وجود دارد که هر کدام روش و عملکرد خاص خود را دارد.

نمودارهای قیمتی، دارای سه روش نمایش شناخته شده و مشهور، به نام های روش میله ای، روش خطی و روش شمعی هستند. برای آشنایی با نمودار شمعی یا کندل استیک، ابتدا باید شیوه عملکرد دو روش دیگر را بدانید. در ادامه به بررسی و تشریح دو روش میله ای و خطی پرداخته و سپس به نمودار شمعی می پردازیم.

روش نمایش میله ای در نمودار قیمت

این روش نمایش، دارای چهار قسمت است که در این قسمت ها، قیمت آغازین یا Open، بیشترین قیمت سهم در یک بازه معاملاتی یا High، کمترین قیمت سهم در یک بازه معاملاتی یا Low و قیمت پایانی یا Close نمایش داده می شود.

در این نمودار، اطلاعات روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه به شکل میله های جداگانه، نشان داده می شود و هر یک از میله ها، بیانگر معاملات همان روز، هفته یا ماه مربوط به سهام است. اطلاعات هر میله، شامل اطلاعات خرید و فروش بازه معاملاتی می باشد، به نحوی که خط سمت راست میله، قیمت آغازین و خط سمت چپ، قیمت پایانی را نشان می دهد. بیشترین و کمترین قیمت ها نیز در بالا و پایین میله نمایش داده می شود. بدین ترتیب هر گاه که قیمت آغازین از قیمت پایانی کمتر باشد، نمودار صعودی و مثبت بوده و برعکس، هر گاه که قیمت آغازین بیشتر از قیمت پایانی باشد، نمودار نزولی و منفی خواهد بود.

نمودارهای میله ای اگر چه می توانند صعود و نزول قیمت ها را ار ابتدا تا انتها نشان دهند، اما در ارائه الگوهای تغییر قیمت ها ناموفق بوده اند.

روش نمایش خطی در نمودار قیمت

در روش نمایش خطی، تنها قیمت پایانی یا Close نمایش داده می شود و سایر اطلاعات در آن کاربردی ندارد. به همین سبب این روش نمایش، نمی تواند دورنمای مطلوبی از اطلاعات مورد نیاز در بازه معاملاتی ارائه کند و تنها کاربرد مهم آن، تشخیص شکست سطوح مقاومتی و حمایتی برای تحلیلگران است.

نمودار شمعی

روش نمایش شمعی، نخستین بار توسط ژاپنی ها مورد استفاده قرار گرفت و از آنجا که شکل نمودارها، شباهت بسیاری به شمع داشت، به آن کندل استیک یا نمودار شمعی گفته می شود. در نمودار شمعی یا کندل استیک، از همان اطلاعات روش میله ای استفاده می گردد، با این تفاوت که بخش دیگری به نام بدنه یا body نیز در آن وجود دارد. بدنه، به شکل یک مستطیل و در قسمتی حد فاصل میان قیمت ابتدایی و نهایی قرار دارد. در اینجا نیز کندل صعودی یا کندل نزولی، با استفاده از اختلاف قیمت آغازین و پایانی مشخص می شود.

ماهیت بصری کندل استیک، به نحوی است که به خوبی می تواند نقاط ضعف و کمبودهای نمودارهای خطی و میله ای را پر کرده و بسیار مورد توجه تحلیلگران قرار گیرد. نمودارهای شمعی دارای آرایش ها و الگوهای مختلفی هستند که در ادامه شرح خواهیم داد.

اجزای کندل استیک

کندل استیک یا نمودار شمعی، دارای اجزای مختلفی است که در ادامه به بررسی مختصر هریک خواهیم پرداخت. اما یادگیری تخصصی و کامل تجزیه و تحلیل این اجزا و بکارگیری آن ها در تحلیل های بورسی، قطعا مستلزم حضور در دوره های آموزشی تحلیل تکنیکال و دوره های جامع بورس، مانند دوره بورس مجتمع فنی نیاوران است.

رنگ بدنه نمودار شمعی

در نمودارهای شمعی، رنگ بدنه و همچنین سایه پایین و سایه بالا، اهمیت بسیاری دارد و هر کدام از این موارد، بیانگر شرایط ویژه ای است؛ برای مثال هنگامی که یک نمودار شمعی سفید و توخالی، دارای سایه کوتاهی باشد، به معنی صعودی بودن نمودار و بالاتر بودن قیمت پایانی از قیمت آغازین است و هنگامی که نمودار شمعی، تو پر و یا به رنگ مشکی باشد، به معنای نزولی بودن نمودار و کوچک بودن قیمت پایانی است.

