تعریف جامع و کامل از اصطلاح پرتفوی در بازار بورس ایران
در این مقاله آموزشی سایت ایتسکا به تعریف جامعی از واژه پرتفوی در بازار بورس ایران خواهیم پرداخت، در پایان این مقاله شما اطلاعات کاملی از واژه پرتفوی، پرتفیولو، سبد سهام، عوامل مؤثر بر تشکیل سبد سهام و بسیاری از موارد مهم دیگر خواهید داشت.
تعریف واژه پرتفوی
پرتفوی واژهای فرانسوی است و ریشهٔ آن به زمان آغاز به کار بورس برمیگردد، در آن زمان سهامداران مدارک سهام خود را درون کیف چرمی بزرگی به نام پرتفیولو قرار میدادند که بعدها با دیجیتالی و آنلاین شدن خریدوفروش سهام همین نام بر روی مجموع سهام خریداریشدهٔ سهامداران باقی ماند.
درواقع مجموع سهام خریداریشده توسط سهامدار،، اوراق مشارکت و اوراق قرضه، سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و صندوقهای قابل معامله و… در اصطلاح پرتفوی گفته میشود.
انگلیسی: Portfolio
فرانسوی: Portefeuille
معادل فارسی: سبد سهام
تفاوت پرتفیولو، سبد سهام و پرتفوی
به مجموع سهام خریداریشده توسط سهامدار در زبان انگلیسی پرتفیولو (Portfolio)، در زبان فرانسوی (Portefeuille) و در زبان فارسی پرتفوی یا سبد سهام میگویند.
هدف اصلی از ایجاد سبد یا پرتفوی در بازار بورس
سرمایهگذاری در بازارهای مالی همیشه با ریسک همراه است، بازار بورس نیز از این قاعده مستثنا نیست. سرمایهگذاری بر روی سهام یک شرکت ریسک بسیار بالایی دارد، درواقع با نزولی شدن سهم کل سرمایه شما نزول خواهد کرد.
اما داشتن سبد سهام یا همان پرتفوی، ریسک سرمایهگذاری سهامدار را به پایینترین حد خود میرساند، برای مثال شما با 20 میلیون اقدام به سرمایهگذاری در بازار بورس میکنید، با خرید 4 سهم 5 میلیونی درصد ریسک سرمایهتان را کاهش میدهید.
اگر دو سهم از سهام پرتفوی شما دچار نزولی و زیان شود، سه سهام دیگر شما میتواند زیان وارده را جبران کرده و شما در حالت سربهسر قرار دهد.
دراینباره یک اصطلاح بسیار رایج وجود دارد.
«هیچگاه تمام تخممرغهایتان را در یک سبد نگذارید»
تعریف جامع و کامل از اصطلاح پرتفوی در بازار بورس ایران 3
تعریف ارزش پرتفوی
به ارزش مالی و نقدی پرتفوی هر شخص حقیقی یا حقوقی، ارزش پرتفوی گویند.
واژه پرتفوی علاوه بر بازار بورس در معنای عام نیز کاربرد دارد، بسیاری از کارشناسان مالی عقیده دارند برای افزایش ثروت، افراد باید اقدام به تشکیل سبدی از سرمایهگذاریهای مختلف کنند.
یک سبد سهام بهینه در بازارهای مالی ایران متشکل از داشتن سبد سهام پربازده در بورس، اوراق با درآمد ثابت، سپردههای بانکی، طلا، ارز و مستغلات است؛ تشکیل پرتفوی اینچنینی باعث حفظ سرمایه و در اکثر موارد باعث ثروت سازی میشود.
پرتفوی در بورس چیست؟
اگر شما سهامدار بورس باشید یا مطالعاتی در زمینه بورس داشتهاید بدون شک اصطلاح پرتفوی به گوشتان خورده است. اما پرتفوی چیست؟ رابطه پرتفوی با سهام چیست؟ نقش پرتفوی در بورس چیست؟ ما در این مقاله از سری مقالات دلفین وست قصد داریم که به معرفی پرتفوی، پرتفوی لحظه ای و بقیه موارد مربوط به پرتفوی بپردازیم. بنابراین اگر شما نیز به حوزه بورس و بازارهای مالی علاقهمند هستید و به دنبال افزایش اطلاعات خود در زمینه بورس و عوامل مربوط به آن هستید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
پرتفوی چیست ؟
پرتفو یا پرتفوی یا سبد سرمایهگذاری، در حالت کلی، مجموعه ای از دارایی های مالی مانند سهام، اوراق قرضه، کالا، ارز، وجه نقدی، اوراق نقدشونده، و همچنین صندوق های سرمایه گذاری است. یک سبد همچنین میتواند شامل اوراق پرتفوی سهام چیست؟ غیر قابل معامله، مانند سرمایهگذاری های عمرانی و خصوصی و غیره باشد. سبد سهام نیز مجموعهای از چند سهم مختلف است که سرمایه گذار برای سرمایه گذاری آن را میخرد. سبد سهام مستقیماً توسط سرمایه گذار یا توسط متخصصان مالی و مدیران سرمایه اداره میشود.