در واقع بدنه، ابزاری برای نشان دادن منفی یا مثبت بودن نمودار است. در نتیجه کندل استیک های صعودی، دارای بدنه تو خالی و کندل استیک های نزولی، دارای بدنه تو پر هستند. سایه نیز بیانگر حداقل و حداکثر قیمت در یک بازه‌ی معاملاتی است.

اندازه بدنه نمودار شمعی

علاوه بر رنگ بدنه، اندازه بدنه نیز در کندل استیک ها دارای اهمیت است. هر چقدر که بدنه بزرگ تر باشد، نشانگر قدرت بیشتر خریداران یا فروشندگان در بازار بورس خواهد بود.

برای تشخیص این امر که این بدنه بزرگ، بیانگر قدرت بالای خریدار است یا فروشنده، باید مجددا به رنگ بدنه توجه کرد؛ رنگ سفید یا توخالی بدنه نمودار شمعی، نشان دهنده قدرت بالای خریداران می باشد و بر عکس، بدنه توپر یا تیره رنگ و بزرگ، قدرت بالای فروشندگان را نشان می دهد.

کندل سفید در محدوده حمایت و کندل تیره در محدوده مقاومت نیز به ترتیب بیانگر صعود قیمت و افت قیمت ها خواهد بود. بنابراین بالاتر بودن قیمت پایانی از قیمت آغازین و صعودی بودن نمودار، منجر به تیره شدن بدنه و قدرت فروشندگان خواهد شد. در مقابل، پایین تر بودن قیمت نهایی از قیمت ابتدایی، منجر به نزولی شدن نمودار و قدرت خریداران خواهد شد.

سایه نمودار شمعی

همانگونه که گفته شد، سایه ها بیانگر بیشترین و کمترین قیمت روز در بورس هستند. بنابراین در صورتی که قیمت ابتدایی سهم و قیمت پایانی، با بیشترین و کمترین قیمت سهم برابر باشند، سایه ای در نمودار تشکیل نخواهد شد.

در کندل استیک، توجه به این نکته که سایه در بالای نمودار قرار دارد یا در پایین، بسیار حائز اهمیت است. سایه های بلند نیز نشان دهنده انجام معاملات سهم در خارج از قیمت ابتدایی و نهایی می باشند. با این اوصاف می توان گفت که اگر سایه بالایی در نمودار شمعی بلند باشد، بیانگر قدرت خریداران است؛ زیرا منجر به افزایش قیمت سهم شده است. با این حال، همچنان می تواند بیانگر فروشندگان خیلی قوی نیز باشد؛ چرا که منجر شده که سهم در محدوده قیمت پایانی بسته شود.

در مقابل، بلند بودن سایه پایینی نیز نشانگر قدرت بالای فروشندگان است؛ زیرا منجر به کاهش قیمت سهم می گردد و همچنان می تواند نشان دهنده خریداران خیلی قوی نیز باشد؛ زیرا قیمت در محدوده ابتدای بسته شده است.

9 الگوی کندل استیک

نمودارهای شمعی دارای دو الگوی کلی ادامه دهنده یا بازگشتی هستند که هر کدام از این دو نیز انواع مختلف دارند. الگوهای ادامه دهنده بیانگر ادامه مسیر بازار سرمایه هستند و تا زمانی که قیمت نهایی بالاتر یا پایین تر بماند، روندها صعودی یا نزولی باقی خواهد ماند.

اما الگوهای بازگشتی، نشان دهنده تغییر در روند بازار سرمایه اند. الگوهای بازگشتی کندل استیک نیز دو نوع خرسی و گاوی دارند که نوع نخست، بیانگر بازگشت روند نزولی و نوع دوم، بیانگر بازگشت روند صعودی است. نمودارهای شمعی با توجه به شیوه آرایش و اندازه اجزای مختلف، دارای نام ها و عملکردهای متفاوتی هستند که در ادامه شرح خواهیم داد:

1- الگوی کندل استیک مارابوزو

کندل مارابوزو یک الگوی دو شمعی است با بدنه ای بسیار بلند و بدون سایه که به شکل قاطعانه ای، قدرت عاملان صحنه سرمایه گذاری را نشان می دهد. هنگامی که هر دو نمودار شمعی کندل مارابوزو سفید و تو خالی باشند، به آن مارابوزو گاوی گفته می شود و بیانگر قدرت خریداران است. نمودارهای تیره و تو پر نیز بیانگر قدرت فروشندگان بوده و مارابوزو خرسی نام دارد.

2- الگوی کندل استیک دوجی

کندل دوجی دارای سایه های بسیار بلند و بدنه بسیار کوتاه است که نمایشگری برای حالت تعادل و موازنه میان خریداران و فروشندگان در بازار سرمایه می باشد. به عبارت دیگر، این کندل، حالاتی از بی تصمیمی و تردید را در بازار سهم ها نشان می دهد و معمولا در پایان روندها به وقوع می پیوندد.

کندل دوجی صلیب: نمودار دوجی با پایه بلند، نشانگر قدرت خریدار و فروشنده است و شکلی شبیه به یک صلیب دارد.

کندل دوجی سنجاقک: نمودار دوجی سنجاقک، فشار خرید در برابر عرضه سنگین را نشان می دهد و شکلی شبیه به حرف T دارد.

کندل دوجی سنگ قبر: دوجی سنگ قبر، با اشاره به فشار فروش سنگین در برابر تلاش خریداران، شکلی دقیقا بر عکس دوجی سنجاقک را نشان می دهد و به حالت T برعکس می باشد.

کندل دوجی چهار قیمت: دوجی چهار قیمت نیز با شکل یک خط افقی صاف، بیانگر صف خرید یا فروش است و در بازارهای دارای دامنه نوسانات بسیار، به وقوع می پیوندد.

3- الگوی کندل استیک فرفره

نمودار شمعی فرفره نیر مانند نمودار دوجی حکایت از بی تصمیمی در بازار سرمایه دارد، اما بر خلاف نمودار دوجی، دارای بدنه بلندتری است. نمودار فرفره ای، شکلی شبیه به صلیب، با خط افقی پهن تر دارد و رنگ قرمز یا سبز آن، بیانگر منفی یا مثبت بودن نمودار است.

4- الگوی کندل استیک هارامی

این کندل که از دو نمودار با رنگ های متضاد تشکیل می‌شود، در زبان ژاپنی به معنای باردار است. به همین سبب شمع اول را کندل مادر و شمع دوم را کندل بچه می ‌نامند. از آنجا که مادر آنچه را که باردار باشد به دنیا خواهد آورد، در این الگو نیز شمع دوم (مادر) نشانگر روند پیش رو می باشد.

هارامی اگر چه یک الگوی برگشتی ۱۰۰ درصد نیست و بیشتر به معنای پایان روند حاکم است، اما نتیجه نهایی آن مشخص نبوده و بستگی به بازار سهام دارد. وجود نمودار هارامی در بازار، بیانگر آشفتگی است. در نمودار هارامی، عموما بدنه شمع دوم از بدنه شمع اول کوچک ‌تر می باشد و به نوعی در دل شمع اول قرار می گیرد. در هارامی صعودی، شمع ها دارای رنگ متضاد اند، به نحوی که یکی تیره و دیگری روشن است.

5- الگوی کندل استیک هیکن آشی

این کندل در لغت به معنای کندل میانگین است و عموما برای پیش بینی روند، مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین یک استراتژی میان مدت محسوب می شود. از آنجا که هیکن آشی قیمت میانگین را نشان می دهد، این قیمت عموما با قیمت مبادله در بازار متفاوت است.

در این نمودار، کندل های سبز و بدون سایه پایین، نشان از روند صعودی دارند و در مقابل، کندل های قرمز بدون سایه بالایی، روند نزولی را نشان می دهند.

6- الگوی کندل استیک پوشا مثبت و منفی

الگوی پوشا یکی از الگوهای بازگشتی است که دو حالت مثبت و منفی دارد. الگوی پوشا مثبت در پایان روند نزولی واقع می شود و نشان دهنده تغییر روند به سمت صعودی است. در مقابل، الگوی پوشا منفی در انتهای روند صعودی قرار می گیرد و نشان از تغییر روند به سمت روند نزولی دارد. الگوهای پوشا معمولا به عنوان مکمل در کنار سایر الگوها برای تحلیل مورد استفاده قرار می گیرند.

7- الگوی کندل استیک مرد دارآویز

نام گذاری الگوی مرد دارآویز به دلیل شکل ظاهری آن که شبیه به فردی به دار آویخته شده است، انجام شده و یک بدنه مربعی کوچک و سایه بلند پایینی دارد. این الگو نشان دهنده اخطار اتمام روند در روندهای صعودی است. رنگ تیره یا قرمز این الگو، نشان از پایین بودن قیمت پایانی نسبت به قیمت ابتدایی دارد.