سرمایه گذارن باید مطابق با تحمل ریسک و اهداف سرمایه گذاری یک سبد سرمایه گذاری تشکیل دهند. آنها همچنین میتواند چندین سبد برای اهداف مختلف داشته باشند. همه این ها به اهداف سرمایهگذار بستگی دارد. یک سبد سرمایهگذاری میتوان مانند نمودار دایره تصور کرد که قطاع هایی اندازه های مختلف تقسیم میشود و انواع داراییها و یا سرمایهگذاریها برای دستیابی به هدف مورد نظر خود جای میدهد. انواع مختلفی از اوراق بهادار را میتوان برای ساخت یک سبد متنوع استفاده کرد اما سهام، اوراق قرضه و وجه نقد به طور کلی بلوکهای اصلی ساخت سبد ها محسوب میشود. سایر دارایی های بالقوه شامل املاک و مستغلات، طلا و ارز را نیز میتوان در سبد دارایی در نظر گرفت.
پرتفوی لحظه ای در بورس
در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری های مختلف در قسمت پرتفوی یک قسمت جداگانه وجود دارد که به عنوان “پرتفوی لحظه ای” شناخته میشود. مبانی پرتفوی لحظهای معاملات آنلاین، کاربر میباشد. بدین ترتیب معاملاتی که از طریق سامانههای آنلاین کارگزاری انجام میشوند در لحظه به صورت خودکار به سبدهای سهام لحظهای اضافه میشود. در پرتفوی لحظهای اطلاعات لحظهای قیمت ارزش دارایی مقدار سود و زیان درصد سود و زیان و غیره برای تسهیل محاسبات کاربران در نظر گرفته شده است.
چگونه یک پرتفوی حرفه ای بچینیم؟
- تعداد نمادهای سبد شما به جز عرضه اولیه ها باید بین ۴ تا ۶ عدد باشد با این کار هم ریسک شما کاهش پیدا میکند هم تسلط برسهامها حفظ میشود.
- از گروه های صنعتی مختلف یک سهم استفاده کنید. هیچ وقت در یک صنعت بیش از دو سهم در سبد نداشته باشید.
- صنایع ارزشمند و پیشرو بازار را شناسایی کنید و در آنها سرمایهگذاری کنید.
- سرمایهتان را به صورت مساوی در بین صنایع مختلف تقسیم کنید و همیشه بین ۲۰ تا ۲۵ درصد سرمایه را برای شکار فرصتهای خوب نگه دارید.
- قابلیت نقدشوندگی سهام های انتخابی دقت کنید و از سهم های شاخصساز و بزرگ در پرتفوی استفاده کنید.
۵ کلاس داریی پرتفوی ضد گلوله
یک پرتفوی امن و متنوع از ۵ و دارایی تشکیل میشود. این تنوع به شما امکان میدهد که در شرایط بد یک بازار از زیان در امان باشید و از شرایط خوب بازارهای دیگر بهره نمانید.
- پول نقد: این دارایی به مرور ارزش خود را از دست میدهد. وجه نقدی مثل دلار سالانه حدود ۴ درصد از قدرت خرید خود را از دست میدهد. این یعنی اگر تمام پول خود را به دلار تبدیل کنید پس از ۳۰ سال به قدرت خرید شما نصف میشود. خوب است که به اندازه مخارج عمومی خود وجهنقد داشته باشید تا مجبور نشوید برای پرداخت اجاره سهام بفروشید.
- کالا: برخی کالاها که دوام بیشتری دارند می تواند شکل سرمایه ای پیدا. کنند طلا مهمترین دارایی سرمایهای در سبد سرمایه گذاری افراد است. برای برخی افراد دارایی های مثل خودرو نیز شکل سرمایهای پیدا میکند.
- مسکن: مسکن از دو جهت میتواند به شما سود برساند از طریق گران شدن ملک شبیه به گران شدن طلا از طریق دریافت اجاره به همین دلیل سود ملک از طلا بیشتر است.
- اوراق درامد ثابت: اوراق خزانه دولتی یا صندوق های درآمد ثابت کلاس بعدی دارایی را تشکیل می دهند. هر پرتفوی دارایی باید حداقل از ۲۵ درصد درآمد ثابت داشته باشد. اوراق درآمد ثابت کمک می کند چه ساده تر از روزهای منفی بازار عبور کنید.
- سهام: کلاس پنجم دارایی سهام است. شما میتوانید یک پرتفوی از سهامهای ارزنده تشکیل دهید یا از صندوقهای سهام استفاده کنید این دارایی معمولاً بیشترین ریسک را به سرمایهگذار میدهد یعنی فرد ممکن است از نوسان قیمت مسکن دچار اضطراب نشود اما منفی و مثبت های بازار سهام به شدت او را تحت فشار قرار می دهد.