8- الگوی کندل استیک چکش

الگوی چکش یکی از الگوهای تک شمعی است که در طی یک روند نزولی ایجاد می شود و یک محدوده حمایتی برای برگشت روند و پایان روند نزولی به وجود می آورد. ساختار این الگو نیز مانند الگوی مرد دارآویز، یک بدنه کوچک در بالا دارد.

9- الگوی کندل استیک ستاره ثاقب

ستاره ثاقب یکی از الگوهای نزولی و از دسته الگوهای دوجی می باشد؛ در حالی که سایه بالایی بسیار بلندی در مقایسه با بدنه دارد. این الگو عموما برگشت را نشان می دهد و حاکی از آغاز ریزش قیمت است.

استراتژی کندل استیک

برای به کارگیری استراتژی کندل استیک در معاملات بورسی، باید بدانید که هر کدام از الگوهای ذکر شده را چگونه در معاملات مورد استفاده قرار دهید. در اینجا به نحوه معامله با هر یک از الگوهای ذکر شده اشاره خواهیم کرد.

کندل استیک یا نمودار شمعی ژاپنی چیست و انواع آن کدامند؟

کندل استیک (Candlestick) یا نمودار شمعی ژاپنی از مهم‌ترین ابزارها در تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال است و درک درست از آنها لازمه ورود به بازارهای مالی از جمله رمزارزها است. در این راهنمای آشنایی با نمودارهای کندل استیک‌های پایه به شما نشان می‌دهیم که این نمودارها چگونه هستند و اجزای سازنده آنها را توضیح می‌دهیم. همچنین سایر انواع نمودارهای تحلیل کندل استیک‌ها را به صورت خلاصه معرفی می‌کنیم.

نمودارهای کندل استیک چیست؟

نمودارهای کندل استیک یکی از بخش های مهم در تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال است. روشی موثر برای ترسیم حرکت قیمت است که توسط یک تاجر برنج ژاپنی در اوایل ۱۷۰۰ اختراع شد. خواندن دقیق نمودارهای کندل استیک می‌تواند به معامله‌گران در بازار ارز دیجیتال کمک کند تا حرکت بازار را بهتر درک کنند.

نحوه خواندن نمودارهای کندل استیک

کندل استیک فعالیت معاملاتی یک دوره را با نشان دادن چهار نقطه قیمت به صورت خلاصه بیان می‌کند:

• باز شدن (Open): قیمت در ابتدای دوره
• بسته شدن (Close): قیمت در پایان دوره
• بالاترین (High): بالاترین قیمتی که دارایی در آن دوره زمانی به آن رسیده است.
• پایین‌ترین (Low): پایین‌ترین قیمتی دارایی در آن دوره زمانی به آن رسیده است.

دوره زمانی یک نمودار به طور معمول توسط کاربر تعریف می‌شود. هر کندل استیک می‌تواند نشان دهنده یک روز، یک هفته یا یک ماه – یا هر بازه زمانی دیگری که معامله‌گر انتخاب کند- باشد.

بخش‌های نمودار کندل استیک کدامند؟

هر کندل استیک سه قسمت اصلی دارد:

سایه بالایی (Upper Shadow): خط عمودی بین بالاترین قیمت روز و قیمت بسته شدن (در کندل صعودی) یا قیمت باز شدن (در کندل نزولی).

بدنه اصلی (Real Body): فاصله بین قیمت باز شدن و قیمت بسته شدن. این قسمت در کندل به صورت رنگی نشان داده می‌شود.

• بدنه سبز (یا سفید) نشان می‌دهد که قیمت دارایی در معاملات آن روز به سمت بالا حرکت کرده است.
• بدنه قرمز (یا سیاه) نشان می‌دهد که قیمت دارایی پایین‌تر از قیمت ابتدایی (باز شدن) در آن روز بسته شده است.

سایه پایینی (Lower Shadow): خط عمودی بین پایین‌ترین قیمت روز و قیمت باز شدن (در کندل صعودی) یا قیمت بسته شدن (در کندل نزولی).

نحوه تفسیر حرکت قیمت در نمودار کندل استیک

انواع کندل استیک یا نمودار شمعی ژاپنی

دو کندل استیک اصلی وجود دارد که در تصویر بالا نشان داده شده است:

: هنگامی‌که قیمت بسته شدن از قیمت باز شدن بالاتر باشد (معمولاً سبز یا سفید)
• کندل نزولی (Bearish): هنگامی‌که قیمت بسته شدن پایین‌تر از قیمت باز شدن باشد (معمولاً قرمز یا سیاه)

الگوهای کندل استیک

الگوهای کندل استیک ممکن است از یک یا چند کندل تشکیل نمودار کندل استیک شوند. کندل استیک‌ها همچنین می‌توانند الگوی معکوس یا ادامه‌دار را ایجاد کنند.

در زیر با برخی از محبوب‌ترین نمودارهای کندل استیک آشنا می‌شوید:

راهنمای ابزار رایگان تریدینگ ویو (TradingView) به زبان ساده برای تحلیل تکنیکال

آموزش نمودار و کندل استیک بورس

در این کتاب به آموزش کندلهای شمعی (کندل استیک) به همراه تفسیر آنها در بورس پرداخته شده است. و شما با مطالعه آن می توانید، خرید و فروش سهم خود را در بورس راحت تر و حرفه ای تر انجام دهید.

فهرست مطالب:

توضیحات در خصوص یک کندل

الگوهای کندل استیک

شرایط استفاده از کندل استیک ها

بخش های کندل استیک

نحوه کار با الگوهای کندل استیک

انواع الگوهای بدنه در کندل استیک ها

انواع الگوی سایه در کندل استیک ها

تحلیل تکنیکال و الگوی سایه بلند در کندل استیک (Long shadow pattern)

آموزش الگوهای کندل استیک در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی و بورس

الگوی کندل استیک ماروبزو مشکی در تحلیل تکنیکال(Black Marubozu)

الگوی کندل استیک ماروبزو سفید در تحلیل تکنیکال (White Marubozu)

الگوی کندل استیک دوجی در تحلیل تکنیکال(Doji)

الگوی کندل استیک چکش در تحلیل تکنیکال( Hammer)

الگوی کندل استیک چکش معکوس در تحلیل تکنیکال (Inverted Hammer)

الگوی کندل استیک دار آویز در تحلیل تکنیکال (Hanging Man)

الگوی کندل استیک ستاره ثاقب در تحلیل تکنیکال (Shooting Star)

الگوی کندل استیک هارامی در تحلیل تکنیکال(Harami)

الگوی کندل استیک انبرک پایینی در تحلیل تکنیکال(Tweezers Bottom)

الگوی کندل استیک ستاره صبحگاهی در تحلیل تکنیکال (Morning Star)

الگوی ستاره شامگاهی (evening star)

الگوی کندل استیک ستاره صبحگاهی دوجی در تحلیل تکنیکال (Morning Doji Star)

الگوی کندل استیک اینگالف

الگوی کندل استیک سه ستاره صعودی در تحلیل تکنیکال(Bullish Tri-Star)

الگوی پوشای صعودی یا نزولی (Bullish/Bearish Engulfing)

الگوی ابر سیاه (Dark Cloud)

الگوی نفوذی (Piercing)

الگوی کندل استیک کودک رها شده صعودی در تحلیل تکنیکال (Bullish Abandoned Baby)

الگوی شمعی دوجی در تحلیل تکنیکال چیست؟

الگوی کندل استیک رسوخ گر در تحلیل تکنیکال (piercing)

الگوی کندل استیک سه سرباز سفید یا سه مکعب سفید در تحلیل تکنیکال (Three White Soldiers)

الگوی کندل استیک سه کلاغ سیاه در تحلیل تکنیکال (Three Black Crows)

الگوی کندل استیک سه خط حمله در تحلیل تکنیکال (Three Line Strike)

الگوی کندل استیک تاسوکی رو به بالا در تحلیل تکنیکال Upside Tasuki Gap

الگوی کندل استیک تاسوکی رو به پایین در تحلیل تکنیکال (Upside Tasuki)

الگوی کندل استیک ابر تیره در تحلیل تکنیکال (Dark cloud Cover)

الگوی کندل استیک خطوط تفکیک شده در تحلیل تکنیکال (Separating Lines)

الگوی کندل استیک روی خط میله و زیر خط میله در تحلیل تکنیکال (In Neck Line – On Neck Line)

الگوی کندل استیک سه واحد رد شده در تحلیل تکنیکال (Falling Three Methods)

الگوی کندل استیک سه واحد ترقی یافته در تحلیل تکنیکال (Rising Three Methods)

انواع نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال

در این مقاله در مورد انواع نمودار‌های قیمت در تحلیل تکنیکال بحث می‌نماییم. این نمودار‌ها شامل نمودار میله‌ای، خطی و شمعی یا کندل استیک می‌باشند. سرمایه‌گذاران و معامله‌گران برای ورود به بازار‌های مالی نمودار‌های مختلف را تحلیل و بررسی می‌نمایند. در ادامه سه نمودار را بر روی نماد سهام ایران خودرو (خودرو) بررسی می‌نماییم.