هیچ چیز تضمین شدهای در صندوق سرمایه گذاری وجود ندارد. صندوقهای سرمایهگذاری در نهایت پرتفویی از سهام و سایر سرمایهگذاریها مثل اوراق مشارکت هستند و درست همانطور که پرتفو خود شما دچار نوسان میشود صندوق سرمایهگذاری نیز دچار نوسان میشود. تنها به دلیل این نواسانات صندوق سرمایهگذاری در سال ۹۸، ۳۲ درصد سود داشته یا در گزارش آمده میانگین سود صندوقها در سال گذشته ۲۵ درصد بوده است دلیل نمیشود که امسال نیز همین قدر سود بدهد. هیچ چیز قطعی و صد در صدی در سرمایهگذاری وجود ندارد. یک اشتباه رایج سرمایهگذاران این است که تصور میکنند صندوق سرمایهگذاری همیشه بهتر از شاخص بازار بورس عمل میکند. در حالی که این آرزوی دیرینه هر صندوق سرمایهگذاری است که بازار را از پیش رو بردارد اما شواهد نشان میدهد همیشه اوضاع مطابق میل صندوق ها پیش نمیرود. یعنی صندوقهای متعددی هستند که نتوانستند. حال که با سبد سهام یا پرتفوی آشنا شدید در قسمت نظرات این مقاله سوالات، نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
برای یادگیری “یک سرمایه گذار چه چیزهایی را باید بداند” مسیر زیر را به شما پیشنهاد میکنیم:
منظور از سبد سهام یا پرتفوی بورس چیست؟
سبد سهام یا پرتفوی بورس ترکیبی از سهام مختلف می باشد که معامله گر اقدام به خرید آنها می کند. پرتفوی یک کلمه فرانسوی بوده و به معنی سبد سهام است. هدف اصلی از تشکیل سبد سهام استفاده مناسب از سهام صنایع مختلف برای تقسیم ریسک سرمایه گذاری است. ضرب المثل قدیمی می گوید: “همه تخم مرغ های خود را در یک سبد یکسان قرار ندهید” چون در صورت شکستن سبد، تمام تخم مرغ ها شکسته می شوند.
تشکیل سبد سهام باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس می شود. در تشکیل سبد سهام عوامل زیادی دخیل هستند. رعایت این موارد به شما کمک می کند تا سرمایه گذاری موفقیت آمیزی داشته باشید. تنوع سهام در سبد سهام معاملاتی باید در حدی باشد که بتوانید آن را مدیریت کنید.
پرتفوی یا سبد سهام مانند همان سبدی است که در فروشگاه اجناس خود را در آن میچینید. زمانی که به فروشگاه میروید، اجناسی را که فکر میکنید به آنها نیاز خواهید داشت در سبد خود قرار میدهید. در بازار بورس نیز سهامی را که بر اساس تحلیلها یا بررسیهای مختلف ارزشمند تشخیص دادهاید، خریداری کرده و در سبد سهام خود قرار میدهید.
منظور از سبد سهام یا پرتفوی معاملاتی چیست؟
هدف از سبد سهام یا پرتفوی برای کاهش ریسک در معاملات می باشد. در واقع سود یک سهم می تواند ضرر یک سهم دیگر را از بین ببرد. بنابراین با خرید سهام صنایع مختلف این اطمینان را خواهید داشت در صورت نزولی بودن بازار در تمام سهم ها ضرر نخواهید کرد. برای مثال برخی از اتفاقات سیاسی و اقتصادی چون جنگ، تحریم و غیره تاثیرات متضادی در شرکت های مختلف دارند.
تشکیل سبد سهام از ابتدایی ترین بحث های تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال در بورس است. لازم است هر معامله گری با نحوه تشکیل آن آشنا باشد.
اهمیت و فواید سبد سهام
برای اینکه به اهمیت سبد سهام پی ببریم، اجازه دهید مثالی ارائه کنیم. زمانی که به فروشگاه میروید، برای اینکه اجناس خریداری شده را بتوانید در یک جا جمع کنید، از سبد یا چرخدستی استفاده میکنید. سبد سهام دقیقا چنین مفهومی دارد. یعنی شما تمام داراییهای خود را داخل یک سبد میگذارید. به این ترتیب مدیریت داراییهای شما آسانتر خواهد بود.
اما مسئله مهم چیدمان سبد است. در حقیقت ارزش و اهمیت یک سبد به سهامی است که داخل آن قرار دارد. به همین ترتیب، سبد را باید بر اساس استراتژیهایی مشخص به نحوی بچینید که سود حداکثری را برای شما به همراه داشته باشد. البته چیدمان سبد سهام بر مبنای دید معاملاتی افراد انجام میشود. یعنی با توجه به اینکه معاملات شما بر اساس کدامیک از شیوههای سرمایهگذاری کوتاهمدت، میانمدت و یا بلندمدت خواهد بود، میتوانید سهامی مرتبط با همین استراتژیها انتخاب کنید.