نمودار میله‌ای

در نمودار میله‌ای تغییرات قیمت هر روز را توسط یک میله نمایش می‌دهد. نمودار میله‌ای نشان دهنده ۴ قیمت می‌باشد. این ۴ قیمت شامل قیمت باز شدن (Open Price) ، بالاترین قیمت (High Price)، پایین‌ترین قیمت (Low Price) و قیمت بسته شدن (Close Price) می‌باشد. در شکل زیر ۴ قیمت اصلی را بر روی میله‌ی قیمتی نمایش می‌دهیم.

با توجه به شکل بالا، خط کوچکی نمودار کندل استیک که در سمت راست میله قرار دارد نشان‌دهنده قیمت (Close Price) و خط کوچک در سمت چپ میله بیانگر قیمت (Open Price) می‌باشد. با توجه به قرارگیری این خطوط، میله‌ها به صورت نزولی ( کاهشی) و صعودی (افزایشی) تعریف می‌شوند. شکل زیر میله صعودی و نزولی را نشان می‌دهد.

در شکل زیر نمودار قیمتی نماد سهام ایران خودرو (خودرو) را به صورت میله‌ای نشان می‌دهیم.

نمودار خطی

اکثر معامله‌گران بر این باورند که قیمت بسته شدن نسبت به سایر قیمت‌ها اهمیت بالاتری دارد. نمودار خطی تنها بر اساس قیمت (Close Price) رسم می‌شود و ساده‌ٔترین نوع نمودار می‌باشد. به این معنا که از اتصال نقاط مربوط به این قیمت در هر روز این خطوط ترسیم می‌شود. در شکل زیر نمودار قبلی سهام ایران خودرو (خودرو) را به صورت خطی مشاهده می‌کنید.

مقایسه نمودار میله‌ای و خطی

نمودار خطی بررسی کلیات حرکات قیمت است و زمان لحاظ نمی‌شود بنابراین اگر قیمت تغییری نکند نمودار دست‌نخورده باقی می‌ماند. در حالیکه نمودار میله‌ای ترکیبی از قیمت و زمان می‌باشد. به عنوان مثال قیمت‌های هر روز به صورت یک واحد یا یک میله رسم می‌گردد، حتی زمانیکه قیمت تغییری نکند نیز نمودار کندل استیک این کار انجام می‌شود.

نمودار شمعی (کندل استیک)

در حدود یک قرن است که ژاپنی‌ها از نمودار‌ها و تحلیل تکنیکال بهره می‌برند. نمودار‌های شمعی نسخه ژاپنی نمودار‌های میله‌ای هستند. در این نمودار‌ها نیز مشابه نمودار‌های میله‌ای ۴ قیمت که شامل قیمت باز شدن (Open Price) ، بالاترین قیمت (High Price)، پایین‌ترین قیمت (Low Price) و قیمت بسته شدن (Close Price) می‌باشد را نمودار کندل استیک نشان می‌دهند. شکل زیر بیانگر کندل‌های مربوط به نمودار شمعی می‌باشد.

با توجه به شکل فوق می‌توانید علت نامگذاری این نمودار‌ها را درک کنید. آنها تا حدودی شبیه یک شمع و فتیله آن می‌باشند. خط‌های باریک در شکل بالا را سایه (shadow) که بیانگر محدوده نوسان قیمت در طول روز بین پایین‌ترین و بالاترین نقطه می‌باشد، می‌نامیم. قسمت پهن شکل را بدنه (نمودار کندل استیک body) گوییم، که فاصله بین قیمت (Open Price) و (Close Price) می‌باشد. با توجه به نحوه قرار گیری این دو قیمت، کندل‌ها به صورت افزایشی و کاهشی شکل می‌گیرند. شکل زیر نمایش کندل افزایشی و کندل کاهشی می‌باشد.

بسیاری از معامله گران، نمودار شمعی را در مقایسه با نمودار میله ای (با وجود اینکه هر دو نمودار دارای ۴ قیمت هستند )، از نظر بصری جالب تر می‌دانند و تحلیل و تفسیر آن را راحت‌تر می‌دانند. شکل زیر نمودار نماد سهام ایران خودرو (خودرو) را به صورت شمعی (کندل استیک) نشان می‌دهد.

نمودار هایکن آشی (Heikin Ashi)

در نمودار هایکن آشی (Heikin Ashi) بر اساس میانگین داده‌های قیمت، نمودار شمعی ژاپنی را با فیلتر نمودن نویز بازار ایجاد می‌کند.

برخی از ویژگی‌های نمودارهای هایکن آشی (Heikin Ashi) که توسط Munehisa Homma در دهه 1700 توسعه یافت، با نمودارهای شمعی مشترک است، اما مقادیر استفاده شده برای ایجاد هر شمع (کندل) متفاوت است. در تکنیک هایکن آشی (Heikin Ashi) به جای استفاده از ۴ قیمت اصلی یعنی قیمت باز شدن، قیمت بسته شدن، بیشترین و کمترین قیمت، از فرمول اصلاح شده بر اساس میانگین‌های دو دوره‌ای استفاده می‌کند. این به نمودار ظاهر صاف‌تری می‌دهد و تشخیص روندها و معکوس‌ها را آسان‌تر می‌کند، اما شکاف‌ها و برخی داده‌های قیمت را نیز پنهان می‌کند.

در شکل زیر نمودار شرکت ایران خودرو (خودرو) را در حالت هایکن آشی (Heikin Ashi) مشاهده می‌نماییم.

هایکین آشی به شما چه می‌گوید؟

معامله‌گران تکنیکال از نمودار هایکن آشی (Heikin Ashi) برای شناسایی آسان‌تر یک روند خاص استفاده می‌کنند. شمع‌های سفید توخالی (یا سبز) بدون سایه‌های پایین‌تر برای نشان دادن یک روند صعودی قوی استفاده می‌شوند، در حالیکه شمع‌های پر شده سیاه (یا قرمز) بدون سایه بالایی برای شناسایی یک روند نزولی قوی استفاده می‌شوند.

کندل‌های معکوس در تکنیک هایکن آشی (Heikin Ashi) شبیه به الگوهای معکوس در نمودار‌های شمعی ژاپنی هستند. کندل‌ها دارای جثه‌های کوچک و سایه های بلند بالایی و پایینی هستند. هیچ شکافی در نمودار هایکن آشی وجود ندارد، زیرا شمع (کندل) فعلی با استفاده از اطلاعات شمع (کندل) قبلی محاسبه می شود.

از آنجایی که تکنیک هایکن آشی (Heikin Ashi)بر اساس میانگین اطلاعات قیمت دو دوره می‌باشد، روندها، الگوهای قیمت و نقاط معکوس را ساده‌تر نمایش می‌دهد. نمودارهای هایکن آشی (Heikin Ashi) معمولاً دارای شمع‌های (کندل‌ها‌ی) رنگی متوالی بیشتری هستند که به معامله‌گران کمک می‌کند تا حرکت‌های قیمت گذشته را به راحتی شناسایی کنند.

نمودار رنکو (Renko)

تعریف و کاربرد نمودار رنکو (Renko)

نمودار رنکو نوعی نمودار است که توسط ژاپنی‌ها توسعه داده شده است و تنها با استفاده از حرکت قیمتی و فارغ از مدت زمان سپری شده در هر بازه قیمتی است. که این مورد باعث می‌شود نمودار رنکو بسیار متفاوت‌تر از سایر نمودار‌ها که بر اساس قیمت ـ زمان تشکیل می‌شوند شکل بگیرد. تصور می‌شود که نام آن از کلمه ژاپنی آجر، “renga” گرفته شده است، زیرا نمودار شبیه به یک سری آجر است. یک آجر جدید زمانی ایجاد می‌شود که قیمت مقدار مشخصی از قیمت را تغییر می‌دهد و هر آجر در یک زاویه 45 درجه (بالا یا پایین) نسبت به آجر قبلی قرار می‌گیرد. یک آجر بالا معمولاً سفید یا سبز رنگ است، در حالی که آجر پایین معمولاً به رنگ سیاه یا قرمز است.

شایان ذکر است در زمان نگارش این مقاله، امکان دسترسی به نمودار رنکو در سایت رهاورد وجود نداشته است. استفاده از این نمودار در سایت Tradingview.com امکان پذیر می‌باشد.

شکل زیر نمودار ارز دیجیتال نمودار کندل استیک بیت‌کوین (Bitcoin) را به صورت رنکو (Renko) در تایم فریم روزانه نشان می‌دهد.

نمودار رنکو به شما چه می گوید؟

نمودارهای رنکو برای فیلتر کردن تغییرات جزئی قیمت طراحی شده‌اند تا تمرکز معامله‌گران بر روندهای مهم آسان‌تر شود. در حالی که این امر تشخیص روندها را بسیار ساده‌تر می‌کند، اما نکته منفی این است که برخی از اطلاعات قیمت به دلیل ساخت آجری ساده نمودارهای رنکو از بین می‌روند.