در ادامه راهکارهایی بنیادین و اصولی ارائه خواهیم کرد که به کمک آن میتوانید سبد خود را به بهینهترین حالت بچینید. در واقع در این فرایند باید این اصول را رعایت کنید. اگر معاملات خود را بر مبنای این نکات انجام دهید، قطعا با گذشت زمان شاهد اثر مثبت و مطلوب آن نیز خواهید بود. پس به طور خلاصه بهتر است بگوییم که این چیدمان سبد است که میتواند منجر به سودآوری شما شود. سبد سهام آینه استراتژیها و اقدامات شما در بازار بورس است.
نقش شاخص بورس در چیدمان سبد سهام
طبیعتا هنگامی که میخواهید سهمها را در سبد خود بچینید، باید نگاهی هم به شاخص بیندازید. از آنجا که همیشه توصیه میشود سهام صنایع مختلف را خریداری کنید، بررسی شاخص میتواند در این خصوص کمک بسیار زیادی به شما بکند. برای مثال زمانی که شاخص کل منفی است ولی شاخص کل هموزن مثبت است نشاندهنده این است که فارغ از بزرگی و کوچکی شرکتها، روند بازار مثبت است. مسئلهای که شاید بسیاری از افراد چندان به آن توجه نکنند.
این امر به این دلیل است که شاخص هموزن، وزن یکسانی را برای نمادهای موجود در بازار بورس در نظر میگیرد و با توجه به آن میتوان از کلیت بازار مطلع شد. بسیاری از افرادی که تازه به بازار بورس وارد شدهاند، ممکن است نگاهشان تنها به سمت سهام شاخصساز و به اصطلاح معروفی باشد که از قضا سودهای کلانی نیز نصیب سهامداران خود کردهاند. به همین دلیل بسیاری به امید کسب سودهای فراوان چنین سهامی را خریداری میکنند و در سبد سهام خود قرار میدهند؛ ولی برخلاف انتظارشان در زمان اصلاح پرتفوی سهام چیست؟ پرتفوی سهام چیست؟ بازار، این سهمها اولین نمادهایی هستند که با افت قیمت مواجه میشوند.
هیچ گاه تک سهم نباشید
فرض کنید سبد سهام خود را فقط از یک صنعت خاص تشکیل داده اید. در صورت رکود در آن صنعت، در تمامی سهام موجود در سبد سهام خود دچار ضرر خواهید شد. بنابراین توصیه می شود حتما تنوع را رعایت کنید و سبد معاملاتی خود را از سهام شرکت های مختلف پر کنید. البته توجه داشته باشید آن قدر تنوع سهام را زیاد نکنید تا بعد در مدیریت سبد سهام با مشکل مواجه شوید.
وزن سرمایه
توزیع مناسب وزن سرمایه از مهمترین فاکتور ها در تشکیل سبد سهام و سرمایه گذاری در بورس است. به طور مثال سبد سهام یک معامله گر متشکل از ۵ سهم متنوع است اما ۷۰ درصد وزن سرمایه خود را به یک سهام خاص اختصاص داده است. پس در واقع رعایت تنوع در این سبد هیچ تاثیری در کاهش ریسک ندارد. توصیه می شود حجم معاملات خود را به طور مناسب بین سهام توزیع کنید.
صنایع پر بازده را شناسایی کنید
در زمان تشکیل سبد سهام ابتدا صنایع پر بازده را شناسایی کنید. سپس از میان آن صنایع سبد سهام خود را ایجاد کنید. قابل ذکر است بدون مطالعه شرکت ها و انتخاب سهام های مختلف و تصادفی نیز ممکن است ضرر کنید. پس لازم است با تشخیص صنایع مطلوب جلوی ضرر را بگیرید. با این کار تا حدودی می توانید ریسک سرمایه گذاری در بورس را کاهش دهید.
چه سهامی را بخریم؟
سوالی که معامله گران می پرسند “سبد سهام خود را از چه سهامی پر کنیم؟” تشکیل سبد معاملاتی بستگی به روش تحلیل شما دارد. معامله گران بر اساس تحلیل تکنیکال یا تحلیل بنیادی سهام را بررسی و انتخاب می کنند. اگر شما زمان کافی برای گذراندن دوره های آموزش بورس ندارید و نمی دانید سهام را به چه نحوی تحلیل و ارزیابی کنید می توانید از سبد های پیشنهادی استفاده کنید. این سبد سهام ها را معامله گران حرفه ای و باتجربه بورس تشکیل می دهند.
اخبار اقتصادی و سیاسی
وقتی می خواهید سبد سهام خود را تشکیل دهید به اخبار اقتصادی و سیاسی کشور و جهان توجه داشته باشید. یک سرمایه گذار موفق باید در جریان اخبار مهم باشد. قبل از تشکیل سبد سهام نگاهی به آخرین خبرهای اقتصادی و سیاسی بیاندازید. قیمت نفت، طلا، ارز، نرخ تورم و غیره از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر صنایع مختلف می باشند.