نمودارهای رنکو در شناسایی سطوح حمایت و مقاومت موثر هستند. زیرا نویز بسیار کمتری نسبت به نمودار شمعی در آنها وجود دارد. هنگامی که یک روند قوی شکل می‌گیرد، معامله‌گران رنکو ممکن است بتوانند برای مدت طولانی قبل از اینکه حتی یک آجر در جهت مخالف شکل بگیرد، آن روند را شناسایی کنند.

تفاوت بین نمودارهای رنکو و نمودارهای هایکین آشی

نمودارهای هایکن آشی (Heikin Ashi) که در ژاپن نیز توسعه یافته‌اند، می‌توانند ظاهری مشابه با نمودارهای رنکو داشته باشند، زیرا هر دو دوره‌های ثابت بالا یا پایین را نشان می‌دهند که روند را برجسته می‌کنند. در حالی که نمودارهای رنکو از مقدار جعبه ثابت استفاده می‌کنند، نمودارهای هایکن آشی (Heikin Ashi) میانگین قیمت باز شدن، قیمت بسته شدن، بیشترین و کمترین قیمت را برای دوره زمانی فعلی و قبلی می‌گیرند. بنابراین اندازه هر جعبه یا شمع اندازه متفاوتی دارد و میانگین قیمت را نشان می‌دهد. نمودارهای هایکن آشی (Heikin Ashi) برای برجسته کردن روندها به همان روشی که نمودارهای رنکو هستند مفید هستند.

نمودار (Hollow Candle)

این نوع از کندل استیک بسته به قیمت باز و بسته شدن و مقایسه دو قیمت پایانی در دو کندل، در چهار شکل دیده می‌شود.

کندل‌های پر شده سیاه زمانی اتفاق می‌افتد که آخرین قیمت بیشتر از آخرین قیمت قبلی اما کمتر از قیمت باز شدن باشد.

همچنین کندل‌های توخالی سیاه زمانی رخ می‌دهند که آخرین قیمت بیشتر از آخرین قیمت و اولین قیمت قبلی باشد.

کندل‌های پر شده قرمز زمانی رخ می‌دهند که آخرین قیمت کمتر از اولین قیمت و آخرین قیمت قبلی باشد.

از طرفی کندل‌های توخالی قرمز زمانی رخ می‌دهند که آخرین قیمت بیشتر از اولین قیمت اما کمتر از آخرین قیمت قبلی باشد.

کندل توخالی نشان از بازار صعودی دارد که در آن آخرین قیمت بیش از قیمت شروع می‌باشد. کندل تو پر نشان از روند نزولی دارد که آخرین قیمت کمتر از قیمت آغازین آن است. شایان ذکر است رنگ کندل‌ها می‌تواند به صورت سبز و قرمز نیز باشد.

تحلیلگران تکنیکال می‌توانند به سرعت اطلاعات زیادی را از رنگ کندل‌ها قبل از بررسی هر جنبه ای از نمودار جمع آوری کنند. به عنوان مثال، یک کندل پر شده سیاه ممکن است نشان دهد که قیمت در حال بالا رفتن است، در حالی که یک کندل پر شده نمودار کندل استیک قرمز نشان از یک روند نزولی واضح و قوی است. معامله گران ممکن است از این بینش ها برای سنجش احساسات بازار استفاده کنند.

شکل زیر نمودار ایران خودرو (خودرو) را به صورت Hollow Candle نمایش می‌دهد.

اکثر معامله گران از نمودارهای کندل استیک در ارتباط با سایر اشکال تحلیل تکنیکال استفاده می کنند. به عنوان مثال، آنها ممکن است احساسات بازار را با استفاده از نمودارهای شمعی بسنجند و سپس از الگوهای نمودار برای شناسایی مناطق بالقوه خرابی یا شکست استفاده کنند.

جمع بندی

در این مقاله به تفصیل در مورد انواع نمودار قیمتی از جمله نمودار خطی، میله‌ای و نمودار شمعی و همچنین نمودار‌های هایکن آشی (Heikin Ashi) و نمودار رنکو (Renko) صحبت نمودیم. با وجود استفاده از داده‌های یکسان نمودار‌های شمعی ظاهری جذاب‌تر و ساده‌تر نسبت به نمودار‌های خطی و میله‌ای به نمایش می‌گذارند و تحلیل کردن و تفسیر اطلاعات در این نمودار‌ها بسیار ساده صورت می‌پذیرد. استفاده از الگو‌های شمعی ژاپنی، تکنیکی برای تشخیص رفتار و روانشناسی بازار می‌باشد.

منابع

Murphy, John J. Technical Analysis of the Financial Markets: A Comprehensive Guide to Trading Methods and Applications. United Kingdom: New York Institute of Finance, 1999