نسبت به سهام برخی از شرکت ها تعصب نداشته باشید
برخی افراد چون در گذشته سهام یک شرکت خاصی را خرید و سود کرده اند در همه حال آن را یکی از مهمترین گزینه های خود در سبد سهام می دانند. در تشکیل سبد سهام عوامل مختلفی تاثیر می گذارند و باید با شناخت سطحی و سود های تصادفی نسبت به سهم شرکتی نگاه متعصب آمیز نداشته باشیم. حتی سودآور بودن یک سهم مشخصی در چند سال متمادی نشانه ای بر پر بازده بودن آن در این زمان نمی باشد. توصیه می شود بعد از بررسی تمام دلایل علمی، یک سهم را در سبد معاملاتی خود قرار دهید.
هر کسی ممکن پرتفوی سهام چیست؟ است ضرر کند
در بازار بورس هر کسی ممکن است به دلایلی ضرر کند. اگر سهمی را در سبد سهام خود قرار دادید اما بعد از خرید متوجه شدید سهم مورد نظر طبق پیشبینی هایتان رشد نکرد، به راحتی آن را بفروشید و جلوی ضرر اضافی را بگیرید.
در بازار بورس قرار نیست همیشه تحلیل های شما طبق میل خودتان پیش برود. سعی کنید اشتباه های خود را بپذیرید و با کنترل ریسک و مدیریت سرمایه جلوی ضرر اضافی را بگیرید. بازار بورس مکان پر هیجان و جذابی است. با یادگیری نکات لازم و ریز در مورد آن می توانید با اطمینان پرتفوی سهام چیست؟ بیشتر اقدام به معامله گری کرده و در شرایط بحران توانایی کنترل ریسک را داشته باشید.
چند پرسش و پاسخ در مورد سبد سهام
در این بخش قرار است سوالاتی را در خصوص پرتفوی ارائه کنیم که ممکن است برای شما نیز پیش آمده باشد. در ادامه میتوانید این سوالات را به همراه پاسخ آنها مطالعه کنید.
آیا میتوان سهمهای داخل یک سبد سهام را به سبد دیگری منتقل کرد؟
این عمل امکانپذیر نیست. چرا که لازمه انجام چنین کاری، انتقال سهام از یک کد به کد دیگر است و این عمل انجام شدنی نیست. یعنی به طور خلاصه امکان انتقال سهم به دیگری وجود ندارد. ممکن است برخی از افراد چنین مسئلهای را با کد به کد اشتباه بگیرند. اما این دو مبحث با هم تفاوت دارند. در انتقال سهم شما قصد دارید که سهام را از یک کد مشخص به کد مشخص دیگری منتقل کنید که چنین امکانی وجود ندارد.پرتفوی سهام چیست؟ پرتفوی سهام چیست؟
آیا یک شخص میتواند چند پرتفوی داشته باشد؟
چنین پرسشهایی میتواند ناشی از عدم آگاهی از تفاوت میان کدبورسی و سبد سهام شود. بله، فرد میتواند چند سبد سهام در چند کارگزاری مختلف داشته باشد. اما این امر به این معنا نیست که این شخص چند کد بورسی دارد. دقت کنید که هر معاملهگر تنها یک کد بورسی خواهد داشت. یعنی همانطور که هر فرد تنها یک کد ملی دارد، یک کد بورسی هم دارد.
آیا میتوان یک سبد سهام را از طریق چند کارگزاری مدیریت کرد؟
هر پرتفوی به یک کارگزاری مرتبط است. درست است که هر فرد یک کد بورسی دارد، اما میتواند در چند کارگزاری حساب معاملاتی مختلف داشته باشد. به این ترتیب میتوان در دو کارگزاری خرید و فروش را انجام داد.
یعنی شما از هرکارگزاری که خرید کنید، نهایتا داراییهای شما در سبد مخصوص خودتان در همان کارگزاری قرار خواهد گرفت. در پاسخ به این سوال باید گفت که اگر سهمی را از طریق کارگزاری اول خریداری کردید، نمیتوانید آن را از طریق کارگزاری دوم بفروشید؛ مگر اینکه از طریق گزینه تغییر کارگزار ناظر چنین عملی را انجام دهید.
سبد سهام لحظهای و سپردهگذاری چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
این سوال ممکن است برای بسیاری از افراد (به خصوص تازهواردان به بازار بورس) پیش بیاید. پرتفوی لحظهای همانگونه که از نامش پیداست، به صورت لحظهای تمام معاملات آنلاین را نمایش میدهد و تراکنشها به صورت خودکار به این سبد اضافه میشوند. در این سبد شما میتوانید به صورت دستی تراکنشهای خود را اضافه کنید. پرتفوی سپردهگذاری تمام داراییهای شما را نشان میدهد. در این سبد تنها میتوانید ارزش سهام را مشاهده کنید در حالیکه در پرتفوی لحظهای سود و زیان هر یک سهام قابل مشاهده است.
انواع چیدمان سهم در سبد سهام به چه صورتی است؟
بسته به اینکه سبد سهام خود را به چه صورتی بچینید، سبدها مدلهای مختلفی خواهند داشت. از معروفترین سبدها میتوان به سبد دفاعی یا کمخطر (که نوسانات اثر کمی در آن دارند)، سبد تهاجمی یا پرخطر (که شامل سهمهایی با ریسک و بازده بالا هستند)، سبد سوداگرانه یا سفتهبازی (که بیشتر بر مبنای شایعات و اخبار انتخاب میشوند؛ اگر این شایعات به حقیقت بپیوندند سود خوبی نصیب سهامدار خواهدشد)، سبد درآمدی یا مبتنی بر سود سهام (که ریسک پایینی دارد و بر مبنای سود تقسیمی شرکتها چیده میشود) اشاره کرد.
آیا میتوان به سبد سهام افراد دیگر دسترسی داشت؟
برای این کار نیازمند نام کاربری و رمز عبور مربوط به هر شخص هستید. یعنی اگر شما به اطلاعات فرد دیگری دسترسی داشته باشید، میتوانید سبد سهام وی را ببینید و حتی دست به انجام معامله بزنید. درست به همین دلیل است که بسیار تاکید میکنند مراقب رمز عبور خود باشید. در صورت بروز مشکلاتی از این قبیل، هیچکس پاسخگو نخواهد بود؛ چرا که این خود شما بودید که در حفظ اطلاعات خود بیدقتی و یا بیتوجهی داشتهاید.
پرتفوی در بورس چیست؟
اگر شما سهامدار بورس باشید یا مطالعاتی در زمینه بورس داشتهاید بدون شک اصطلاح پرتفوی به گوشتان خورده است. اما پرتفوی چیست؟ رابطه پرتفوی با سهام چیست؟ نقش پرتفوی در بورس چیست؟ ما در این مقاله از سری مقالات دلفین وست قصد داریم که به معرفی پرتفوی، پرتفوی لحظه ای و بقیه موارد مربوط به پرتفوی بپردازیم. بنابراین اگر شما نیز به حوزه بورس و بازارهای مالی علاقهمند هستید و به دنبال افزایش اطلاعات خود در زمینه بورس و عوامل مربوط به آن هستید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
پرتفوی چیست ؟
پرتفو یا پرتفوی یا سبد سرمایهگذاری، در حالت کلی، مجموعه ای از دارایی های مالی مانند سهام، اوراق قرضه، کالا، ارز، وجه نقدی، اوراق نقدشونده، و همچنین صندوق های سرمایه گذاری است. یک سبد همچنین میتواند شامل اوراق غیر قابل معامله، مانند سرمایهگذاری های عمرانی و خصوصی و غیره باشد. سبد سهام نیز مجموعهای از چند سهم مختلف است که سرمایه گذار برای سرمایه گذاری آن را میخرد. سبد سهام مستقیماً توسط سرمایه گذار یا توسط متخصصان مالی و مدیران سرمایه اداره میشود.
سرمایه گذارن باید مطابق با تحمل ریسک و اهداف سرمایه گذاری یک سبد سرمایه گذاری تشکیل دهند. آنها همچنین میتواند چندین سبد برای اهداف مختلف داشته باشند. همه این ها به اهداف سرمایهگذار بستگی دارد. یک سبد سرمایهگذاری میتوان مانند نمودار دایره تصور کرد که قطاع هایی اندازه های مختلف تقسیم میشود و انواع داراییها و یا سرمایهگذاریها برای دستیابی به هدف مورد نظر خود جای میدهد. انواع مختلفی از اوراق بهادار را میتوان برای ساخت یک سبد متنوع استفاده کرد اما سهام، اوراق قرضه و وجه نقد به طور کلی بلوکهای اصلی ساخت سبد ها محسوب میشود. سایر دارایی های بالقوه شامل املاک و مستغلات، طلا و ارز را نیز میتوان در سبد دارایی در نظر گرفت.
پرتفوی لحظه ای در بورس
در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری های مختلف در قسمت پرتفوی یک قسمت جداگانه وجود دارد که به عنوان “پرتفوی لحظه ای” شناخته میشود. مبانی پرتفوی لحظهای معاملات آنلاین، کاربر میباشد. بدین ترتیب معاملاتی که از طریق سامانههای آنلاین کارگزاری انجام میشوند در لحظه به صورت خودکار به سبدهای سهام لحظهای اضافه میشود. در پرتفوی لحظهای اطلاعات لحظهای قیمت ارزش دارایی مقدار سود و زیان درصد سود و زیان و غیره برای تسهیل محاسبات کاربران در نظر گرفته شده است.
چگونه یک پرتفوی حرفه ای بچینیم؟
- تعداد نمادهای سبد شما به جز عرضه اولیه ها باید بین ۴ تا ۶ عدد باشد با این کار هم ریسک شما کاهش پیدا میکند هم تسلط برسهامها حفظ میشود.
- از گروه های صنعتی مختلف یک سهم استفاده کنید. هیچ وقت در یک صنعت بیش از دو سهم در سبد نداشته باشید.
- صنایع ارزشمند و پیشرو بازار را شناسایی کنید و در آنها سرمایهگذاری کنید.
- سرمایهتان را به صورت مساوی در بین صنایع مختلف تقسیم کنید و همیشه بین ۲۰ تا ۲۵ درصد سرمایه را برای شکار فرصتهای خوب نگه دارید.
- قابلیت نقدشوندگی سهام های انتخابی دقت کنید و از سهم های شاخصساز و بزرگ در پرتفوی استفاده کنید.
۵ کلاس داریی پرتفوی ضد گلوله
یک پرتفوی امن و متنوع از ۵ و دارایی تشکیل میشود. این تنوع به شما امکان میدهد که در شرایط بد یک بازار از زیان در امان باشید و از شرایط خوب بازارهای دیگر بهره نمانید.
- پول نقد: این دارایی به مرور ارزش خود را از دست میدهد. وجه نقدی مثل دلار سالانه حدود ۴ درصد از قدرت خرید خود را از دست میدهد. این یعنی اگر تمام پول خود را به دلار تبدیل کنید پس از ۳۰ سال به قدرت خرید شما نصف میشود. خوب است که به اندازه مخارج عمومی خود وجهنقد داشته باشید تا مجبور نشوید برای پرداخت اجاره سهام بفروشید.
- کالا: برخی کالاها که دوام بیشتری دارند می تواند شکل سرمایه ای پیدا. کنند طلا مهمترین دارایی سرمایهای در سبد سرمایه گذاری افراد است. برای برخی افراد دارایی های مثل خودرو نیز شکل سرمایهای پیدا میکند.
- مسکن: مسکن از دو جهت میتواند به شما سود برساند از طریق گران شدن ملک شبیه به گران شدن طلا از طریق دریافت اجاره به همین دلیل سود ملک از طلا بیشتر است.
- اوراق درامد ثابت: اوراق خزانه دولتی یا صندوق های درآمد ثابت کلاس بعدی دارایی را تشکیل می دهند. هر پرتفوی دارایی باید حداقل از ۲۵ درصد درآمد ثابت داشته باشد. اوراق درآمد ثابت کمک می کند چه ساده تر از روزهای منفی بازار عبور کنید.
- سهام: کلاس پنجم دارایی سهام است. شما میتوانید یک پرتفوی از سهامهای ارزنده تشکیل دهید یا از صندوقهای سهام استفاده کنید این دارایی معمولاً بیشترین ریسک را به سرمایهگذار میدهد یعنی فرد ممکن است از نوسان قیمت مسکن دچار اضطراب نشود اما منفی و مثبت های بازار سهام به شدت او را تحت فشار قرار می دهد.
هیچ چیز تضمین شدهای در صندوق سرمایه گذاری وجود ندارد. صندوقهای سرمایهگذاری در نهایت پرتفویی از سهام و سایر سرمایهگذاریها مثل اوراق مشارکت هستند و درست همانطور که پرتفو خود شما دچار نوسان میشود صندوق سرمایهگذاری نیز دچار نوسان میشود. تنها به دلیل این نواسانات صندوق سرمایهگذاری در سال ۹۸، ۳۲ درصد سود داشته یا در گزارش آمده میانگین سود صندوقها در سال گذشته ۲۵ درصد بوده است دلیل نمیشود که امسال نیز همین قدر سود بدهد. هیچ چیز قطعی و صد در صدی در سرمایهگذاری وجود ندارد. یک اشتباه رایج سرمایهگذاران این است که تصور میکنند صندوق سرمایهگذاری همیشه بهتر از شاخص بازار بورس عمل میکند. در حالی که این آرزوی دیرینه هر صندوق سرمایهگذاری است که بازار را از پیش رو بردارد اما شواهد نشان میدهد همیشه اوضاع مطابق میل صندوق ها پیش نمیرود. یعنی صندوقهای متعددی هستند که نتوانستند. حال که با سبد سهام یا پرتفوی آشنا شدید در قسمت نظرات این مقاله سوالات، نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
برای یادگیری “یک سرمایه گذار چه چیزهایی را باید بداند” مسیر زیر را به شما پیشنهاد میکنیم:
سبد سهام یا پرتفوی چیست؟
پیشتر دربارهی انواع سرمایهگذاران ریسکپذیر و ریسک گریز نوشتم. آنچه عنوان شد توضیحاتی درباره طرز تفکر و رویکردهای این دو گروه از سرمایهگذاران بود. اما امروزِ اهمیت تشکیل سبد سهام بر هیچکس پوشیده نیست.
قبلاً در مطلبی جداگانه روش سرمایهگذاری محافظهکارانه را در مقابل روش جسورانه موردبررسی قراردادیم. همینطور گفتیم قبل از شروع فعالیت در بورس بهتر است سبد سرمایهگذاری تشکیل دهیم. در این جستار به جوانب جزئیتر تشکیل سبد سهام بهصورت عملی میپردازد.
سبد سهام چیست؟
سبد سهام عبارت است از تخصیص دارایی خود میان چندین سهم، بهنحویکه ریسک سرمایهگذاری ما را کاهش دهد. فعالان بازار بورس گاها بهجای سبد سهام به آن “تشکیل پرتفوی” نیز اطلاق میکنند. از مقدمات که بگذریم اصل قضیه تشکیل سبد سهام یا پرتفوی تا حدود زیادی ریسک سرمایهگذاری در بورس را کاهش میدهد.
ضربالمثل قدیمی وجود دارد که میگوید: همهی تخممرغهای خود را درون یک سبد نگذارید
آنچه در ادامه به آن میپردازیم گامهای ساده و عملی برای تشکیل یک سبد سهام است.
۱- تک سهم نشوید!
مطمئناً در بازار بورس سهمهای زیادی وجود دارد که طی یک سال چند صد درصد رشد داشتهاند. مطابق اصل تکرار تاریخ احتمالاً این رشد برای سهمهای مشابه نیز اتفاق خواهد افتاد.
البته که یک سرمایهگذار برای کسب چنین سودهایی لحظهشماری میکند اما اگر برعکس چیزی که فکر کردهاید اتفاق بیافتد. ؟ بهاحتمالزیاد روز خداحافظی ما با بورس همان زمان است. زمانی که به دلیل عدم تشکیل سبد سهام و متنوع سازی، بخش عمدهی سرمایه خود را بر باد دادهایم.
البته برخی از اساتید (!) در تألیفات خود با تقلید از منابع خارجی به شما توصیه میکنند فقط یکی دو سهم را برای سرمایهگذاری انتخاب کنید. ما اما به دانشجویان آنها توصیه میکنیم سابقهی نمادِ شرکت آکنتور را بررسی کنند تا به اصل ماجرا پی ببرند. شرکتی که با توقف یکبارهی نماد معاملاتی طی چند ماه گذشته و اخبار واصله، برخی از سهامدارهای خود را به تیمارستان هم کشیده بود!
توزیع وزن سرمایه بر روی چند سهم بهجای تک سهم شدن، اولین گام عینیت بخشیدن به اصل تشکیل سبد سهام است. البته اگر جزء معامله گران ریسکپذیر هستید و قصد تک سهم شدن رادارید توصیه میکنم قید پولتان را هم در بدو شروع سرمایهگذاری بزنید!
۲- سرمایهگذاری در چند صنعت
حتی با تشکیل سبد سهام و متنوع سازی نیز کار به پایان نمیرسد. اگر پرتفوی
خود را از درون یک صنعت چیده باشیم درواقع در حال کوبیدن آب در هاون هستیم!
تشکیل سبد سهام از درون یک صنعت خاص، بهاندازهی عدم تشکیل سبد سهام احمقانه است. بیایید فرض کنیم سبد سهام خود را صرفاً از درون یک صنعت انتخاب نمودهایم. بر همین اساس چنانچه براثر رویدادهای اقتصادی کل صنعت فوق دچار رکود شود، احتمالاً تمامی سهمها افت قیمت خواهند داشت.
3- توزیع مناسب وزن سرمایه
تک سهم نبودن و تشکیل سبد سهام متنوع از صنایع مختلف، شاید شروط لازم باشد اما کافی نیست!
تصور کنید سبد سهامی متشکل از پنج سهم را برای خود تشکیل دادهاید درحالیکه ۸۰درصد وزن سرمایه خود را به یک سهم اختصاص دادهاید. این سناریو نیز بهنوعی دست بیخ گلوی خودمان گذاشتن است تا متنوع سازی!
هرچند در مبحث مدیریت توزیع وزن سرمایه یک بحث کاملاً تخصصی در دلِ مدیریت سرمایه است. اما توزیع سرمایه باید طوری باشد که اصل تشکیل پرتفوی را زیر سؤال نبرد. شاید تخصیص ۵ تا ۱۵ درصد از وزن سرمایه برای هر سهم بهمراتب عاقلانهتر باشد.
در هر شرایط بازار حس کردید باید بخش عمدهی سرمایه خود را به یک سهم اختصاص دهید، بدانید دچار پدیدهای بنام جهتگیری تأییدی شدهاید و سعی دارید بازار را پیشبینی کنید. یادم باشد در باب عدم پیشبینی بازاری که مطابق نظریه گام تصادفی ، از اساس قابل پیشبینی نیست بعداً مقالهای بنویسم…
۴- بورس، جام مقدس نیست!
سرمایهگذاری در بازار بورس جذاب است اما بیاییم طور دیگری به قضیه نگاه کنیم. اگر با اجرای تمام مفروضات فوق به نتیجه نرسیدیم چه؟!
از بورس ایران که آماری در دست نیست، اما بر اساس یک آمار در بلاد کفر (!) کمتر از ۱% معامله گران بازارهای مالی دارای اهرم، بعد از پنج سال میتوانند سود کسب کنند. شاید یکی از عاقلانهترین کارها این باشد که سرمایهگذاری در بورس، خود بخشی از یک سرمایهگذاری باشد. درواقع بهجای تشکیل سبد سهام بیاییم سبد سرمایهگذاری تشکیل دهیم!
هرچند عدهای بر اساس اصل تمرکز، مخالف این عقیده هستند، اما این عقیده حداقل برای نویسندهی این مطلب نتایج خوبی را به همراه داشته است.
دیدگاه شما